Bhimrao Ramji Ambedkar, Dr. Babasaheb Ambedkar (14ê nîsana 1891ê - 6ê kanûna pêşîn a 1956an) hiqûqnas, aborînas, siyasetmedar û reformîstê civakî yê hindî bû. Wî tevgera bûdîst a Dalit îlham girt û li dijî cûdakariya civakî ya li hember kesên destdirêjker Dalît kampanya kir. Her wiha wî piştgirî da mafên jinan û kedan. Ew yekem wezîrê dad û dadê yê Hindistanê serbixwe bû, mîmarê Destûra Bingehîn a Hindistanê û bavê damezirînerê Komara Hindistanê.[1][2][3][4][5][6]

B. R. Ambedkar
Image dans Infobox.
Member of Rajya Sabha (en)
-
Minister of Law and Justice of India (en)
-
Member of the Committee on Subjects Assigned to the Union Centre (d)
-
Member of the Negotiating Committee of the Constituent Assembly of India (d)
-
Member of the Advisory Committee of the Constituent Assembly of India (d)
-
Member of the Steering Committee of the Constituent Assembly of India (d)
-
Serok (en)
Drafting Committee of the Constituent Assembly of India (d)
-
Member of the Constituent Assembly of India (d)
-
Minister of labor (en)
Viceroy's Executive Council (en)
-
Leader of the Opposition (en)
Bombay Legislative Assembly (en)
-
Member (d)
Bombay Legislative Assembly (en)
-
Member (d)
Bombay Legislative Council (en)
-
Jidayikbûn
Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Bhim Janmabhoomi (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Mirin
Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre (65 salî)
Dr. Ambedkar National Memorial (en) ou Delhiya NûLi ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Cihê goristanê
Chaitya Bhoomi (en), MumbaiLi ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Navê rastî
भीमराव रामजी आंबेडकर, Bhimrao Ramji Ambedkar û भीमराव रामजी आंबेडकरLi ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Navê jidayikbûnê
Bhīvā Rāmjī Sakpāḷ, भीवा रामजी सकपाळLi ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Hevwelatî
British Raj (en), HindistanLi ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Cîwar
Perwerde
University of Mumbai (en)
Elphinstone College (en)
London School of Economics and Political Science (en)
Zanîngeha Columbia (en)
Government Law College, Mumbai (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Sernavên rûmetî
Babasaheb (en)
Bodhisattva (en)
Maitreya (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Pîşe
Aborînas, siyasetmedar, constitutionalist, barrister, dadwer, civaknas, mirovnas, pedagog, nivîskar, fîlozof, social reformer, rojnamevan, şoreşger, Profesor, political scientist, scholar, orator, şervanê azadiyê, dîroknas, newspaper editor, berevana/ê mafên sivîl, humanitarian, çalakdara/ê mafên mirovan, educational theorist, spiritual leader, çalakvana/ê aştîxwaz, political writer, teolog, wênesaz, women's rights activist, bibliographer, ceribanvanLi ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Salên çalak
Bav
Ramji Maloji Sakpal (d)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Bhimabai Ramji Sakpal (d)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Hevjîn
Ramabai Ambedkar (en) (ji heta )
Savita Ambedkar (en) (ji heta )Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Zarok
Yashwant Ambedkar (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Xizm
Meera Ambedkar (d) (daughter-in-law)
Prakash Ambedkar (en) (neviyê kur)
Bhimrao Yashwant Ambedkar (d) (neviyê kur)
Anandraj Ambedkar (en) (neviyê kur)
Sujat Ambedkar (d) (kurê neviyê kur)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Qadên xebatê
Partiyên siyasî
Independent Labour Party (en) (-)
Scheduled Castes Federation (en) (-)
Republican Party of India (en) (dp. )Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Tevger
Tevgera civakî (en), Indian independence movement (en), Dalit Buddhist movement (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Bejn
1,78 mLi ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Xwendekarê
John Dewey, James Harvey Robinson (en), Halford Mackinder (en), Leonard Trelawny Hobhouse (en), James Thomson Shotwell (en), Alexander Goldenweiser (en), Edwin Cannan (en), Edwin Robert Anderson Seligman (en), Goldsworthy Lowes Dickinson (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Şêwirmendên doktorayê
Edwin Robert Anderson Seligman (en), Edwin Cannan (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Bandorbar
Buda, Kabir (en), Jyotirao Phule (en), John Dewey, Lokanātha (en), Bodhānanda (d)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Xelat
Lîsteya berfireh
Bharat Ratna
Honorary doctorate from Columbia University (d)
The Greatest Indian (en)
Honorary doctor of Osmania University (d)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Xebatên navdar
Annihilation of Caste (d), Castes in India: Their Mechanism, Genesis and Development (d), Who Were the Shudras? (d), The Buddha and His Dhamma (d), Waiting for a Visa (d)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
şanenava B. R. Ambedkar
Şanenav
lewheya yadîgar
Wêneyê goristanê

Di sala 1956an de, wî dest bi veguherîna girseyî ya Dalits kir, û bi 600,000 alîgirên xwe re bû Bûdîzm. Wî Bûdîzm li Hindistanê zindî kir. Ambedkar wekî Bodhisattva, û Maitreya, di nav Bûdîstên Navayana de tê hesibandin.[7][8][9][10]

Di 1990 de, Bharat Ratna, xelata herî bilind a sivîl a Hindistanê, piştî mirinê ji Ambedkar re hat dayîn. Mîrata Ambedkar gelek bîranîn û nîgarên di çanda populer de hene. Mîrata Ambedkar wekî reformxwazek civakî-siyasî, li Hindistana nûjen bandorek kûr kir.[11][12]

Ambedkar di 2012an de ji hêla anketa ku ji hêla History TV18 û CNN IBN ve hatî organîzekirin hate hilbijartin "Hîndîstanê Mezin" (The Greatest Indian).[13]

Ambedkar Jayanti (rojbûna Ambedkar) mîhrîcanek salane ye ku di 14ê Nîsanê de tê pîroz kirin, ku ne tenê li Hindistanê lê li çar aliyê cîhanê tê pîroz kirin. Ambedkar Jayanti li seranserê Hindistanê wekî betlaneyek fermî ya fermî tê pîroz kirin.[14][15][16] Neteweyên Yekbûyî di 2016, 2017 û 2018an de Ambedkar Jayanti pîroz kir.[17][18][19]

Girêdanên derve biguhêre

Çavkanî biguhêre

  1. ^ Bhimrao Ambedkar
  2. ^ Ambedkar Jayanti 2019: Facts on Babasaheb to share with kids | Parenting News,The Indian Express
  3. ^ How India’s Most Downtrodden Embraced the Power of Statues
  4. ^ Bhimrao Ramji Ambedkar | Biography, Books, & Facts | Britannica
  5. ^ All You Need To Know About BR Ambedkar On His 129th Birth Anniversary
  6. ^ Buswell, Robert Jr; Lopez, Donald S. Jr., edîtor (2013). Princeton Dictionary of Buddhism. Princeton, NJ: Princeton University Press. r. 34. ISBN 9780691157863. {{cite book}}: |ref=harv ne derbasdar e (alîkarî)
  7. ^ https://theprint.in/opinion/why-ambedkar-chose-buddhism-over-hinduism-islam-christianity/237599/
  8. ^ https://indianexpress.com/article/explained/buddha-purnima-special-why-ambedkar-coverted-to-buddhism-6397742/
  9. ^ https://www.thequint.com/news/india/br-ambedkar-conversion-to-buddhism
  10. ^ Christopher Queen (2015). Steven M. Emmanuel (edîtor). A Companion to Buddhist Philosophy. John Wiley & Sons. rr. 529–531. ISBN 978-1-119-14466-3.
  11. ^ Joshi, Barbara R. (1986). Untouchable!: Voices of the Dalit Liberation Movement. Zed Books. rr. 11–14. ISBN 9780862324605. Ji orîjînalê di 29 tîrmeh 2016 de hat arşîvkirin.
  12. ^ Keer, D. (1990). Dr. Ambedkar: Life and Mission. Popular Prakashan. r. 61. ISBN 9788171542376. Ji orîjînalê di 30 tîrmeh 2016 de hat arşîvkirin.
  13. ^ https://www.outlookindia.com/magazine/story/a-measure-of-the-man/281949
  14. ^ http://ccis.nic.in/WriteReadData/CircularPortal/D2/D02est/12_6_2015_JCA-2-19032015.pdf Girêdana arşîvê 2015-04-05 li ser Wayback Machine "OFFICE MEMORANDUM" (PDF). Ji orîjînalê (PDF) di 5 nîsan 2015 de hat arşîvkirin. Ambedkar Jayanti from ccis.nic.in on 19 March 2015
  15. ^ http://persmin.gov.in/ Webpage of Ministry of Personnel and Public Grievance & Pension
  16. ^ 125th Dr. Ambedkar Birthday Celebrations Around the World. mea.gov.in
  17. ^ "Ambedkar Jayanti celebrated for the first time outside India as UN organises special event - Firstpost". firstpost.com. Roja gihiştinê 9 çiriya paşîn 2018.
  18. ^ "UN celebrates Ambedkar's legacy 'fighting inequality, inspiring inclusion'". The New Indian Express. Roja gihiştinê 9 çiriya paşîn 2018.
  19. ^ "संयुक्त राष्ट्र में मनाई गई डॉ. बाबासाहेब भीमराव आंबेडकर जयंती - News State". newsstate.com (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 9 çiriya paşîn 2018.