Tirkmen (gel)
Tirkmen komeke gelên tirkî ye ku xwecihiya Asyaya Navîn e, bi giranî li Tirkmenistan, herêmên bakur û bakurê rojhilatê Îranê û bakurê rojavayê Efxanistanê dijîn. Komên mezin ên Tirkmenan li Ûzbêkistan û Qazaxistanê jî têne dîtin. Bi zimanê Tirkmenî diaxivin.[12][13][14]
| Türkmenler Түркменлер توركمنلر | |
|---|---|
.jpg) Tirkmenên bi cil û bergên gelêrî di merasîma 20emîn Roja Serxwebûnê de, 2011 | |
| Gelhe tevahî | |
| 7 - 8 mîlyon | |
 Tirkmenistan 4.7 mîlyon[1] | |
| Herêmên ku lê şêniyên sereke ne | |
 Îran | 1.2[2] - 1.7 mîlyon[3] |
 Efxanistan | 1.2 mîlyon[4] |
 Tirkiye | 230.000 - 1 mîlyon[5] |
 Ûzbêkistan | 152.000[6] |
 Rûsya | 46.885[7] |
 Tacîkistan | 15.171[8] |
 Ûkrayna | 7.709[9] |
 Pakistan | 6,000[10] |
| Baweriya dînî | |
| Îslam Behaîtî[11] | |
| Têkildarên komên etnîkî | |
| Azerî • Tirk • Ûzbêk • Gelên tirkî | |
Dîrok
biguhêreJi bo parastina serxwebûna xwe, ew eşîrên ku li Tirkmenistanê mane, di hevpeymanên leşkerî de bûne yek, her çend bermahiyên têkiliyên eşîrî heta sedsala 20an mane. Karê wan ê kevneşopî cotkarî, xwedîkirina dewar û hunerên cûrbecûr bû. Nimûneyên kevnar ên hunera sepandî (di serî de xalîçe û zêran) astek bilind a çanda hunera gelêrî nîşan dide. Dewletên dîrokî wekî Selcûqî, Xwarazmî, Qereqoyûnî, Osmanî û Efşarî jî ji eşîrên Tirkmen ên Qiniq, Begdilî, Yiwa, Bayandur, Kayî û Efşarî ne.[15]
Çavkanî
biguhêre- ^ https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/turkmenistan/
- ^ Arakelova, Victoria (2015). "On the Number of Iranian Turkophones". Iran and the Caucasus. 19 (3): 279. doi:10.1163/1573384X-20150306. The main body of the Iranian Turkophone mass generally consists of two parts: proper Turkic groups—the Turkmen (from 0,5 to 1 million), partially the Qashqays (around 300,000), as well as Khalajes (currently Persian-speakers living in Save, near Tehran); and the Turkic-speaking population of the Iranian origin, predominantly the Azaris, inhabiting the north-west provinces of Iran roughly covering historical Aturpātakān.
- ^ https://www.ethnologue.com/country/IR/status#People
- ^ https://www.worldatlas.com/articles/ethnic-groups-of-afghanistan.html
- ^ https://www.rferl.org/amp/central-asia-migrants-turkey/32161212.html
- ^ Alisher Ilhamov (2002). Ethnic Atlas of Uzbekistan. Open Society Institute: Tashkent.
- ^ 2002 Russian census
- ^ 2002 Tajikistani census (2010)
- ^ http://2001.ukrcensus.gov.ua/eng/results/general/nationality/
- ^ https://web.archive.org/web/20060321181818/http://www.unhcr.org/cgi-bin/texis/vtx/home/opendoc.pdf?tbl=SUBSITES&page=SUBSITES&id=434fdc702
- ^ Momen, Moojan. "Turkmenistan". Draft for "A Short Encyclopedia of the Baháʼí Faith". Baháʼí Library Online. Roja gihiştinê 23 gulan 2008.
- ^ "Who are the Turkmen and where do they live?". Center for Languages of the Central Asian Region. Bloomington, Indiana: Indiana University Bloomington. 2021 [2020]. Ji orîjînalê di 3 hezîran 2020 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 24 tebax 2021.
- ^ Mehmet Kara, Türkmen Türkleri Edebiyatı (The Literature of the Turkmen Turks), Türk Dünyası El Kitabı, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 1998, pp. 5-17
- ^ Gökçür, Engin (2015). "Upon Common Word Existence of Turkmen Turkish and Turkey's Turkish Dialects". The Journal of International Social Research. 8 (36): 135. doi:10.17719/jisr.2015369495.
- ^ Abu'l Ghazi Bahadur "The Genealogy of the Turkmens" (in Russian). Паровая тип. К.М. Федорова. 1897.
{{cite book}}:|malper=tê tine hesibandin (alîkarî)
| Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |