Portal:Dîrok
Portalên Wîkîpediya: Dîn • Dîrok • Erdnîgarî • Huner • Jînenîgarî • Matematîk • Teknolojî • Zanist
Portala Dîrokê
Dîrok an jî tarîx lêkolîna zanistî ya zemanê berê ye ku bûyerên berê li gorî konteksta kronolojiyê û çavkaniyan bi sedem û netîceyên xwe bi awayekî rexneyî tên nirxandin. Pisporên dîrokê dîroknas (dîrokzan, dîrokvan) in. Dîroknas di lêkolîna zemanê berê de çavkaniyên tarîxî yên wekî belgeyên nivîskî, tecribeyên devkî, nîşanên xwezayî û objeyên maddî wekî berhemên hunerî bi kar tînin.
Dîroknas bi riya vegotinan hewl didin ku zemanê berê fêm bikin û pêşkêş bikin. Bi gelemperî li ser kîjan vegotin bûyerekê herî baş rave dike û li ser muhîmiya sedem û netîceyên wan yên cuda nîqaş dikin.
Herodot, dîroknasekî yewnan ê sedsala 5an, di nav tradisyona rojavayê de wek "bavê tarîxê" tê nasîn, tevî ku carinan jê re "bavê derewan" jî hatibe gotin. Li gel Tûkûdîdesî, wî bingehên lêkolîna tarîxa mirovahiyê ya modern damezrand. (Gotarê bixwînê...)
Gotarên dîrokê
Wêneyên bijartî
Di dîrokê de îro
Bûyer
- 409 – Vandalan çiyayên Pîrenêyê derbas kirin û li Hispania derketin holê.
- 1905 – Yaneya Werzişê ya Galatasarayê (GS) hate damezrandin.
- 1923 – Enqere weke paytexta Tirkiyeyê hate hilbijartin.
- 1944 – Şerê cîhanî yê duyem: Paytexta Letonya Rîga ji aliyê Artêşa Sor ve hate rizgarkirin.
- 1970 – Fîjî tevlî Neteweyên Yekbûyî bû.
- 1996 – Rojnameya tirkî Radikal dest bi weşana xwe kir.
Jidayîkbûn
- 1927 – Turgut Özal, yek ji serokkomar û serokwezîrê Tirkiyeyê
Mirin
- 1949 – August Aichhorn, pedagog û psîkoanalîst
- 1990 – Le Duc Tho, siyasetmedarê xwediyê Xelata Nobelê
- 2003 – Bertram Brockhouse, fîzîknasê xwediyê Xelata Nobelê