Zaza
Zaza, dimilî, kirmanc yan jî kird, kurdên[1][2][3][4] ku bi kurdîya zazakî (kirdkî, kirmanckî, dimilî) dipeyivin û bi taybetî li Bakurê Kurdistanê dijîn.[5][6][7][8][9]
 | |
| Gelhe tevahî | |
|---|---|
| 2,000,000 - 3,000,000 | |
| Herêmên ku lê şêniyên sereke ne | |
 Bakurê Kurdistanê | 2 milyon |
 Ewropa | 300.000 |
| Ziman | |
| Zazakî | |
| Baweriya dînî | |
| Îslam û elewîtî | |
| Têkildarên komên etnîkî | |
| Zaza Soran, kurmanc, goran, kurdên Başûrê, kurdên Anatolyayê | |
Deverên ku Zaza lê dijîn
Zaza bi taybetî li van bajaran dijîn, lê di van demên dawî de gelek ji wan ji ber zordariya Kurdistan koçî bajarên bakurê Kurdistanê û Ewropayê bûne:
Nav
.jpg)
Kurdên ku bi kirmanckî diaxifin, li her herêmê, xwe bi eynî navî bi nav nakin; cuda-cuda navên etnîkî didin xwe û zimanê xwe: kirmanc, kird, dimilî û zaza.
Lokasyona cografîk
Herêmên ku kirmanc (zaza) tê de dijîn; Çewlig (Bingöl), Dêrsim (Tunceli), Erzingan (Erzincan), Erzirom (Erzurum), Barbut (Bayburt), Qers (Kars), Mûş, Xarpêt (Elazığ), Diyarbekir, Ruha (Urfa), Semsûr (Adıyaman), Bedlîs (Bitlis) û Sêrt (Siirt) e. Dîsa, li hinek bajarên Tirkîyê, wek Qeyserî (Kayseri), Nigde, Gümüşhane û Sêvazê (Sivas) ji mensûbên ve grûbê hene. Di van herêman de kirmanc tenê li Dêrsim û Çewligê piranî ne, li cîyên din ji kurmancan kêmtir in.
Dîn û ayîn
Kurdên ku lehça wan kirmanckî (zazakî) ye, ji alîyê dînî de du beş in: Misilmanên sunî û elewî. Meriv ku xeta Xarpêt û Mûşê esas bigire, başûrê wê xetê sunî, bakurê wê jî elewî ne. Yek îstîsna Bongilan (Solexan) a Çewlîgê ye. Qismek ji vê qezayê li bakûrê xetê ye û sunî ye.
Mijarên têkildar
Çavkanî
- ^ JoshuaProject, "Kurds"
- ^ Dr. Orville Boyd Jenkins (2005), "The Kurdish Peoples"
- ^ Jacques Leclerc (2014), Turquie
- ^ Terry Lynn Todd (1985), A Grammar of Dimili (also known as Zaza), Michigan, p. vi: "Speakers of Dimili are Kurds psychologically, socially, culturally, economically, and politically."
- ^ Bedirxan, Celadet (1933) “Zarê Dumilî û Mewlûda 'Usman Efendî” Hawar, Hejmar: 23, 25 tîrmeh (temmuz) 1933, r. 1-6 "Zarê dumilî: Ev zar zimanê kurdên dumilî an zaza ne. Kurdên dumilî di welatê jorîn di rojavayê wî welatî de rûniştî ne."
- ^ "Dr. Orville Boyd Jenkins, "The Kurdish Peoples"". Ji orîjînalê di 25 îlon 2013 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 3 gulan 2013.
- ^ Krisztina Kehl-Bodrogi, "Wir sind ein Volk"
- ^ [1] Prof. Dr. Garnik Asatrian, "Dimlī", Encyclopedia Iranica
- ^ [http://www.iranicaonline.org/articles/kurdish-language-i, Prof. Dr. Ludwig Paul "History of the Kurdish Language"