Kadmos
Kadmos, di mîtolojiya yewnanî de damezrênerê bajar û sîteya Têbeye. Bavê wî keyê Fenîkeyê Agenor e. Xwîşkên wê Europê, Kîlîks û Foenîks bû. Efsaneya Kadmos di heman demê de efsaneya avakirina Têbeyê ye.[1]
Kadmos Κάδμος | |
---|---|
Zayend | Mêr |
Agahiyên kesane | |
Dê û bav | |
Xwişk û bira |
|
Hevjîn | |
Zarok | |
Xanedan | Harmonîa |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre |
Keça key Agenor ji aliye Zeus hatibû revandin. Key kurê xwe Kadmos'ê ra fermana dîtina keça xwe Europa'yê da. Gera Kadmosê bi salan dewam kir lê ew xwişka xwe nedît. Kadmos newêriya vegera malê. Fermana bavê wî hebû. Çu Delfîyê ba remilvanên Apollonê. Ew jî wê ra şîreta devjivê peywira dîtîna xwişka xwe berda dan. Lê Kadmos ji bavê xwe ditirsiya. Ji ber wê çêkîrîna peywirekî peşniyazkirin. Ew peywir jî golikekî tu carî hefsar neketî stûyê wî bibîne û ew golik li kû ciyê nîşan bide li wir bajarek ava bike.
Kadmos ji perestgehê derket , golikekî dît. Li ser stûyê golîkê tu nîşanê tayê an hefsarê tune bû. Kete pê golikê, golik ciyekî de sekinî ji asîmanê nêrî û xwe dirêjê ser giyayan kir. Ciyê bajarê hatibû dîtin. Kadmos biryar da ku golikê bike kurbaniya xwedawenda. Zilamên xwe şandin serkaniyekî. Lê ew serkanî ba Arêsê pîroz bû , pê ejderhayekî dihata parastin. Ejderha zilaman Kadmos'ê kuştibû xwîna wan wedîxwar. Kadmos kevirekî avête ejderha ti tişt pê nehat. Dest avête rimê , rimê xiste nav singê wî. Ejderha li wir mir.
Kadmos ser laşê canewarê bû, Atênê hat. Ferman da diranên ejderhayê dane nava axê. Kadmos fermana Atênêyê çêkir. Nav axê pênç zilam derketin. Zilam nav hev da destpê şer kirin.Encamên şerê de du hep tenê sax ma. Kadmos û ew her dû şervan hev ra bajarê Têbeyê avakirin.Di Yewnanistana Kevn de dihat bawer kirin ku xelkê Têbeyê ji her dû şervanan zêde bibû. [[wêne:Workshop of Peter Paul Rubens 002.jpg |thumb| Kadmos û diranên ejderhayê - Peter paul rubens(sedsala 16em)]]
Ares kuştina ejderhayên xwe pir aciz bibû. Zeûs nehişt Ares Kadmos'ê bikuje. Fermana heşt sal xulamtiyê dane Kadmos'ê. Piştî heşt salan wê efkirin . Ares diyariyekî jî da Kadmos'ê , ew diyarî keça Ares'ê Harmonîa bû. Hemî xwedawend hatin dawetê wan. Diyariyan dane wan. Çar keçên wan çebû.[2]
Bi salên direj de desthilatdariya Têbeyê domand. Heya nevîyên wî Penthûsê komployek hemberî wê çêkir, bû key. Piştê komployê ew û Harmonîa çun Îlîrîa'yê. Li wir mirin û aliye Zeûs'ê her du jî hatin kevirkirin, piştî wî birine Elîsîum'ê.
Çanda Yewnanî de Kadmos
biguhêreKadmos li gorî efsaneya xwe wezîfeya pirê di nav çanda fenîkeyî û çanda Yewnanî digirt. Dîroknas Hêrodotos derheqê wî de dibêje ku alfabeyê ew ji xwe re aniye. Vê agahiyê jî dibe heya Bz. sedsala 8em.[3]