Chiapas: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
MikaelF (gotûbêj | beşdarî)
B MikaelF navê Çîpas guherand û kir Chiapas
MikaelF (gotûbêj | beşdarî)
BKurteya guhartinê tine
Rêz 1:
{{Infobox Cih
| nav = Chiapas (Çîpas)
| navê fermî = ''Estado Libre y Soberano de Chiapas''
| navê rastî = Chiapas
Rêz 178:
}}
 
'''Chiapas''' an jî '''Çîpas''' ({{IPA-es|ˈtʃjapas|-|Chiapas1.ogg}}), bi fermî '''Azad û Serwer a Dewleta Çîpasê''' ({{bi-es|Estado Libre y Soberano de Chiapas}}) an jî '''Chiapas''', dewletekî ji 31 dewletên Meksîkê ye, ku bi [[Meksîko|Navçeya Federal]], [[Beşên siyasî ya Meksîkê|32 hebûnên federal]] ên [[Meksîk|Meksîkê]] ve xemilandin. Ev di [[Şaredarî yên Çîpasê|122 şaredar]] û paytexta wê jî bajarê [[Tuxtla Gutiérrez]] tê dabeşkirin. Navendên din ên şêniyên girîng li Çîpasê wek [[Ocosingo]], [[Tapachula]], [[San Cristóbal de las Casas]], [[Comitán]] û [[Arriaga, Chiapas|Arriaga]] ne. Cih li [[Başûrrojavayê Meksîkê]] digre, ku ew ji başûrê dewletê ji aliyê dewletên [[Oaxaca]] li rojava, [[Veracruz]] li ser bakurrojava û [[Tabasco]] li ser bakur ve sînorkirin,<ref name=EB1911>{{cite EB1911 |wstitle=Chiapas |volume=6 |page=117}}</ref> û ji aliyê departementên [[Guatemala|Guatemalayê]] a li ser rojhilat û başûrrojhilatên [[Departementa Petén|Petén]], [[Departementa Quiché|Quiché]], [[Departementa Huehuetenango|Huehuetenango]] û [[Departementa San Marcos|San Marcos]] in. Çîpas li ser peravên [[Okyanûsa Pasîfîk]] li başûr de cih digre.
 
== Navê Çîpasê ya bi Kurdîkurdî ==
Navê Çîpasê ya rastî bi spanî ''Chiapas'' e. Ev nav bi kurdî wek ''Çîpas'' tê gotin. Ji ber ku, ev nav di helbestên stranên kurdî de gelek caran tê gotin.<ref>{{cite web |title=Strana Hogir ya bi navê Dîrok ve navê Chiapasê ya bi kurdî Çîpas.|url=http://www.wikisosyalizm.org/Dirok_(%C5%9Fark%C4%B1)}}</ref> Herwiha ev navê bi kurdî di rojname û medayayên Kurdistanê de jî tê dubarekirin û vegotin.{{Çavk}}
 
== Dîroka Leşkerî ==
Dema ku Meksîk ava bû, ew di bin dîktatoriya [[Porfirio Diaz]] birêvekirin. Li dijî vê dîktatoriyê ji aliyê [[Emiliano Zapata]] [[Şoreşa Meksîkê]] hate destpêkirin. Piştî şerê şoreşa Meksîkê bi dawî bû û Emiliano Zapata jiyana xwe ji dest da, Çîpas ketiye bin rêvebertiya partiya hate hilbijartin. Li hemberî vê rêvebertiyê, hêzên [[Artêşa Rizgariya Neteweyî ya Zapatîst]] ''EZLN'' di sala 1994'an de ji bo îdeolojiya Emiliano Zapata ji nû ve bidin jiyandinê, yekemîn êrîşa xwe li Çîpasê li dijî [[Artêşa Meksîkê]] pêk anî. Di vê salê de Çîpas hate dagirkirin. Di van salan de Gelên Çîpasê jî piştgirî dan çepgirên Artêşa Rizgariya Neteweyî ya Zapatîst. Piştî erîşa çekdarî Rêvebertiya Meksîkê biryar dan ku Artêş bikevin Çîpasê, ku herêmê ji Artêşa Rizgariya Neteweyî ya Zapatîst rizgar bikin.
 
== Çavkanî ==
{{çavkanî}}