Kurdên Awistiryayê
Kurdên Awistiryayê (bi almanî; Kurden in Österreich, Österreichische Kurden an jî Österreich-Kurden, zaraveyê awistirî; Kurd‘n in Östareich) komeke kurdin ku xwedî welatnameya Awistiryayê ne yan jî li Awistiryayê dijîn. Kurdên Awistiryayê li seranserê welêt bi cih bûne ku koma herî mezin li bajarê paytext li Viyanayê dijîn. Enstîtuya çanda kurdî ya herî mezinê li Awistiryayê li Vîyanayê hatiye damezrandin. Enstîtuyên din ên ku kurd birêve dibin li bajarên wekî Graz, Linz, Sulzburg, Innsbruck, Bregenz, Klagenfurt û St. Pöltenê ne. Li aliyê saziyên biçûk ve li seranserê welêt belav bûne. Kurdên navdar a yekem li Awistiryayê ya sedsala 20an helbestvan Cahit Sıtkı Tarancı bû ku li Viyanayê dijî. Herwiha, fermandar û şoreşgerê kurd Ebdurehman Qasimlo di sala 1967an ji Îranê koçê Awistiryayê bûye û li bajarê Vîyanayê jiyan kiriye.
| Gelhe tevahî | |
|---|---|
| 100.000[1] (2016) | |
| Herêmên ku lê şêniyên sereke ne | |
| Viyana | 15.000 - 29.000 |
| Ziman | |
| Zimanê dayîkê Kurdî, Zimanên din Tirkî, Erebî, Farisî, Almanî | |
| Baweriya dînî | |
| Îslam (Şiîtî, Sunîtî) Zerdeştî, Bê Bawerî, Xiristiyanî | |
| Têkildarên komên etnîkî | |
| Ariyan (Taliş, Peştûn, Pars) | |
Piraniya kurdan ji Bakurê Kurdistanê ji bajarên wekî Dîlok, Riha, Amed, Mêrdîn, Şirnex, Qerekose, Semsûr, Dêrsim, Ezirgan, Bazarcix (navçe), Xarpêt, Mûş, Erzîrom û ji Sêwasê koçê welêt bûne. Her wiha gelek ji kurdên Awistiryayê ji Anatolya Navîn hatine ku bi piranî navçeyên parêzgehên wekî Qonye, Axsere û Enqereyê hatine.
Piştî Şerê navxweyî yê Sûriyê di sala 2011an de, hejmareke mezin ji koçberên kurd Rojavayê Kurdistanê koçê Awistiryayê bûne.
Ji Iraq û Îranê jî hindikahiyên kurd hene ku ji ber sedemên aborî û siyasî ji welêt koçê Awistiryayê bûne.
Navdar
biguhêre
- Cahit Sıtkı Tarancı (1910 - 1956), helbestvan
- Ebdurehman Qasimlo (1930 - 1989) siyasetmedar û rêberê Rojhilata Kurdistanê
- Celîlê Celîl (jdb. 1936), nivîskar, lêkolîner, zargotinnas û dîroknasek e ku bi eslê xwe ji kurdên Ermenistanê ye.
- Tariq Aqrawi (jdb. 1942), sefîrê Iraqê, UN, OPEC, Austria, IAEA[2]
- Omer Hemdî (jdb. 1952) hunermend û wênekar
- Fuat Sanaç[3] (jdb. 1954) serokê dînî ya îslamî li Awistiryayê di navbera salên 2011 û 2016an de
- Niyazi Serdar Sarıçiftçi[4] (jdb.1961) fizîknas
- Cevdet Caner[5] (jdb.1973) karsaz
- Muhammet Akagündüz[6] (jdb.1978) futbolvan
- Alev Irmak[7] (jdb. 1980) şanoger
- Ekrem Dağ (jdb. 1980) futbolvan (Mêrdîn)
- Berîvan Aslan (jdb. 1981) siyasetmedar
- Ibrahim Olgun[8] (jdb.1987) serokê dînî ya îslamî li Awistiryayê
- Taner Ari[9] (jdb.1987) futbolvan
- Serkan Çiftçi (jdb.1989) futbolvan
- Kurdvîn Eyûb (jdb. 1990) derhêner û senarîst
- Muhammed Ildiz (jdb.1991) futbolvan
- Ilter Ayyildiz[10] (jdb.1992) futbolvan
- Jakob Baran[11] (jdb. 1992) listîkvanenkî futbolê Amerîkî
- Ibrahim Bingöl[12] (jdb.1993) futbolvan
- Mehmet Bulut (jdb.1994, Hewag) futbolvan
- Ahmed Ildiz (jdb.1996) futbolvan
- Akuma[13] (jdb.1999) rapvan
Mijarên têkildar
biguhêreÇavkanî
biguhêre- ^ "Kurden in Wien: Keine Angst, aber ein Unsicherheitsgefühl". DER STANDARD (bi Austrian German). Roja gihiştinê 10 nîsan 2023.
- ^ Tariq, Aqrawi. "Iraqembassy" (PDF) (bi almanî).
- ^ "derStandard.at". www.derstandard.at. Roja gihiştinê 17 kanûna pêşîn 2022.
- ^ "ScienceWatch.com - Clarivate". archive.sciencewatch.com. Roja gihiştinê 17 kanûna pêşîn 2022.
- ^ "New Europe GRI 2007 - Caner Capital". web.archive.org. 6 çiriya pêşîn 2011. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 6 çiriya pêşîn 2011. Roja gihiştinê 17 kanûna pêşîn 2022.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ Strack-Zimmermann, Benjamin. "Muhammet Akagündüz (Player)". www.national-football-teams.com (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 17 kanûna pêşîn 2022.
- ^ Dizdarevic, Emir (15 sibat 2017). "Alev Irmak im Interview: "Heimat ist, wo ich am besten scheißen kann"". The Gap (bi almanî). Roja gihiştinê 17 kanûna pêşîn 2022.
- ^ Kocina, 11 11 2018 um 19:14 von Erich (11 çiriya paşîn 2018). "Islam: Das Ende der kurzen Ära Olgun". Die Presse (bi almanî). Roja gihiştinê 17 kanûna pêşîn 2022.
{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: lîsteya nivîskaran (lînk) - ^ "Taner Ari wechselt vom SC Magna zu Orduspor | boerse-express.com". web.archive.org. 26 tîrmeh 2011. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 26 tîrmeh 2011. Roja gihiştinê 17 kanûna pêşîn 2022.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Amed Sportif'de moraller bozuk". Fotomaç. Roja gihiştinê 17 kanûna pêşîn 2022.
- ^ "Mächtig viele Punkte..." football-aktuell. Roja gihiştinê 25 sibat 2023.
- ^ "Austria - İ. Bingöl - Profile with news, career statistics and history - Soccerway". int.soccerway.com. Roja gihiştinê 17 kanûna pêşîn 2022.
- ^ "Gabalier zeigt Linzer Rapper an". nachrichten.at (bi almanî). Roja gihiştinê 17 kanûna pêşîn 2022.
| Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |