Nîkîta Krûşçev
Di vê gotarê de agahiyên bingehîn ên li ser mijarê kêm in an jî nîn in.(gulan 2024) |
Nîkîta Sergeyevîç Krûşçev [a] (15 Avrêl [O.S. 3 Avrêl] 1894 - 11 Îlon 1971) ji sala 1953 heta 1964 Sekreterê Yekem ê Partiya Komunîst a Yekîtiya Sovyetê û ji sala 1958 heta 1964 jî serokê Encûmena Wezîran bû.
Premier of the Soviet Union (en) | |
---|---|
- | |
Nikolai Bulganin (en) Alexei Kosygin (en) | |
Sekreterê Giştî yê Partiya Komunîst a Yekîtiya Sovyetê | |
- | |
Leonid Brezhnev (en) | |
First Secretary of the Communist Party of Ukraine (en) | |
- | |
Lazar Kaganovich (en) Leonid Melnikov (en) | |
Deputy of the Supreme Soviet of the Soviet Union (d) |
Jidayikbûn | |
---|---|
Mirin | |
Cihê goristanê |
Goristana Novodevîçye (en) |
Navê rastî |
Никита Сергеевич Хрущёв |
Hevwelatî |
Rûsyaya Çarî, Russian Socialist Federative Soviet Republic (en), Yekîtiya Komarên Sovyet ên Sosyalîst |
Allégeance | |
Perwerde | |
Pîşe |
Siyasetmedar, leşker, şoreşger |
Salên çalak |
- |
Hevjîn | |
Zarok | |
Xizm |
Nikita Khrushchev (d) (son's son) |
Qada xebatê | |
Partiya siyasî | |
Endamê | |
Artêş | |
Payeya leşkerî |
Lieutenant general (en) (dp. ) |
Şerên tevlêbûyî |
Eastern Front (en) Şerê navxweyî yê Rûsyayê Battle of Tsaritsyn (en) Şerê Cîhanî yê Yekem Şerê cîhanî yê duyem Red Army invasion of Georgia (en) |
Xelat | Lîsteya berfireh Q16957120 Medal "For the Development of Virgin Lands" (en) Medal "For the Restoration of the Black Metallurgy Enterprises of the South" (en) Medal "For the Defence of Stalingrad" (en) Medal "For Valiant Labour in the Great Patriotic War 1941–1945" (en) Jubilee Medal "In Commemoration of the 100th Anniversary of the Birth of Vladimir Ilyich Lenin" (en) Jubilee Medal "Twenty Years of Victory in the Great Patriotic War 1941–1945" (en) Medal "To a Partisan of the Patriotic War", 1st class (d) Jubilee Medal "40 Years of the Armed Forces of the USSR" (en) Medal "In Commemoration of the 800th Anniversary of Moscow" (en) Order of Merit Medal "For the Victory over Germany in the Great Patriotic War 1941–1945" (en) Jubilee Medal "50 Years of the Armed Forces of the USSR" (en) Shevchenko National Prize (en) Jubilee Medal Medal "In Commemoration of the 250th Anniversary of Leningrad" (en) Star of the Socialist Republic of Romania (en) Miner's Glory 1st class (d) Order of Lenin (en) (, , , , , û ) Nîşana Alaya Sor a Xebatê (en) () Order of Suvorov, 2nd class (d) () Order of Kutuzov, 1st class (d) () Order of the Patriotic War 1st class (d) () Order of Suvorov, 1st class (d) () Lehengê xebata sosyalîst (en) (, û ) Time Person of the Year () Lenin Peace Prize () Order of the Nile (en) () Order of Georgi Dimitrov (en) () Order of Karl Marx (en) () Hero of the People's Republic of Bulgaria (en) () Order of Sukhbaatar (en) () Order of the White Lion (en) () Hero of the Soviet Union (en) () |
Di dema desthilatdariya xwe de, Xrûşçev bi şermezarkirina sûcên Stalîn cîhana komunîst matmayî hişt û bi hevalbendê xwe yê sereke Anastas Mikoyan re dest bi polîtîkaya bêstalînîzekirinê kir. Wî piştgirî da bernameya fezayê ya pêşîn a Sovyetê, û pêkanîna reformên lîberal ên di siyaseta navxweyî de. Piştî hin destpêkirinên derewîn ên ku hindik ma bûne sedema şerekî navokî li ser Kûbayê, wî bi Dewletên Yekbûyî re danûstandinên serketî kir da ku tansiyonên Şerê Sar kêm bike. Di sala 1964an de, serokatiya Kremlînê ew ji desthilatê derxist, li şûna wî Leonid Brezhnev wekî Sekreterê Yekem û Alexei Kosygin wekî serokwezîr hate danîn.
Krûşçev di sala 1894an de li gundekî rojavayê Rûsyayê hatiye dinyayê. Di xortaniya xwe de wek karkerê metalê xebitî û di dema şerê navxweyî yê Rûsyayê de komîserê siyasî bû. Di bin sponsoriya Lazar Kaganovich de, wî di hiyerarşiya Sovyetê de xebitî. Wî piştgirî da paqijkirinên Yosîf Stalîn û bi hezaran girtin pejirand. Di sala 1938 de, Stalîn ew şand ku rêveberiya KSS ya Ukraynayê bike, û wî li wir paqijkirinan berdewam kir. Di dema ku li Yekîtîya Sovyetê wekî Şerê Wetenyê yê Mezin dihat zanîn, Krûşçev dîsa komîser bû, di navbera Stalîn û generalên wî de navbeynkar bû. Krûşçev di parastina Stalîngradê de amade bû, rastiyek ku wî di tevahiya jiyana xwe de serbilindiyek mezin pê girt. Piştî şer, ew vegeriya Ûkraynayê berî ku wekî yek ji şêwirmendên nêzîk ên Stalîn li Moskowê were vexwendin.
Çavkanî
biguhêreEv gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |