Micahîdên Kurdistanê
Micahîdên Kurdistanê îslamîstên kurd bûn ku di salên 1980an heta 2000an li dijî dewleta Iraqê û desthilatdariya Sedam Huseyn şer kirin.
| Micahîdên Kurdistanê | |
|---|---|
 | |
| Çalak | 1983 - 2003 li Iraqê |
| Îdeolojî | |
| Girêdayîbûn | |
| Avaker | Osman Ebdûlezîz |
| Serok | |
| Mezinahî | 10,000 + |
| Şer û ceng | |
Damezrandin
biguhêreDi dema şerê Îran û Iraqê de, Şêx Osman Ebdulezîz, serokê IMK, daxwaza neteweya kurdan a serbixwe kir, herwiha şerê pîroz li dijî Iraqê û li dijî Besê ragihand, ku ji îslamiyên serbixwe yên kurd, rêxistinên îslamî yên kurd û heta pêşmergeyên ku xwedî meyla îslamî bûn, cureyekî eniyeke yekgirtî ava dikin. Şêx Osman got ku Sedam Huseyn tagût bû. Gelek îslamîstên kurd li çiyayên Kurdistanê kampên rahênanê ava kirin, gel berhev kirin û li dijî Iraqê dest bi serhildanê kirin.[1][2]
Demeke kin beriya qetlîama Helebceyê, Sedam Huseyn bi tundî li ser alimên kurd ên îslamî rawestiya û ev yek bû sedem ku ew ji Helebceyê birevin û biçin Îranê û li wir piştgiriyeke xurt li wan hebû. Wê demê micahîdên kurd li Helebceyê ku pişt re wê bibûya keleha wan, çalakî li dar xistin. Gelek kurdên Helebceyê di wê encamê de bûn ku cîhad rêya herî baş e bo Iraqê. Micahîdîn gelek xwebexşên kurd ên ji Îranê wergirtin.[3]
Çalakî
biguhêreMicahidîn di sala 1980î de di dema şerê Îran û Iraqê de dest pê kir, lê di dawiya şer de di sala 1988 de, wan bi piranî operasyonên xwe rawestand, lê serhildanek nizm li dijî Iraqê domand. Di serhildanên Îraqî yên sala 1991ê de di dema Şerê Kendavê de, micahîdîn çalakiyên xwe bi giranî zêde kirin, û ber bi dawiya şer de, ew dîsa hêdî bûn. Di lûtkeya xwe de zêdetirî 10 000 şervanên wan hebûn.[4]
Kurdên îslamîst û kurdên laîk paşê bûn dijber. Micahîdînên yekgirtî piştî rûxandina Sedam Huseyn bi dawî bû, her çend kom mabûn.[5][6]
Beşdariyên komê
biguhêre- Tevgera Îslamî ya Kurdistanê; bi serokatiya Osman Ebdulezîz
- Partî ya Dadwerî ya Kurdistanê; bi serokatiya Elî Bapîr
- Şoreşgerê Kurd Hizbullah; Bi serokatiya Adhem Berzanî
- Hizbullaha Kurdî ya Îranê; bi serokatiya Mihemed Xalid Berzanî
- Îslah (kurt-dem); bi serokatiya Mela Krekar
- Micahîdînên Serbixwe; serokatiyek navendî tune
- Pêşmergeyên bi meyla Îslamî; serokatiyek navendî tune
- Ensar el Îslam; bi serokatiya Mele Krêkar, û piştre Ebû Ebdullah el-Şafîî
Çavkanî
biguhêre- ^ "Three Generations of Jihadism in Iraqi Kurdistan". www.ifri.org. Ji orîjînalê di 16 çiriya paşîn 2021 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 12 tîrmeh 2022.
- ^ Martin, Gus (15 hezîran 2011). The SAGE Encyclopedia of Terrorism, Second Edition. SAGE. r. 48. ISBN 9781412980166.
- ^ "Journey to jihad: Iran's Sunni Kurds fighting a holy war in Idlib". www.rudaw.net. Roja gihiştinê 14 gulan 2022.
- ^ "Los Angeles Review of Books". Los Angeles Review of Books. 8 gulan 2019.
- ^ "Islamic Movement of Kurdistan | Mapping Militant Organizations". stanford.edu.
- ^ "Journey to jihad: Iran's Sunni Kurds fighting a holy war in Idlib".
| Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |