Mirzali

WikiProject	Profile	Talkpage	Contributions
diq.wikipedia.org	Profile	Talkpage	Contributions

zza

Zıwanê ma û piyê nê karberi Zazakiyo

Wîkîpediya:Babîl

de-3

Dieser Benutzer hat sehr gute Deutschkenntnisse.

en-3

This user is able to contribute with an advanced level of English.

tr-3

Bu kullanıcı ileri düzey Türkçe ile katkıda bulunabilir.

ku-2

Ev bikarhêner bi kurmancî normal dizane.

Navê sivîl: Yaşar Kaya
Navê nivîskar: Mirzali Zazaoğlu
Cihê jidayikbûnê: Pilemûrîye (Tirkiye)
Rojnameya jidayikbûnê: 10.10.1967
Esil: Dêrsim (Rojhilatê Anatoliya), bav Îbkij e (şaredariya aşîrê Çarekan), ji Raştan/Qızılmescid; dayik Lolij e, ji Mazra/Pilemûrîye.
Cihê karê jiyankirinê: Berlin / Almanya
Pêşeng: darzan (mode û stîl)
Zimane dayikbûnê: Zazakî zimanek e ku li rojhilatê Anadoluyê di navbera çemê Ferat û Dîcleyê de tê axaftin. Ew ji koma zimanên îranî yê bakur-rojavayê îranî yê ji malbata zimanên hind-ewropî ye. Zimanê zazayî bi kurdî, farisî û belûçî ve girêdayî ye. Jimara zazakîaxêvên rast nayê zanîn. Çavkaniyên zazakî yên hundirîn hejmara zazakîaxêvan di navbera 3 û 6 mîlyonan de texmîn dikin.

Zaza ji rojhilatê Tirkiyeyê tên. Ew bi gelemperî wekî Kurd têne binav kirin, ji ber ku di van demên dawî de zanyarî li ser wan belav bûne. Lê belê ev yek ne rast e û ji aliyê Zazayan ve bi tundî li dij derdikeve. Zaza grûbeke homojen pêk naynin, ji ber ku di warê olî de dikarin nîvî bi Elewî û Sunnî bên dabeşkirin. Bi kevneşopî, nasnameya olî ji zimanê hevpar girîngtir e. Tenê li diyasporaya Ewrûpayê hewl tê dayîn ku nasnameya Zazayî ya ji ramanên olî bêpar bê îddîakirin.

Piştî hilweşîna Împaratoriya Osmanî, tirkan di warê parastina cihêrengiya çandî û zimanî ya di nav miletekî de xwedî tecrubeyên nebaş bûn. Ji bo vê jî dest bi polîtîkaya asîmîlasyonê kirin ku dixwest hemû komên nifûsê li ser esasê tirkbûnê bigihîne yek nasnameyê. Ji ber vê yekê weşan û hilberîna muzîkê ya bi zimanên herêmî hat qedexekirin. Ji bilî Cihû, Ermenî û Yewnanan, li gorî Peymana Lozanê ya 1923’an, li Tirkiyeyê bi awayekî fermî ti kêmneteweyên din tunebûn.

Gelek Zazayên ku rastî cudakariya artêşa Tirk hatin, berê xwe dan Ewropaya Rojava, bi taybetî Almanyaya Rojava. Ji tirsa çewisandinê rizgar bûn, haya Zazayan ji nasnameya xwe bi zimanê xwe yê Zazakî re zêde bû. Gelek ronakbîr dest pê kirin zêdetir girîngiyê bidin zimanê xwe û bi awayekî aktîf tevlî stratejiyên parastinê bûn. Ji ber ku gelek zarok êdî zimanê xwe hînî zimanê dayikê nakin û li Tirkiyeyê jî ji ber sedemên aborî gelek kes bi zazakî dev ji têkiliya xwe berdaye, qîmeta zimanê xwe yê ku di xetereya windabûnê de ye fêm kirine.

Cihê navê bikarhêner

Diruşmeyek: "Ziman taybetiyên sereke yên cudakirina gelan in. Bi rastî tu gel heta ku bi zimanê xwe neaxive çênabe; ger ziman helak bibin, gel jî winda dibin an jî dibin gelên din. bi zilm û zorê re."

Wêje û hunermendîya Zaza :

"Mundart Zaza" (by Peter I. Lerch, 1857/58)
"Mewlıd" (by Ehmedê Xasi, 1899 and Usman Efendiyo Babıc, 1933)
"Mundarten der Zaza" (by Karl Hadank ,1932; post-humous works from Oskar Mann)
"A grammar of Dimili" (by Terry L. Todd, 1985)
"Rastnustena Zonê Ma" (by C. M. Jacobson, 1993)
"Zazaca Okuma-Yazma El Kitabý" (by C. M. Jacobson, 1997)
"Grammatik der Zaza-Sprache" (by Zülfü Selcan, 1998)
"Zazaki -Grammatik und Versuch einer Dialektologie-" (by Ludwig Paul, 1998)

Çavkaniya İnternetê :

Girêdanên:

ku:Bikarhêner:Mirzali