Osman Kavala
Osman Kavala (jdb. 2ê kewçêrê 1957 [1] li Parîs, Fransa) karsaz, patron û çalakvanê mafên mirovan ê tirk e.
Osman Kavala | |
|---|---|
 Osman Kavala di bîranîna 100. salvegera Qirkirina Ermeniyan a 2015'an de li Qada Taksîmê | |
| Navê rastî | Osman Kavala |
| Jidayikbûn | 2'ê kewçêrê 1957 |
| Esil | Tirk |
| Hevwelatî | Tirkiye |
| Perwerde | Lîseya Robert, Zanîngeha Manchester |
| Pîşe | Karsaz, aktîvîstê mafê mirovan, fîlantrop, |
| Salên çalak | 1982 heta îro |
| Xebatên navdar | Endamê damezrîner bo rêxistinên wek Anadolu Kültür, Kültürel Mirası Koruma Derneği, Hafıza Merkezi, Aras Yayıncılık |
| Malper | www.osmankavala.org |
biguhêre | |
Ew ji sala 2017an ve ji ber rola xwe ya di xwepêşandanên dijî hikûmetê de li Tirkiyê di girtîgehê de ye. Demek kin piştî beraetkirina wî di sala 2020an de[2] ew dîsa hate girtin. Di cotmeha 2020’an de dozgerên Tirk der barê Kavala de daxwaza “zêdekirina” cezayê heta hetayê kiribû û li Stembolê der barê wî de îdianame weşandibû. Ew bi tevlêbûna di hewldana derbeya 2016 de, "hewldana hilweşandina hikûmetê" û "sîxuriya siyasî" hate tawanbar kirin.[3]
Di 25ê Nîsana 2022an de dadgehê di bin şert û mercên giran de cezayê hepsa heta hetayî lê birî, ango hucreya yekkesî ya bê îmkana serbestberdanê. Ev biryar hêj ji aliyê qanûnî ve ne girêdayî ye. Heft hevbersûc jî hatin mehkûmkirin.[4]
Kurtejiyan
biguhêreOsman Kavala li Stembolê di Robert College[5] xwend û li Zanîngeha Manchester ya Brîtanyayê beşa aborî xwend.[6] Piştî mirina bavê xwe di sala 1982 de, wî dest bi karsaziya malbatê, Kavala Companies kir.[7] Jina wî profesora aboriyê Ayşe Buğra ye.[8]
Ji sala 2002an vir ve berê xwe dide Weqfa Anadolu Kültür a ku wî damezirandiye û serokê wê ye. Anadolu Kültür li navçeyên îhmalkirî yên Tirkiyê navendên çandî bi rê ve dibe û hevkariya çandî bi welatên Yekîtiya Ewropayê re pêş dixe. Kavala wekî sponsorê Rêxistina Efûyê ya Navneteweyî jî tê zanîn. Ew endamê damezrîner û endamê rêveberiya Weqfa Civaka Vekirî ye li Tirkiyê û ji bo pabendbûna wî bi mafên medenî û polîtîkayên wî yên koçberiyê piştgirî dide xêrxwazê mecar George Soros. Recep Tayyip Erdoğan Kavala wek "bermayiyê Sorosê li Tirkiyeyê" bi nav kir. Ev referansa gelek teoriyên komployê yên antîsemîtî ye ku li Tirkiyê belav bûne.[9][10] Mala wî bi mîkrofonên veşartî dihat kontrolkirin.[11]
Di 18’ê cotmeha 2017’an de Kavala bêyî ku hincet nîşan bê dayîn li Balafirgeha Stembolê hatibû girtin. Beriya niha bi xebatkarên Enstîtuya Goethe ya Dîlokê re hevdîtin kiribû. Medyaya almanîaxêv jî bi awayekî berfireh behsa girtina wî kir. Çend roj piştî desteserkirinê, rojnameya alîgirê hikûmetê Daily Sabah, wî bi "grûpa terorîst a Gülenî" ya bi navê FETÖ girêda û got ku ew milyarder e.[12] Di sala 2018’an de girtîbûna wî ya pêşberî bi awayekî fermî hat rewakirin[13] ku ew organîzatorê xwepêşandanên Parka Geziyê bû, ku di sala 2013’an de zêdetirî 3,5 milyon kes tê de beşdar bibûn.[14]
Di hezîrana 2019’an de li edliyeya Înfaza Cezayê ya Sîlîvriyê doza wî û 15 bersûcên din dest pê kir. Bersûc bi teşebusa derbeyê di çarçoveya xwepêşandanan de hatin sûcdarkirin. Serdozgerê komarê daxwaza “di şert û mercên giran de hepsa heta hetayê” kir.[15]
Dadgeha Mafên Mirovan a Ewropayê (DMME) dosya Kavala stend û piştî darizandina lezgîn[16] di Kanûna 2019an de daxwaza berdana Kavala kir.[17]
