Hibir

Hibir, murekeb, ximav şileyeke rengîn e ku ji bo nîvîsandinê tê bikaranîn.

Şûşeyên hibirê ji Almanyayê

Dîroka hibirê

Gorî bermahiyên dîrokî ji di 3000 b.z. de li Misirê û di 2600 b.z. de li Çînê hibir dihatibûye bikaranîn. Wê demê ji şîreya Gummi arabicum dihate çêkirin. Di 1000 b.z. de pênûsa hindistanî bû serdest. Ev pênûs ji komira dara çirayê û dawerûnê (rûnê dawa pez) dihate amadekirin. Dema mirov bi kar bianiya, bi avê de dikir û şil bi kar dianî.

Di dawiya sedsala 16em de li Ewropayê hibira ku ji supyayan (Coleoidea) tê çêkirin kete şûna wan.

Îro piranî hibir ji asîdên ku ji darên mazî tên çêkirin û bihevxistina wan bi hesin û maddeyên kîmyayî re tê çêkirin. Hin cureyên nûjen ên hibirê piştî nivîsandinê tên dîtin. Di hibirên çapkirina rojnameyan de kobalt û manganez hene.

Wêne

• 
  Gummi arabicum
• 
  Supya (Sepia officinalis)
• 
  Mazî ji Dêrika Çiyayê Mazî (Bakurê Kurdistanê)
• 
  Hibir ji bo qeleman tên dagirtin