Volodîmîr Zelenskî
Volodîmîr Zelenskî an ĵi bi navê fermî Volodymyr Zelenskyy [a] (bi ûkraynî: Володимир Олександрович Зеленський, bilêvkirin: [woloˈdɪmɪr olekˈsɑndrowɪdʒ zeˈlɛnʲsʲkɪj]; jidayîkbûn; 25ê kanûna paşîn a 1978an) siyasetmedar, lîstikvan û komedyenek Ukraynî ye ku 6emîn serokê niha yê Ukraynayê ye, ji Gulana 2019'an heta niha kar dike.
Volodîmîr Zelenskî | |
|---|---|
Володимир Зеленський Volodymyr Zelenskyy | |
 | |
| 6emîn Serokwezîrê Ukraynayê | |
Niha wezîfedar e | |
| Dest bi kar kir 20'ê Gulanê 2019 | |
| Serokwezîr | Volodymyr Groysman Oleksiy Honcharuk Denys Shmyhal |
| Berê | Petro Poroshenko |
| Jiyan | |
| Jidayikbûn | Volodymyr Oleksandrovych Zelenskyy 25ê kanûna paşîn a 1978an (46 salî) Kryvyi Rih, Ukraynaya Sovyetî (niha Kryvyi Rih, Ukrayna) |
| Partiya siyasî | Serbixwe |
| Partiyên siyasî yên din | Xizmetkarê Gel (2018–didome) |
| Hevjîn | |
| Zarok | 2 |
| Dê û bav |
|
| Perwerde | Zanîngeha Aborî ya Neteweyî ya Kîevê (Beşa Kryvyi Rih) |
| Pîşe |
|
| Şanenav |  |
biguhêre | |
Zelenskî li Kryvyi Rih, herêmek rûsîaxêf a li başûr-rojhilatê Ukrayna mezin bû. Beriya kariyera xwe ya lîstikvaniyê, Zelenskî ji Zanîngeha Aborî ya Neteweyî ya Kîevê bawernameya hiqûqê wergirt. Paşê ew li pey komediyê ket û pargîdaniya hilberînê Kvartal 95 ava kir, ku fîlm, karîkatur û pêşandanên TV di nav wan de Xizmetkarê Gel çêkir, herwiha Zelenskî tê de rola serokê Ukraynayê girt. Rêzefîlm ji sala 2015'an heta 2019'an hate weşandin û pir populer bû. Partiyeke siyasiya heman navê wê pêşandana televîzyonê di Adara 2018'an de ji hêla xebatkarên Kvartal 95 ve hate afirandin.
Zelenskî di êvara 31'ê Berfanbar 2018'an de, ligel axaftina Sersalê ya Serokomar Petro Poroshenko li ser kanala 1+1 TV. Kesekî ji derve yê siyasî, ew jixwe di anketên ji bo hilbijartinê de bûbû yek ji pêşeng. Wî di tûra duyemîn de bi %73,2 dengan di hilbijartinan de bi ser ket û Poroshenko têk bir. Wî xwe wekî populîst da nasîn û herwiha xwe wek kesayetek li dijî desthilatdariyê li dijî gendeliyê bi cih kiriye.
Wek serok, ew alîgirê e-hikûmetê û yekitiya di navbera beşên Ukraynayî-axêv û Rûsî-axêv ên nifûsa welêt de bû. Şêweya ragihandina wî bi giranî medyaya civakî, bi taybetî Instagram bikar tîne. Serkeftinên wî di nav hilbijartinên pêşwext ên zagonsaz de demek kin piştî destbikarbûna serokatî, rakirina parêzbendiya qanûnî ji bo endamên Verkhovna Rada, Parlamentoya Ukraynayê, birêvebirina pandemiya COVID-19 û paşverûbûna aborî û hin pêşkeftinek di serî de serkeftinek mezin dihewîne. Rexnegirên Zelenskî îddîa dikin ku bi girtina desthilatdariyê ji olîgarşên Ukraynayê wî xwestiye ku desthilatdariyê navendî bike û pozîsyona xwe ya kesane xurt bike.
