Serhildana Dêrsimê
Tu dikarî vê gotarê ji gotara wekhev a almanî bi riya wergerê berfireh bikî.
Ji bo dîtina rêzikên wergerandinê pê li [nîşan bide] bike.
|
Di vê gotarê de agahiyên bingehîn ên li ser mijarê kêm in an jî nîn in. |
Serhildana Dêrsimê û Terteleyê Dêrsimê[1] an jî Komkujiya Dêrsimê di navbera salên 1937 û 1938'an de li herêma Dêrsimê çêbû. Bi kurdiya dimilî Terteleyê Dêrsimî.
Serhildana sala 1937'an biguhêre
Serokê serhildana Dêrsimê Seyid Riza bû. Ataturk û eskerên wî hatin Dêrsimê, ji ber ku Dêrsim dixwast serxwebûn. Û vê tişt Tirkiye qet nedixwast. Wan got: "Li welatekê her bajar peywend e û ev çi ye? Dêrsim bê benda ye, Dêrsim ne tirk in. Li Tirkiye her kes tirk e. Û Dêrsim jî bajarê Tirkiye û lewma em ê ceng kin."
Seyid Riza hema fêm kir ko fikrê Atatirk ne aşitî ye, lê ceng e. Piştî ko Seyid Riza dîsa hate Dêrsimê, wî got: "Her kes kî çeka xwe heye, bigire û ji bo ceng amade be!" Ji hindik roj dû re esas Atatirk û artêşa xwe hat.
Şikestina serhildana Seyîd Riza biguhêre
Ev beş hê vala ye. Tu dikarî lê zêde bikî. |
Komkujiya piştî serhildanê (1938) biguhêre
Li gorî çavkaniyan di serhildana Dêrsimê li dor 13.160[2]- 40.000[3] mirov mirî bûn. Dibêjin, ji ewqas kuştin ava Çemê Mizurê sor bûye[çavkanî hewce ye].
Serhildana Dêrsimê yek ji mezintirîn serhildanên Kurdistanê ya sedsala 20î bû.
Mijarên têkildar biguhêre
Çavkanî biguhêre
- ^ Kopîkirina arşîvê, ji orîjînalê di 24 tebax 2011 de hat arşîvkirin, roja gihiştinê 30 çiriya paşîn 2011
{{citation}}
: CS1 maint: archived copy as title (lînk) - ^ Radikal, Resmi raporlarda Dersim katliamı: 13 bin kişi öldürüldü, 2009
- ^ Sabri Cigerli, LES KURDES ET LEUR HISTOIRE, L'Harmattan, 1999, s.123, ISBN 2-7384-7662-7
Girêdanên derve biguhêre
- (tirkî) yeniozgurpolitika.net: Dersim’de Nazi gazı Girêdana arşîvê 2019-05-10 li ser Wayback Machine (10/05/2019)
- (tirkî) odatv: 8 Temmuz 1937 tarihinde kaleme alınan Komünistlerin hazırladığı Dersim raporunun tam metni Girêdana arşîvê 2019-05-25 li ser Wayback Machine