Komara kurdî ya Laçînê

Komara kurdî ya Laçînê Laçın Kürd Respublikası Zimanê azerî
← 1992 — 1992
Mezinbûna Komar di Azerbaycanê
Agahiyên gelemperî
Rêveberî		Komar
Paytext		Laçîn
Ziman		Kurdî
Dîn
TBH		{{{tbh}}}
TBH/sal		{{{tbh kes}}}
Dirav
Dem		{{{dem}}}
Nîşana înternetê		{{{nîşana înternetê}}}
Kd. telefonê		{{{koda telefonê}}}
{{{agahîgelemp1 sernav}}}		{{{agahîgelemp1}}}
{{{agahîgelemp2 sernav}}}		{{{agahîgelemp2}}}
{{{agahîgelemp3 sernav}}}		{{{agahîgelemp3}}}
{{{agahîgelemp4 sernav}}}		{{{agahîgelemp4}}}
{{{agahîgelemp5 sernav}}}		{{{agahîgelemp5}}}
Gelhe
		{{{gelhe}}}
		{{{gelhe2}}}
		{{{gelhe3}}}
		{{{gelhe4}}}
		{{{gelhe5}}}
Rûerd
		{{{rûerd}}}
		{{{rûerd2}}}
		{{{rûerd3}}}
		{{{rûerd4}}}
		{{{rûerd5}}}
Dîrok û bûyer
		{{{bûyer1}}}
		{{{bûyer2}}}
		{{{bûyer3}}}
		{{{bûyer4}}}
		{{{bûyer5}}}
		{{{bûyer6}}}
		{{{bûyer7}}}
		{{{bûyer8}}}
		{{{bûyer9}}}
		{{{bûyer10}}}
		{{{bûyer11}}}
		{{{bûyer12}}}
Serwerî
1992		Wekîl Mustafayev
		{{{serokA2}}}
		{{{serokA3}}}
		{{{serokA4}}}
		{{{serokA5}}}
		{{{serokA6}}}
		{{{serokB2}}}
		{{{serokB3}}}
		{{{serokB4}}}
		{{{serokB5}}}
{{{sernav serokC}}}
		{{{serokC1}}}
		{{{serokC2}}}
		{{{serokC3}}}
		{{{serokC4}}}
		{{{serokC5}}}
{{{sernav serokD}}}
		{{{serokD1}}}
		{{{serokD2}}}
		{{{serokD3}}}
		{{{serokD4}}}
		{{{serokD5}}}
{{{sernav serokE}}}
		{{{serokE1}}}
		{{{serokE2}}}
		{{{serokE3}}}
		{{{serokE4}}}
		{{{serokE5}}}
		{{{serokE6}}}
		{{{serokE7}}}
		{{{serokE8}}}
		{{{serokE9}}}
Karîna qanûndanînê
	{{{perleman}}}
		{{{perleman1}}}
		{{{perleman2}}}
		{{{perleman3}}}
		{{{perleman4}}}
		{{{perleman5}}}
Ya berê Ya paşê Azerbaycan Komara Nagorno Qerebaxê

Komara Kurdî ya Laçînê (azerî: Laçın Kürd Respublikası) dewleta kurdan a ku li rayona Azerbaycanê xwestine ava bikin. Di nav NY'an de nehatiye naskirin.

Piştî dagirkirina Qerebaxê ji aliyê Ermenîstanê ve, li herêma Laçîn a Azerbaycanê hewl hat dayîn ku rêveberiya Kurdan bê avakirin. Lê belê ji ber ku piraniya Kurdên herêmê ji ber pevçûnan reviyane hundirê Azerbaycanê, meclîsa ku ji 77 kesan pêk tê ji bo avakirina rêveberiyê bi zehmetî nehate civandin û di 20ê Gulana 1992an de komar hat ragihandin. Her çiqas Wekîl Mistefayêv wek serokê rêveberiyê hat tayînkirin jî di heman salê de hat hilweşandin.

Nêrîna giştî û Dîrok

 Gotara bingehîn: Dîroka Kurdistanê

Di 20'ê gulana 1992an de hat ragihandin, lê di nav salekî de ji hev hate belakirin. Serokê komarê Wekîl Mistefayêv bû.

Dîrok

Erd

Piştî êrîşa 9’ê Gulana 1992’an a li Şûşayê, aloziya siyasî ya navxweyî li Azerbaycanê gihîşt lûtkeyê. Di 14ê Gulanê de, di rûniştina awarte ya Encûmena Niştimanî ya Sovyeta Bilind a Azerbaycanê de, Ayaz Mutallibov ragihand ku Şûşa û Xocely ji ber xeletiyên siyasî hatine dagîrkirin. Di heman rojê de dîsa tê hilbijartin Serokê Azerbaycanê, lê tenê rojekê dom dike. Eniya Gel a Azerbaycanê vegerandina Mutallîbov wek derbeyekê dihesibîne û bang li xelkê dike ku li dijî vê yekê rawestin. Mutallibov di 15ê Gulanê de ji desthilatê hatibû dûrxistin. Di 16ê Gulanê de rewşa Azerbaycanê dikeve bin kontrola Eniya Gel. Konseya Neteweyî ya Sovyeta Bilind a Azerbaycanê îstifakirina Yagub Mammadov (siyasetmedar) qebûl dike. Di 18ê gulanê de Îsa Gambar heta hilbijartinên serokomariyê erkên serokê dewletê digire ser xwe.

Di 18ê gulana 1992an de, hêzên ermenî ji bo dagirkirina Bajarê Laçînê û bi vî awayî Herêma Syunik li başûrê Ermenistanêdest bi êrîşan kirin. girêdana Bajarê Gorus li ser |sînorê Syunik]] bi Bajarê Xankendî, paytexta herêmî ya Gorus. Qerebaxa Jorîn Wan plan kiribûn ku Korîdora Laçînê bixin bin kontrola xwe; Rêyeke din a sereke ya ku Ermenîstanê bi Qerebaxê ve girêdide di Qera Murovê. Bajarê Laçîn bi xwe kêm dihat parastin. Leşkerên Azerbaycanê yên dawî di 16ê Gulanê de ji Laçiyê derdikevin. Li gorî wezîrê berevaniyê Rahîm Gaziyev yê Azerbaycanê wê demê, li Laçîn 7 yekîneyên BM-21 Grad û gelek cebilxane hebûn, lê agir bi hêzên ermenî nehate vekirin, ji bo Laçînê şer çênebû. Samvel Babayan bi xwe jî israr dike ku ti operasyoneke şer ji bo Laçînê nehatiye plankirin. Li gorî wî piştî dagîrkirina Şûşa Azerî ketine nava panîkê. Li gorî Babayan, leşkerên Azerbaycanê li Laçînê tenê hewl didin ku bilindahiyan bigirin da ku gel ji herêmê derkeve. Azerbaycan û Kurd niştecihên bajêr, ku ji 7800 kesan pêk tê, penaberin.

Rabûn û daketin

Desthilatdarên Ermenîstanê hewl dida ku dagirkirina Laçîn qanûnî bike û bi faktora Kurd nîşan bide ku ne tenê Kêmarîya Ermenî, lê hindikayîya Kurd jî ji bo serxwebûna ji Azerbeycanê şer dike. di 20ê gulana 1992an de bi qasî 60 kurdên ku li vir mane, avakirina komara kurdî ya Laçînê îlan dikin. xwestin otonomiyê ava bikin. di dema YSSR de li KGB ajanek li Qazakistan wek serokwezîrê vê komarê tê hilbijartin, navê hin endaman. kabîneya wî jî tên ragihandin. Weke mînak Karlan Çaçanî Wezîra Çandê, Emerîke Serdar Wezîra Ragihandinê û Şeref Aşîr jî wekî Alîkarê Serokwezîr tê ragihandin. Bi ragihandina damezrandina Komara Kurdî ya Laçînê, vê komê Ala Kurdistanê li bajarê Laçînê bilind kir. Sedema sereke ya vê yekê jî nebûna piştgiriyeke etnîkî ya ji bo komarê li herêmê bû. Di dema dagirkirina Laçînê de kurd jî wek Azeriyan ji herêmê hatin derxistin. Her wiha avakirina komarek wiha li dijî berjewendiyên serokên dewleta Ermeniyên neteweperest bû. Desthilatdarên Ermenîstanê bi avakirina dewleteke kurdî li herêmê, argumana sereke ya ermenîyan di Şerê Yekem ê Qerebaxê de, ango "Qerabax di dîrokê de ya Ermenîstanê ye" binpê kir."

Mijarên têkildar

• Kurdistana Sor