Komara Xweser a Krîmê
Komara Xweser a Krîmê (bi [[Zimanê Şablon:ISO 639 navê ukraynî|Şablon:ISO 639 navê ukraynî]]: Автономна Республіка Крим, Avtonomna Respublika Krym; bi [[Zimanê Şablon:ISO 639 navê rûsî|Şablon:ISO 639 navê rûsî]]: Автономная Республика Крым, Avtonomnaya Respublika Krym; bi [[Zimanê Şablon:ISO 639 navê tatariya krîmî|Şablon:ISO 639 navê tatariya krîmî]]: Qırım Muhtar Cumhuriyeti) wek de jure, komara xweserî ya Ukraynayê ye, ku piraniya xwe ji pêvekirina Krîmê ya ji aliyê Rûsyayê di sala 2014'an de dihewîne.
Komara Xweser a Krîmê | |
|---|---|
| Dirûşm: | |
| Sirûd: "Нивы и горы твои волшебны, Родина" (rûsî) Nivy i gory tvoi volshebny, Rodina (transliteration) Dev û çiyayên te efsûnî ne, Dêwelat | |
 | |
biguhêre |
Di sibata 2014'an de, piştî Şoreşa Ukraynayê ya sala 2014'an Serokê Ukraynayê Viktor Yanukovych ji desthilatê derxist, cudaxwazên alîgirê Rûsyayê û leşkerên rûsî li ser xakê kontrol kirin. Referandûma nakok li seranserê Krîmê li gorî Makezagonên Ukraynayê û Krîmê nedestûrî ye, li ser mijara beşek ji Rûsyayê hate kirin û encamên fermî ji hêla piraniya Krîmiyên deng dane piştgirî kirin, diyar kirin. Rûsyayê di 18'ê Adara 2014'an de bi awayekî fermî Krîmê tevlî kir û Komara Krîmê û bajarê federal Sêwastopolê wekî 84 û 85'emîn herêmên federal ên Rûsyayê bi nav kir. Dema ku Rûsya û 17 welatên din ên endamên Neteweyên Yekbûyî Krîmê wekî beşek ji Federasyona Rûsyayê nas dikin, Ukraynayê bi piştgirîya piraniya hukûmetên biyanî û bi biryara 68/262 ya Civata Giştî ya Neteweyên Yekbûyî îdîaya Krîmê wekî parçeyek bingehîn a xaka xwe domandin.
Paşbingeh
Ji sala 1954'an vir de, herêma Krîmê ji aliyê Ukraynaya Sovyetî wek îdarî ve beşek e. Demek kin berî belavbûna Yekîtiya Sovyetê, Krîmê ji aliyê Sovyeta Bilind a Ukraynaya Sovyetî ve piştî referandumek ji hêla dewletê ve di 20'ê Berfanbarê 1991'an de hate kirin û statuya Komara Xweser wergirt. Welat bûye sedema aloziyên di navbera Rûsya û Ukraynayê, ji ber ku Fîloya Deryaya Reş li ser nîvgiravê bû.
Hikûmet û rêveberî
Desthilata îcrayê li Komara Xweser a Krîmê ji aliyê Encûmena Wezîrên Krîmê, bi serokatiya Pêşewar tayînkirin û ji wezîfeya Konseya Bilind a Krîmê bi razîbûna Serokê Ukraynayê hat girtin.[3] Her çend ne saziyek fermî be jî Meclîsa Tatarên Krîmê dikare gazincên xwe bigihîne Navenda Hikûmeta Ukraynayê, Hikûmeta Krîmê û saziyên navneteweyî.[4]
Komara Xweser a Krîmê xwediyê 25 herêmên îdarî ye: 14 rayon (herêm) û 11 mis'kradas û mistos (şaredariya bajar), bi fermî wekî herêmên ji aliyê meclîsên bajaran ve têne birêvebirin.[5]
Rayon
|
Şaredariyên bajar
|
|
Navendên sereke yên pêşveçûna bajarî:
- ^ Xeletiya çavkanî: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs named10404918crimea - ^ Toal, Gerald; O’Loughlin, John; M. Bakke, Kristin (18 adar 2020). "Six years and $20 billion in Russian investment later, Crimeans are happy with Russian annexation Point". The Washington Post. Roja gihiştinê 28 kanûna paşîn 2021.
- ^ Crimean parliament to decide on appointment of autonomous republic's premier on Tuesday Girêdana arşîvê 6 hezîran 2012 li ser Wayback Machine, Interfax Ukraine (7 November 2011)
- ^ Ziad, Waleed; Laryssa Chomiak (20 sibat 2007). "A lesson in stifling violent extremism". CS Monitor. Roja gihiştinê 26 adar 2007.
- ^ Автономна Республіка Крим [Autonomous Republic of Crimea]. Verkhovna Rada of Ukraine (bi ukraynî). Ji orîjînalê di 1 çiriya pêşîn 2007 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 23 sibat 2007.
Xeletiya çavkanî: <ref> tags exist for a group named "nb", but no corresponding <references group="nb"/> tag was found