Urduna Rojava (bi erebî: الضفة الغربية‎, lat. ed-deffa el-Xerbiyya, bi îbranî: יהודה ושומרון‎) herêmeka li Rojhelata Navîn e. Rûerda wê dorê 5.800 km² e.[1] Ew pê hilweşîna Împaratoriya Osmanî re di nav sînorên Mandata Gel a Filîstînê de dima. Wextê ku di sala 1947'an de bo parvekirina axên vê mandatê nîqaş hat kirin û Neteweyên Yekbuyî pêşniyara du dewletan kir dewletên Ereb va daxwaza qebûl nekirin û di dawiyê de pê danezanîna serxwebûnê Îsraîlê di 14'ê gulanê 1948'an re, Şera Ereban û Îsraîlê di sala 1948'an de meheya sermewazê de derket.[2] Ew li wê şerê şunda Urdunê teva sînorên xwe kir û nav sînorên Urdunê de ma. Lê ji pê serketina Îsraîlê di Şerê Şeş Rojan virve ew ji hêla Îsraîlê tê karger kirin.[3][4]

Urduna Rojava
Occupied territory, herêma bi nîqaş û Region of Palestine Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Urduna Rojava li ser nexşeyê
Map
Urduna Rojava li ser nexşeya Filistîn nîşan dide
Urduna Rojava
Urduna Rojava
Koordînat: 32°0′Bk 35°21′Rh / 32.000°Bk 35.350°Rh / 32.000; 35.350
ParzemînAsya Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
DewletDewleta Filistînê, Israeli-occupied territories Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Dema avabûnê1949 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Rêvebir
 • ŞaredarMahmoud Abbas (2004–) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Rûerd
 • Giştî
  • 5860 km² Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge
Zer: Deverên ku di bin kontrol û kargera Filîstiniyan de(Qisim A, gorî Lihevhatina Osloyê),
Pembe: Deverên di bin kargeriya Filistîniyan û di bin kontrola Îsraîlê de (Qisim B)
Spî: Deverên di bin kontrol Û kargera Îsraîlê de (Qisim C)
Macenta: Deverên nişteciyên Îsraîlî lê dijîn.

Sînor biguhêre

Urduna Rojava bi Urdun û Îsraîlê ve tê sînor kirin. Lê nêvbera Îsraîl û Ûrdûna roava tu sînorên net tune ne.

Ji pê lihevhatina Osloyê di sala 1993'an re Urduna Rojava hat kirine sê qisiman. Gorî vê sinif kirinê axên Urduna Roava wek sê tîpan hat sinifandin. Li van tîpa A ew derên ku lê Filîstînî dijîn û dura axên Îsraîlê temsîl dikir. Li van deverên ku dikevina sinifa A di bin kontrol û kargeriya Filîstînyan de ye. Deverên ku bi tîpa B tên temsîl kirin, dê ji hêla Filîstiniyan bê karger kirin, lê dê herwiha ji hêla Îsraîliyan jî bên kontrol kirin. Deverên ku bi tîpa C tê temsîl kirin jî dê ji hêla Îsraîliyan him bên kontrol kirin him jî bên karger kirin.[5][6]

Gel biguhêre

Li Urdunê Rojava nêzî 2,850,000 kes dijiye. Li nav wan nêzî 275.000 Îsraîlî ne.[7]

Çavkanî biguhêre

  1. ^ Albin, Cecilia (2001). Justice and Fairness in International Negotiation. Cambridge University Press. ISBN 0-521-79725-X
  2. ^ Bamberger, David (1985, 1994). A Young Person's History of Israel. Behrman House. ISBN 0-87441-393-1
  3. ^ Dowty, Alan (2001). The Jewish State: A Century Later. University of California Press. ISBN 0-520-22911-8
  4. ^ Eldar, Akiva and Zertal, Idith (2007). Lords of the land: the war over Israel's settlements in the occupied territories, 1967–2007, Nation Books. ISBN 978-1-56858-414-0
  5. ^ Gibney, Mark and Frankowski, Stanislaw (1999). Judicial Protection of Human Rights. Praeger/Greenwood. ISBN 0-275-96011-0
  6. ^ Gordon, Neve (2008).Israel's Occupation. University of California Press, Berkeley CA, ISBN 0-520-25531-3
  7. ^ Howell, Mark (2007). What Did We Do to Deserve This? Palestinian Life under Occupation in the West Bank, Garnet Publishing. ISBN 1-85964-195-4