Brezîl

welatekî Amerîkaya Latînî
(Ji Brazil hat beralîkirin)

Brezîl[8] (carina wek Brazîl û Berazîl jî tê nivîsandin), an Komara Federal a Brezîlê, (República Federativa do Brasil), welatê nifûsa wî herî zêde yê Amerîkaya Latînî e û ji aliyê axa xwe jî pêncemîn di nav mezintirîn dewletên cîhanê de ye. Ji xeynî Şîle û Ekuadorê sînorê hemî welatên Amerîkaya Latînî bi Brezîlê re heye. Sînorê Brezîlê bi Okyanûsa Atlantîk re 7 360 km ye.

Komara Federal a Brezîlê
República Federativa do Brasil
Ala Mertal
Dirûşm: 
  • Ordem e Progresso  (portûgalî)
  • (bi kurdî: "Pergal û Pêşveçûn")
Sirûd: 

Mertala netewî
PaytextBrasília
15°47′Bş 47°52′Ra / 15.783°Bş 47.867°Ra / -15.783; -47.867
Bajarê mezin São Paulo
23°33′Bş 46°38′Ra / 23.550°Bş 46.633°Ra / -23.550; -46.633
Zimanên fermî Portûgalî[2][3]
Komên etnîkî (2010[4])
Demonîm Brezîlî, portûgalî: Brasileira/e/o
Rêveberî Komara federaliya serokatiyê
 •  Serokdewlet Luiz Inácio Lula da Silva
 •  Cîgirê Serokê Geraldo Alckmin
 •  Serokê
Meclîsa Parlementer
Arthur Lira
 •  Serokê Senato ya Federal Rodrigo Pacheco
 •  Serokê Dadgeha Federal a Bilind Luiz Fux
Pêşvebirî Encûmena Netewî
 •  Meclîsa jorîn Federal Senato
 •  Meclîsa jêrîn Meclîsa Parlementer
Serxwebûn ji Qiraliyeta Yekbûyî ya Portûgalê, Brezîl û Algarves
 •  Îlankirin 7ê îlonê 1822 
 •  Naskirin 29ê tebaxê 1825 
 •  Komar 15ê çiriya paşîn 1889 
 •  Yekûna Destûra Bingehîn 5ê çiriya pêşîn 1988 
Rûerd
 •  Giştî 8.515.767 km2 (5.)
 •  Av (%) 0.65
Gelhe
 •  2015 Texmînkirin 205,338,000[5] (5.)
 •  Tîrbûn 23.8/km2} (190.)
TBH (PHK) 2016 texmînkirin
 •  Giştî $3.208 trîlyon (7.)
TBH (nomînal) 2016 texmînkirin
 •  Giştî $1.534 trîlyon (9.)
Gini (2012) 51.9[6]
bilind
PPM (2014)Zêdebûn 0.755[7]
bilind · 75.
Dirav Real (R$) (BRL)
Demjimêr BRT (UTC−2 heta −5)
 •  Havîn (DH) BRST (UTC−2 heta −5)
Celebê dîrokê rr/mm/ssss (CE)
Hatûçûna ajotinê rast
Koda telefonê +55
ISO 3166 BR
Înternet TLD .br
a. Piretnîkî

Dewletên federal ên Brezîlê

biguhêre

Brezîl ji 26 dewlet û ji herêmek federal pêk tê. Dewletên federal ên Brezîlê gorî herêman:

Çavkanî

biguhêre
  1. ^ Exército Brasileiro. "Hino à Bandeira Nacional" (bi portugalî). Ji orîjînalê di 2014-02-22 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 29 kanûna paşîn, 2014. {{cite web}}: Nirxên tarîxê kontrol bike: |tarîxa-gihiştinê= (alîkarî)
  2. ^ "Demographics". Brazilian Government. Ji orîjînalê di 17 çiriya paşîn 2011 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 8ê çiriya pêşîn 2011. {{cite web}}: Nirxên tarîxê kontrol bike: |tarîxa-gihiştinê= (alîkarî)
  3. ^ Libras, Brazilian Portuguese sign language, is officially recognized as a legal means of communication in "Lei 10.436". Brazilian Government. Roja gihiştinê 23ê tîrmehê 2015. {{cite web}}: Nirxên tarîxê kontrol bike: |tarîxa-gihiştinê= (alîkarî)
  4. ^ "Caracteristicas da População e dos Domicílios do Censo Demográfico 2010 — Cor ou raça" (PDF). Roja gihiştinê 7ê nîsanê 2012. {{cite web}}: Nirxên tarîxê kontrol bike: |tarîxa-gihiştinê= (alîkarî)
  5. ^ "Brazil". IBGE population estimates.
  6. ^ Country Comparison to the World: Gini Index – Brazil Girêdana arşîvê 2007-06-13 li ser Wayback Machine The World Factbook. Standin: 3ê nîsanê 2012.
  7. ^ "2015 Human Development Report Summary" (PDF). United Nations Development Programme. 2015. Roja gihiştinê 14ê kanûna pêşîn 2015. {{cite web}}: Nirxên tarîxê kontrol bike: |tarîxa-gihiştinê= (alîkarî)
  8. ^ D. Îzolî (2007). Ferheng: Kurdî-Tirkî, Türkçe-Kürtçe. Weşanên Deng, Amed.

Girêdanên derve

biguhêre