Zelenskî soz da ku di çarçoveya kampanyaya xwe ya serokatiyê de pevçûnên dirêj ên Ukraynayê bi Rûsyayê re bi dawî bike û hewl da ku bi Serokê Rûsyayê Vladimir Putin re diyalogê bike. Ji destpêka sala 2022'an ve, Zelenskî bi Rûsyayê re rûbirûyê zêdebûna aloziyan bûye. Wî bi banga aramiyê bersiv da û di destpêkê de xwe ji hişyariyên şerekî nêzîk dûr xist, di heman demê de banga garantîkirina ewlehiyê û piştgirîya leşkerî ji welatên rojavayî kir da ku "li hember" gefan bisekinin.
Jiyan
Volodymyr Oleksandrovych Zelenskyy di 25'ê Rêbendan 1978'an de li bajarê Kryvyi Rih ya dema li Ukraynaya Sovyetî ji dê û bavên cihûyan hate dinê. Bavê wî Oleksandr Zelenskyy, profesor û serokê Beşa Enstîtuya Aborî ya Sîbernetîk û Zehmetkêşana Kompîturê li Kryvyi Rih bu; diya wî, Rymma Zelenska, wekî endezyar kar dikir. Bapîrê wî, Semyon (Simon) Ivanovych Zelenskyy, di dema Şerê Cîhanî yê Duyemîn de di nav Artêşa Sor de (Beşa Gardiyanên 57.) xizmet kir; Bavê Semyon û sê birayên wî di Holokostê de hatin kuştin. Beriya dest bi dibistana seretayî bike, Zelenskî çar salan li bajarê Erdenetê ya Mongolyayê jiyaye, ku bavê wî lê dixebitî. Di 16 saliya xwe de Îmtîhana Zimanê Îngilîzî wek Zimanek Biyanî derbas kir û ji bo xwendina li Îsraêl desteka perwerdehiyê wergirt, lê bavê wî nehiştiye ew biçe. Paşê bawernameya hiqûqê ji Enstîtuya Aboriyê ya Kryvyi Rih wergirt û beşa Zanîngeha Aborî ya Neteweyî ya Kîevê niha jî beşek ji Zanîngeha Neteweyî ya Kryvyi Rih ye, lê di warê qanûnî de neçû xebatê.
Filmografiya hilbijartî
Fîlm
| Sal | Sernav | Rol |
|---|---|---|
| 2009 | Evîna li Bajarê Mezin (fîlm) | Igor |
| 2011 | Meqama Romansê. Wexta me | Anatoly Efremovich Novoseltsev |
| 2012 | Evîna li Bajarê Mezin 2 | Igor |
| 2012 | Rzhevsky Versus Napoleon | Napoleon |
| 2012 | 8 Dîroka Ewil | Nikita Sokolov |
| 2014 | Hezkirina li Vêgasê | Igor Zelensky |
| 2015 | 8 Dîroka Nû | Nikita Andreevich Sokolov |
| 2018 | Ez, Tu, Ew, Wê | Maksym Tkachenko |
Rêzefîlm û pêşandanên televîzyonê
| Sal | Sernav | Rol | Nîşe |
|---|---|---|---|
| 2006 | Dansa bi Stêrkan (Ukrayna) | wek pêşbirkê | |
| 2008–2012 | Svaty | wekî hilberîner | |
| 2015–2019 | Xizmetkarê Gel | Vasyl Petrovych Holoborodko |
Çavkanî
- ^ Dickinson, Peter (9 hezîran 2019). "Zelensky, Zelenskiy, Zelenskyy: Spelling Confusion Doesn't Help Ukraine". Atlantic Council (bi îngilîziya brîtanî). Ji orîjînalê di 11 hezîran 2019 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 10 hezîran 2019.
- ^ Mendel, Iuliia (10 hezîran 2019). "Dear colleagues, this is the official form of the last name that the President has in his passport. This was decided by the passport service of Ukraine. The President won't be offended if BBC standards assume different transliteration". @IuliiaMendel (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 10 hezîran 2019.
Xeletiya çavkanî: <ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found