Mêrdîn (parêzgeh)
parêzgehekê Tirkiye
Mêrdîn (bi tirkî: Mardin) parêzgeheke Bakurê Kurdistanê ku îro bi ser Tirkiyeyê ve ye. Serbajarê parêzgehê Mêrdîn e.
| Parêzgeha Mêrdînê Mardin | |
| Koda parêzgehê: 47 | |
| |
| Nexşeya navçeyan | |
| |
| Kargêrî | |
| Welat | Bakurê Kurdistanê |
|---|---|
| Dûgel | Tirkiye |
| Serbajar | Mêrdîn |
| Demografî û erdnîgarî | |
| Navê nîştecihan | Mêrdînî |
| Gelhe (2008) | 750.697 kes |
| Rûerd | 8.891 km2 |
| Berbelavî | 84,4 kes/km2 |
| Binebeş | |
| Hejmara navçeyan | 10 navçe |
| Hejmara bajarokan | 31 bajarok |
| Hejmara gundan | 568 gund |
| Agahiyên din | |
| Dem | UTC+2 |
| Koda telefonê | (+90) 482 |
Dîrok
biguhêreAsîmîlasyon û tirkkirin
biguhêreJi bo karên asîmlasyonê û tirkkirina bakurê Kurdistanê[1], di hezîrana 1927an de qanûna 1164 hat derxistin, ku destûr da avakirina Mufetîşên Giştî (Umumi Müffetişlik, UM).[2] Bi vî havî Mêrdîn di bin rewşa awarte de bi qanûna leşkerî dihat birêvebirin. Mufetîşên Giştî parêzgehên Sêrtê, Colemêrg, Wan, Mêrdîn, Bedlîs, Riha, Elezîz, Diyarbekir, Erzîrom, Qers, Erzîngan, Agirî, Xarpêt, Dêrsim û Bîngol di nav xwe de digirt. Di sala 1952an de di dema hikûmeta Partiya Demokrat de Mufetîşeyên Giştî hatin hilweşandin. Ketina parêzgehê heta sala 1965an ji biyaniyan re qedexe bû.
Demografî
biguhêreNavçeyên parêzgeha Mêrdînê
biguhêre- Artuklu (Artuklu)
- Kerboran (Dargeçit): Kerboran
- Dêrika Çiyayê Mazî (bi tirkî: Derik): Dêrik an Dêrika Çiyayê Mazî, Meşkîna (senter: Dêşî)
- Qoser (Kızıltepe): Qoser an Til Ermen, Dirbêsî
- Şemrex (Mazıdag): Şemrex
- Midyad (Midyat): Midyad
- Nisêbîn (Nusaybin): Nisêbîn, Stilîlê, Girê Mîran
- Mehsert (Ömerli): Mehsert
- Stewr (Savur): Stewr, Ewîna
- Rişmil (Yeşilli): Rişmil
Çavkanî
biguhêre- ^ Üngör, U. U. (2009). "Young Turk social engineering : mass violence and the nation state in eastern Turkey, 1913-1950" (PDF). University of Amsterdam - UvA-DARE (Digital Academic Repository). Roja gihiştinê 20 gulan 2024.
- ^ Alkan, Mehmet Ö. (2019). "T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ - SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ - İYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER ANABİLİM DALI" (PDF). Istanbul.edu.tr. Roja gihiştinê 20 gulan 2024.
- Harita Umum Müdürlügü 1:800,000 (1934).
- "Köylerimizin adlari" (1928).
- Vital Cuinet (1891/2001). "La Turquie d'Asie".
- Xefur, Ebdulla (Abdulla Ghafor) (2000/2001). Kurdistan - Dabeşî Kargêrî Terrîtorî 1927-1997.
- Xefur, Ebdulla (Abdulla Ghafor) (2001). Kurdistan - Rûpêw û jimarey danîştuwan.
| Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |