Veqetana dêrên rojhilat û rojava
Veqetana Dêrên Rojhilat û Rojava (Schisma, xwendin: şîzma ; veqetandin bi Yewnanî û Latînî) têgeheke ku veqetandina dêrên Rojhilatî (Bîzansî/Ortodoks) û Rojavayî (Romî/Katolîk) îfade dike.
Xiristiyanî / Mesîhtî | |
---|---|
Pêxember | Îsa |
Navê yezdan | Xweda Yehowa |
Mezhebên dînî | Ortodoks - katolîk - protestan |
Cureyê baweriyê | Yekxwedayî - îbrahîmî (birahîmî) |
Jimara bawermendan | 1.973 milyar |
Navê bawermendan | Xiristiyan - xaçperest |
Pirtûkên pîroz | Încîl |
Zimanê dia û ayînê | Latînî - yewnanî - zimanên herêmî |
Herêma kokî | Îsraêl Rojhilata Navîn |
Cih û warên pîroz | Orşelîm, Îsraêl Vatîkan |
Herêmên ku xwediyê pirtirîn alîgirên vî dînî ne | Amerîka, Ewropayê |
Îbadetgeh | Dêr |
Sernavên bawermendan | Papa |
Dînên îbrahîmî yên din | Cihûtî û îslam |
Nîşane | Xaç |
Dî sala 1054an de dêrên ortodox û katolîk ji hev veqetîyan/cûdabûn. Her çend berê ji hev veqetîneke zelal tunebû jî, dêrên Ortodoks û Katolîk piştî vê tarîxê ji hev cuda hatin birêxistinkirin.
Dêra Ortodoks li rojava ji Çemê Dunayê û Serbistan ê, li rojhilat Çemê Firatê, Kapadokya û Ermenistanê û li başûrê rojhilat jî li Sûriyeyê bandorê li herêmê dike.
Dêra Katolîk a Romayê li peravên Adriyatîk û rojavayê Danubê, û bi gelemperî li rojavayê Deryaya Navîn û rojavayê Ewropayê bi bandor e.
Di sedsala 13-an de Dêra Bîzansî-Ortodoks, Dêra Rusya-Ortodoks ava kir. Di sedsala 16-an de, herêmên German û Anglo-Saksonî (Îngilîzî/Skandînavî) li Ewropaya Bakur-Rojava ji Dêra Katolîk veqetiyan û Dêra Protestan/Bakûrê Ewropayê ava kirin.
Girêdanên derve
biguhêre- http://www.1911encyclopedia.org/Schism dî 27 gulan 2013 anda li ser Wayback Machine hat arşîvkirin.
Çavkanî
biguhêre- Ev gotar ji agahiyên naveroka gotara wekhev a Wîkîpediyaya tirkî pêk tê.
Ev gotara têkildarî dîrokê şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |