-stan

paşbirka war û welatan nîşan dide

stan paşgirek e ku navên cih û welatan pêk tîne, mîna daristan (cihekî bi daran), goristan (cihekî bi goran), Kurdistan (welatê kurdan) û hwd.

Peyva "stan" biguhêre

Koka navê stan qet ne diyar e, lê hin zimannas dibêjin ku peyv ji zimanê farisî ango ji zimanên arî yan îranî tê [1][2], lê li gor hin çavkaniyên din ew ne nihêrîneke bêalî ye[3]. Protohindoewropî yan hind û ewropiya kevn zimanekî gelek kevn û êdi êdî ev ziman bûye bavê zimanan wekê înglîzî, rûsî, latinî, hindî, kurdî û hwd. Li gor hin pisporan koka peyva kurdî stan ji zimanê protohind û ewropî *stâ [4][5][6][7] tê. Wergera *stâ bi kurdî "li ser piyan man, rawestin" Peyva protohind û ewropî *stâ di gelek zimanên hind û ewropî de tê dîtin. Bo mînak:

Malbata zimanên germanî biguhêre

Bi îngiliziya kevin “standan”[8] û bi îngiliziya-îroyin “to stand”. Bi almanîya-kevin “stân”[9]. Bi îslendî “standa” [10]. Bi norwêcî “sta”[11], bi holendî “staan” [12].

Malbata zimanên latînî biguhêre

Bi latinî "stare[13], bi rûmenî "stare/stat"[14][15]. Bi spanî "estar"[16][17][18].

Malbata zimanên iranî biguhêre

Bi farisî nabêjin "stan", lê dibêjin "ایستادن" = "istadan"[19][20], bi Zimanî tacîkî "istodan", bi hindî "avasthâ" [21]. Bi sanskrîtî "tiṣṭhati"[22] = "tishth-hati"

Malbata zimanên slavî biguhêre

Bi zimanê ûkraynî "stan"[23][24], bi polonî "stan"[25][26][27], bi serbî "stane"[28], bi çekî "stât"[29].

Navê welatan biguhêre

bide ber biguhêre

Çavkanî biguhêre

  1. ^ http://www.alphadictionary.com/articles/english_grammar_style/suffix_stan.html (li gor "alphadictionary sûffiksa "stan" ji proto-hind-û-ewropî hatî)
  2. ^ http://www.worldatlas.com/aatlas/infopage/stan.htm Girêdana arşîvê 2012-12-26 li ser Wayback Machine (li gor "world atlas" sûffiksa "stan" ji farsî hatî)
  3. ^ http://www.etymonline.com/index.php?term=stand&allowed_in_frame=0 (li gor etymology-online, peyva stan ne îranî ye, le hindûewropi ye)
  4. ^ Johnny Cheung: Etymological Dictionary of the Iranian Verb. Leiden 2007 (rûpel 358)
  5. ^ Watkins, Calvert. The American Heritage Dictionary of Indo-European Roots, 2nd ed., Houghton Mifflin Co, 2007.(rûpel 84)
  6. ^ http://hotword.dictionary.com/afghanistan-kyrgyzstan-%E2%80%94-how-many-%E2%80%9Cstans%E2%80%9D-are-there-what-does-it-mean/
  7. ^ http://indo-european.info/pokorny-etymology-dictionary/translate/English/Indo-European/?q=stand
  8. ^ https://archive.is/20120527080316/home.comcast.net/~modean52/oeme_dictionaries.htm http://hord.ca/projects/eow/grammar/verb.php?id=1591&output=macron
  9. ^ http://www.koeblergerhard.de/germanistischewoerterbuecher/althochdeutscheswoerterbuch/neuenglisch-ahd.pdf (rûpel 425)
  10. ^ http://digicoll.library.wisc.edu/cgi-bin/IcelOnline/IcelOnline.TEId-idx?type=entry&eid=STANDA&q1=stand
  11. ^ http://dictionary.sensagent.com/stand/en-no/
  12. ^ http://www.systranet.fr/dictionnaire/anglais-neerlandais/stand[girêdan daimî miriye]
  13. ^ http://translate.google.com/?hl=fr#la%7Cen%7Cstare
  14. ^ http://dictionnaire.sensagent.com/%C3%A9tat/fr-ro/
  15. ^ http://www.tradu.ro/dictionare/on-line/index.php?sir=sta&ok=Tradu&sens=rf&tip=ny
  16. ^ http://www.larousse.fr/dictionnaires/anglais-espagnol/stand
  17. ^ http://www.wordreference.com/es/translation.asp?tranword=stand
  18. ^ http://www.diccionarios.com/detalle.php?palabra=stand&dicc_54=on
  19. ^ Kopîkirina arşîvê, ji orîjînalê di 4 adar 2016 de hat arşîvkirin, roja gihiştinê 5 kanûna pêşîn 2012{{citation}}: CS1 maint: archived copy as title (lînk)
  20. ^ http://translate.google.com/?hl=en#en%7Cfa%7Cstand
  21. ^ http://www.dictionaric.com/dicohindi/dicohindi.php?rech=%C3%A9tat
  22. ^ http://www.spokensanskrit.de/index.php?tinput=tiSThati&direction=SE&script=HK&link=yes&beginning=0
  23. ^ http://www.dictionaric.com/dicoukrainien/dicoukrainien.php?rech=%C3%A9tat
  24. ^ http://translate.google.com/?hl=fr#fr%7Cuk%7C%C3%A9tat
  25. ^ http://tlumacz.interia.pl/szukaj?utf8=1&q=%C3%A9tat&jezyk=fr%7C4%7C1[girêdan daimî miriye]
  26. ^ http://dictionnaire.sensagent.com/%C3%A9tat/fr-pl/
  27. ^ Kopîkirina arşîvê, ji orîjînalê di 4 adar 2010 de hat arşîvkirin, roja gihiştinê 5 kanûna pêşîn 2012{{citation}}: CS1 maint: archived copy as title (lînk)
  28. ^ http://translate.google.com/?hl=en#en%7Csr%7Cto%20stand
  29. ^ http://translate.google.com/?hl=en#en%7Ccs%7Cto%20stand