Di sibata 2020an de, Kavala ji ber kêmbûna delîlan bi awayekî ecêb hat beraet kirin.[18] Piştî çend saetan Serdozgeriya Komarê ya Stembolê der barê Kavala de biryara girtinê da, ji bo yên din beraat nekir. Ew îdia dike ku Kavala beşdarî hewldana derbeya sala 2016an li Tirkiyê bûye. Kavala di girtîgehê de ma. [19][20] Dadgerên ku Kavala beraat kirin di bin lêpirsînê de bûn.[21] Dozger Kavala sûcdar kir ku nûnertiya rêxistina civaka vekirî ya navneteweyî ya pêşvebirê demokrasiyê George Soros li Stenbolê vekiriye, bêyî ku tu delîlên çalakiyên îstîxbarata Kavala binav bikin.[22] Serdozgeriya Komarê ya lêpirsînê negot ev çi sûcê sûc tê kirin. Piştre gelek weqf û sazî "Daxuyaniya weqfên Ewropî û navbeynkarên çandî yên li ser berdewamiya girtina Osman Kavala" nivîsandin. Di danezana ku bi îmzeya Sekreterê Giştî yê Enstîtuya Goethe, Serokê Weqfa Robert Bosch, Midûrê Weqfa Mercator, Serokê Weqfa Heinrich Böll û Midûrê Weqfa Çandê ya Ewropayê ve hat îmzekirin, hat ragihandin ku saziyên sîxuriya li Tirkiyeyê bi şert û mercên ne diyar hat redkirin.
Di kanûna 2020 de, dadgeha duyem li dijî wî dest pê kir. Serdozgeriya Komarê ji ber sûcê teşebusa derbeyê ya 2016an de cezayê muebbetê û ji ber sûcê sîxuriyê jî 20 sal cezayê girtîgehê dixwaze.[23][24] Di Çileya 2021ê de, dadgeha temyîzê ya li Tirkiyê (Dîwana Cezayê ya 3yemîn a Dadgeha Stembolê ya ku bi sûcên li dijî makezagonê ve mijûl dibe) beraata Kavala ya Sibata 2020an betal kir. Dadweran bi yekdengî biryar da ku doz ji nû ve ji aliyê dadgeha şareza ve bê dîtin. Di heman demê de biryara beraetê ya heşt hevberan jî hat betalkirin.[25]
Di cotmeha 2021’an de Wezareta Karên Derve ya Tirk bang li sefîrên Amerîka, Fransa, Kanada, Danîmarka, Almanya, Holenda, Norwêc, Swêd, Fînlenda û Zelandaya Nû kiribû û ji bo ku Kavala demildest serbest bê berdan bangawaziyek hevpar kiribû.[26] Piştî çend rojan Serokkomar Erdoĝan ferman da ku balyozên van welatan wek kesên nexwestî bên ragihandin.[27] Piştî du rojan dîsa Erdoğan dev ji vê biryarê berda.[28]
Piştî ku dadgeha Tirk biryara berdewamkirina girtina Kavala da çend roj beriya dema muhletê ya ku Konseya Ewropayê di 30’ê mijdara 2021’an de ji bo serbestberdana Kavala diyar kiribû, Konseya Ewropayê di 3’ê Kanûna 2021’an de li dijî Tirkiyeyê pêvajoya binpêkirinê da destpêkirin.[29] Di 17ê cileya 2022an de, dadgeha Stembolê dîsa berdewamiya de.[30]
Xelatkirin
biguhêreDi îlona 2019an de, Kavala ji ber xebatên xwe yên bêwestan ên ji bo lêkolîn, parastin û parastina cihêrengiya çandî ya Tirkiyeyê, Xelata Mîrata Arkeolojîk a Ewropayê ji Komeleya Arkeologên Ewropayê wergirt. Bi taybetî pabendbûna bi mîrateya çandî ya hindikayiyan û pabendbûna bi projeyên tirk-ermenî hate rêzgirtin.[31] Derhêner Fatih Akin û çêkera şanoyê Şermin Langhoff kampanyaya Kavala bi navê "What did Kavala do?" çêkir ku tê de kesên navdar xebatên Kavala şîrove dikin, dan destpêkirin.[32] Di sala 2022an de xelata ifa ji bo Diyaloga Çandan hate xelat kirin, ku ew ê di 10ê mijdara 2022an de werbigire.[33]
Çavkanî
biguhêre- ^ Erdogan orders to declare ‘persona non grata’ ambassadors from the US, Germany and eight other Western nations[girêdan daimî miriye], today.in-24.com, 23. Oktober 2021, abgerufen am 24. Oktober 2021.
- ^ dw.com vom 19. Februar 2020: Osman Kavalas Richtern geht es an den Kragen
- ^ dw.com: Türkische Justiz will für Osman Kavala lebenslange Haft
- ^ Rainer Hermann (FAZ): „Attentat unter Einsatz der Justiz“
- ^ Osmankavala.org: Statement by the Classmates of Osman Kavala – Solidarity with Osman Kavala, 2018-09-21
- ^ [ECtHR to Hear Case of Osman Kavala in Accelerated Procedure|Sammelwerk=Bianet – Bagimsiz Iletisim Agi|Datum=|Online=http://bianet.org/english/world/200981-ecthr-to-hear-case-of-osman-kavala-in-accelerated-procedure 018-09-21]
- ^ Osman Kavala, Founder/Partner. Girêdana arşîvê 2017-10-25 li ser Wayback Machine Website der International Peace and Reconciliation Initiative (IPRI), abgerufen am 25. Oktober 2017.
- ^ Christiane Schlötzer: Osman Kavala, der "Soros der Türkei" in: sueddeutsche.de, 12. November 2017.
- ^ Anthony Barnett: Osman Kavala, Turkish democracy on the anvil. Girêdana arşîvê 2018-03-01 li ser Wayback Machine In: openDemocracy.org, 3. November 2017.
- ^ Frank Nordhausen: Osman Kavala. Der ‚rote Soros‘. In: Frankfurter Rundschau, 20. Oktober 2017.
- ^ Yavuz Baydar: Mein Freund Osman Kavala. In: Frankfurter Allgemeine Zeitung, 28. April 2022, S. 13.
- ^ Detained tycoon Osman Kavala linked to FETÖ coup attempts. In: Daily Sabah, 25. Oktober 2017.
- ^ "deutschlandfunkkultur.de: Türkischer Intellektueller fordert seine Freilassung, 2018-10-31". Ji orîjînalê di 31 çiriya pêşîn 2018 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 22 îlon 2022.
- ^ spiegel.de 7. Februar 2018: Osman Kavala in Haft: Alles, woran es der Türkei mangelt.
- ^ Prozess gegen Kulturmäzen Osman Kavala beginnt. In: ZEIT Online, 24. Juni 2019, abgerufen am gleichen Tag.
- ^ Bianet: ECtHR to Hear Case of Osman Kavala in Accelerated Procedure, 2018-09-21
- ^ Zeit.de: Europäischer Gerichtshof fordert Freilassung von Osman Kavala|, 2019-12-10
- ^ Zeit.de: Niemand hat mit diesem Freispruch gerechnet, 2020-02-18|
- ^ Neuer Haftbefehl gegen Osman Kavala erlassen; Spiegel Online vom 18. Februar 2020
- ^ FAZ.net: Ein niederträchtiges Manöver
- ^ Zeit.de: Nach Kavala-Freispruch in Türkei: Ermittlung gegen Richter, 2020-02-19
- ^ tagesschau.de: Kavala-Verfahren: Offiziell Stiftungen – heimlich Spione?, 2020-11-30
- ^ tagesschau.de: Prozess gegen türkischen Kulturmäzen: „Kalkulierte Grausamkeit“, 2020-12-18
- ^ tagesschau.de: Türkisches Verfassungsgericht: Kavala muss in Haft bleiben, 2020-12-29
- ^ "Deutschlandfunk.de: Berufungsgericht hebt Freispruch für Kunstmäzen Kavala auf, 2021-01-22". Ji orîjînalê di 22 kanûna paşîn 2021 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 22 îlon 2022.
- ^ Der Spiegel: Türkei lädt deutschen Botschafter wegen Streits um den Aktivisten Osman Kavala vor, 2021-10-19
- ^ Spiegel.de: Erdoğan erklärt deutschen und andere Botschafter zu »unerwünschten Personen, 2021-10-23
- ^ Spiegel.de: Erdoğan rückt von Ausweisung westlicher Diplomaten ab, 2022-10-25
- ^ https://www.dw.com/de/europarat-leitet-strafverfahren-gegen-türkei-ein/a-60004037
- ^ Türkisches Gericht bestätigt Haft für Osman Kavala, Der Spiegel, 17. Januar 2021
- ^ e-a-a.org: Heritage Prize 2019, 2019-10-04
- ^ deutschlandfunk.de: Türkische Regierungskritiker in Deutschland – Politik aus dem Exil, 2021-03-02
- ^ ka-news.de vom 14. September 2022: ifa-Preis für Dialog der Kulturen an Osman Kavala[girêdan daimî miriye], abgerufen am 15. September 2022