Kutilk
Kutilk, dolmeh, heşîn, xeşîn navê komekê xwarinan e. Carnan jê re bi tesîra farisî û tirkî dolme jî tê gotin. Dolmeh tê texmînkirin ji zimanê yewnanî dolmadakî (ντολμαδάκι) tê.
Dolmadakî yan dolmeh û kutilk
biguhêreDi rastiyê de dolmeh, dolme tenê navê cureyekê kutilkan e. Ji kufte û pêçanan (alol) cuda ye. Kutilk ji xwarinên ku tên dagirtin, tijekirin re tê gotin. Bêjeya dolmeh ji dolmadakî ya yewnanî yan ji zimanê gurcîyan tolma (ტოლმა) derbasî kurdî bûye. Osmanîyan ev nav heya balkan û bakurê Afrîkayê birine.
Çiye kutilk?
biguhêreDi pêjgeha kurd û gelên cîran de bi dehan cureyên kutilkê hene. Kutilk pirranî ji sebzeyan, ji dagirtina, tijekirina sebzeyan tê çêkirin. Wekî kutilka dîlanê, ji tijekirina dan, nîsk, ardik, nokê, goştê jî dibe. Pirranî ji îsot, bacanreşk, pîvaz, kundir, firing, pelê rezê tê amadekirin.
Li Kurdistanê bi zivistanê ji sebzeyên hişkkirî gelek cureyên kutilkê tên xwarin. Herwiha gelek cureyên dolmeyê yên ji dan tên çêkirin jî hene.
Cureyên kutilkan
biguhêre- Kutilka dîlanê (kutilk, kutilka Mêrdînê)
- Kutilka bacanreşkê (gelek cure)
- Kutilka îsotê (dolmeya îsotê)
- Kutilka masiyê (ji mezgît ûêd)
- Kutilka fringiyê, dolmeha bacanê sor, kutilka şamikê
- Kutilka piraseyê (qurad)
- Kutilka canberiyê (rubyan, kerewîz
- Kutilka bihokê
- Kutilka kelemê
- Kutilka siyaleyê
- Kutilka kundirê (gelek cure)
Ev gotara têkildarî pêjgeha kurdî şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |