Muhacîr, Meledî

Muhacîr an Wêranşar (bi tirkî: Doğanşehir) navçeyeke Melediyê ye.

Navçeya Wêranşar
Navçe
Doğanşehir
Navçeya Wêranşar
Koordînat: 38°5′39″Bk 37°52′38″Rh
Welat	Bakurê Kurdistanê
Dewlet	Tirkiye
Parêzgeh	Meledî
Serbajar	Wêranşar
Îdarî
• Qeymeqam	Mehmet Soğukpınar
Hejmara nahiyeyan	2 nahiye
Hejmara bajarokan	6 bajarok
Hejmara taxan	37 tax
Hejmara gundan	27 gund
Qada rûerdê
• Giştî	1.290 km2 (500 sq mi)
Bilindahî	1.252 m (4108 ft)
Nifûs  (2012)	41.006
• Berbelavî	31,65/km2 (82,0/sq mi)
• Serbajar  (2012)	11.077
Koda postayê	44500
Koda telefonê	(+90) 422
biguhêre

Navê Wêranşar (navê di dema Împeratoriya Romê de Zipetra), ji ber rûxankirin tê. Lewra, gelek caran bajar hatiye rûxandin û talankirin. Di sala 1946an de dîgel a Tirk Wêranşar kiriye navçe û navê Doğanşehir pê ve kirine. Herêm heya avakirina Komara Tirk herdem di bin desthilatdarîya Mîrên Bêsnî de bûye. Bilindahî ji behra 1.252 m ye. 7 şaredarî û 27 gundên navçeyê hene. Aborî li ser xwedîkirina sewalan û çandiniyê ye.

Dîrok

66 berî zayînê heya 395 piştî zayînê desthilatdarîya Împeratoriya Romê an jî Bîzansî 395-656, 656-738 Emewî desthilatî kiri. Herêm ji sala 1315an heya dagirkirina osmaniyan tûşî hev bûn gelek êrîşan bûye. Memlukî, rêwîtiyên Mongoliyan, Tîmûrleng hwd. Lê herdem di bin desthilatdarîya mîrên kurdên Bêsniyê de bûye. Mixabin rêzaniya digel Tirk a bi şewitînê ziyaneke mezin daye herêmê. Bêtir piştre ava kirin û bidest xistin ji alî xelîfeyê Ebasî Harûn Reşîd ve. Li sala 1515an dîsa wan ax ê Osmanî navçê beşdar jî 1877an yê pêşî navê Viranşehir ango Harapşehir navçê bûye, li dor ê salan şerê 1877-78 Osmanî - Rûsya jî Rojhelatê wan weranîn e cîwar e tê da cîh kirin ji ber jî gel ê navandin gundê Muhacîr. Girêdayêk Bêsnî yê gundê li sal wek navendê melbend qewimîn. li 1929an navendê bûcax qewimîn. Li 1933an Doğanşehir navendê standin bajêr, li 1ê nîsana 1946 jî navçeyê Arxa an jî Arga cihê bûn navçe xweserek rewşa wan werîn hilbestîne Meledî ye.

Ol, çand û civak

Gelê Wêranşarè, wan eslê xwe jî bingeh ê jî olê Zêrdeştîtî. Lê belê bêtir piştre jî alî olê dû yê cihê bûn; kurdên sunî û elewî. Li biqasî hindik jî olê Mesîhtî hebûn. Li wan dû yê cihê bûn; ermenî û suryanî.

Erdnîgarî an jî rewşa Hewa

Hewayê Wêranşarê, zehf germahî û hindik hêvi ango paqijek hewayê heye.

Aborî an jî berhemên çandinî

Navçeyê ber girîng xweder deramet çand ê. Li Wêranşarê, berhemên çandinî; mişmiş, sêv peyda bûn û gihandinê. Berhemên çandinî vanan ber girîng ê.

Serjimar

Serjimare hemûya navçeyê Wêranşarê, jî Kurdên avakirinê bû.

Eşîrên kurd

Li Weranşarê an jî Muhacîrê du eşîrên mezin heye; eşîrên Etmankî, an jî Atmî û Balyan. Kurdên Muhacîrê bi piranî elewî ne lê yên sunî jî hene.

Navdarên Wêranşarê

• Doğan Erbaş ji gundê Qêrîn (bi tirkî: Çığlık) e û parêzerê siyasetmedarê Abdullah Ocalan e.

Çavkanî

• http://arsiv.ntvmsnbc.com/modules/secim2007/sonuclar/cv/adaylar/36_16_1.asp
• Jr.Anıl Haco
• http://www.dogansehir.bel.tr/V1/?cat=Tarihce ^{Girêdana arşîvê 2015-07-04 li ser Wayback Machine}