Selîm Temo

Selîm Temo
Selîm Temo
Navê rastî	Selim Temo Ergül
Jidayikbûn	27ê nîsana 1972an (52 salî); Êlih
Pîşe	Nivîskar, akademîsyen, helbestvan û werger
Zimanê nivîsinê	Kurdî, Tirkî
Netewe	Kurd
Perwede	Zanîngeha Bîlkentê
	biguhêre

Ev gotar bi zazakî (kirmanckî, dimilî) jî heye: Selîm Temo (kirmanckî).

Selîm Temo an jî Selim Temo Ergül (jdb. 27ê nîsana 1972an; Êlih) nivîskar, akademîsyen, helbestvan û wergêrê kurd e.

Jînenîgarî

Selîm Temo, di 27'ê nîsana sala 1972'an de li gundê Mêrîna ku bi Êlihê ve girêdaye ji dayîk bûye. Dibistana seretayî li gundê xwe, yên navincî li Batmanê bire serî. Di sala 1992an de beşa Etnolojî (Fakulta Ziman, Dîrok û Cografîya) kar kir. Master û dozîna xwe li Zanîngeha Bîlkentê, beşa Zimanê Tirkî de temam kir (Master: "Cemal Süreya Şiirinde Bedenin Yazınsallaşması/Nivîsîna Laş di Helbesta Cemal Sureya de, 2003, doktora: Türk Şiirinde Taşra/Çolberî di Helbesta Tirkî de, 2009). Di sala 1997an de xelata helbestê ya Yaşar Nabi Nayır, di sala 1998an de jî, xelata romanê ya Halkevleri wergirt.

Selîm Temo di kovara Esmerê de nivîsaran nivîsand û di her hejmara kovarê de jî helbestvanekê Kurd da nasandin. Piştî ku komeke nivîskar û helbestvanan ji Kovara Esmerê qetiyan û kovara Multi-kulti derxistin Selîm Temo jî di desteya weşanê a pêveka kurdî ya bi navê Çavreş a Multi-kultiyê cih girt. Di sala 2009an de, li Zanîngeha Artuklu ya Mêrdînê de, weke alîkar doçent (asistant profesor) dest bi kar kir. Di vê pêvajoyê de, ji bo damezirandina Beşa Ziman û Wêjeya Kurdî xebitî. Piştî ku Lijneya Bilind a Perwerdehiyê (YOK) biryara "Enstîtuta Zimanên Jîndar ên li Tirkiyeyê" da, îstifa kir. Li ser biryara YOKê çend rexne nivîsî û di rojnameya Radikal û kovara Le Monde Diplomatique-Kurdî de weşand. Piştî vê helwestê YOKê bo hin zanîngehan biryara beşên Kurdî pejirand. Digel vê yekê ji ber kontrol û zextên dewleta tirkan Dr. Temo venegeriya beşê. Selîm Temo di sala 2011an de, li Brîtanyayê, li Zanîngeha Ekseterê, di beşa Centre for Kurdish Studies (Navenda Lêkolînên Kurdî) weke mamosteyê mêvan xebitî. Di rojnameyên wekî Radîkal (2013-2014), Duvar (2017-2019) û Xwebûn (2019-2020) de quncik nivîsî. Di 26ê Berfanbara 2016an da Doçentiya Kurdî wek maf wergirt, lê di 7ê Rêbendana 2017an de bi KHK (Biryarnameya di Hukmê Qanûnî da) ji zanîngehê hat avêtin û bi daxwaza cizayê 7 sal û nîvan hat darizandin. Piştî doz betal bû çû Fransayê û li Zanîngeha Paul Valéry (2021-2022) a li Montpellierê dest bi xebatê kir. Temo niha li Parîsê dijî û xebatên xwe yên hunerî û enteklektulî didomîne.

Berhem

Helbest

O, Deniz ve İntihar/Ew, derya û xwekuştin (Tirkî-şano, 1994)
Ah! Tamara (Tirkî-helbest, 1995)
Kırgın Nehirler Meseli/Meseleya çemên şikestî (Tirkî-helbest, 1997)
Uğultular/Gazegaz (Tirkî-helbest, 2000)
Türk Şiirinde Taşra/Di helbesta Tirkî de derve (teoriya wêjeyê, Tirkî, 2011)
Jübile/Dawî (helbestên giştî, Tirkî, 2011)
Sê Deng (Kurdî-helbest, Kurdî, 2011)
Ruhun Bedeni (Nivîsên Rojnameyan, Tirkî, 2014)
Uzak Komşu: Kürt ve Türk Şiiri İlişkileri - Cîranên Dûr: Têkiliya Helbesta Kurdî-Helbesta Tirkî (teorî, Tirkî, 2015)
Keştiya Bayê (Kurdî-helbest, Kurdî, 2016)
Horasan Kürtleri (Dîrok/Wêje, Tirkî, 2018)
Pûnga li Bajêr (Kurdî-helbest, Kurdî, 2021)
Cemal Süreya Şiirinde Beden ve Erotizm (Teori, Tirkî, 2022)

Roman

Çiftlere Cinayet Dersleri/Ji bo dergistiyan dersên kuştinê (Tirkî-roman, 1998)

Werger

Amidabad; Göç, Çocuk ve Irmak (Wergera "Amîdabad"a Fawaz Husên ji bo tirkî, 2004)
Solgun Romans (Wergera çîrokên bijartî yên Firat Cewerî, ji bo tirkî 2005)
Abdalın Bir Günü (Wergera "Rojek ji Rojên Evdalê Zeynikê" ya Mehmed Uzun ji bo tirkî, 2005)
Sen (Wergera "Tu" ya Mehmed Uzun ji bo tirkî, 2006)
Yaşlı Rindin Ölümü (Wergera "Mirina Kalekî Rind" ya Mehmed Uzun ji bo tirkî, 2006)
Yitik Bir Aşkın Gölgesinde (Wergera "Siya Evînê" ya Mehmed Uzun ji bo tirkî, 2006)
Aşk Gibi Aydınlık Ölüm Gibi Karanlık (Wergera "Ronî Mîna Evînê, Tarî Mîna Mirinê" ya Mehmed Uzun ji bo tirkî, 2006)
Mem ile Zîn (Wergera Mem û Zîn bo Tirkî, 2016)
Kar ile Ateş (Bijarteyek ji helbestên Mueyed Teyîbî, 2016)

Çîrokên Zarokan

Bi navê “Serê Şevê Çîrokek” rêzepirtûk, 12 pirtûk, 2006-2010. Ji aliyê Şaredariya Sûra Amedê ve belaş tên belavkirin

Antolojî

Kürt Şiiri Antolojisi/Antolojiya Helbesta Kurdî (Kurdî-Tirkî, Weşanên Pirtukxaneya Agora, 2 Cild, 1610 rûpel, Îlon 2007)

Xelat

1997. Xelata Helbestê a Yaşar Nabî
1998. Xelata Romanê ya Halkevleri
2011, Ronahiya Pêşerojê, Weqfa Hrant Dink

Çavkanî

Malpera Selîm Temo ^{Girêdana arşîvê 2013-09-27 li ser Wayback Machine}