Hekabê
Hekabê (bi yewnanî: Ἑκάβη, bi latînî: Hecuba), jina keyê Troyayê Prîamos, diya Hektor, Parîs, Kasandra û yên Polîksenayê ye.
| Hekabê Εκάβη  | |
|---|---|
 | |
| Tekst | Îlyada, The Trojan Women, Hekabê, Aeneis |
| Zayend | Mê |
| Agahiyên kesane | |
| Dê û bav |
|
| Xwişk û bira |
|
| Hevjîn | |
| Zarok |
|
| Xanedan | Prîamos |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre | |
Dema ku Prîamos ji bo ku cesedê Hektor bistîne diçe leşkergeha Axîleûs, ew şahbanûya wekî diya nozdeh zarokan dide nasîn:
Lêbelê, bextê min ew e ku min kurên reş û mêrxas li Troyayê mezin kirin, lê yek ji wan ji min re neman. Roja ku Akayî hatin, kurên min li vir bûn, pêncî ji wan, nozdeh ji wan ji dêyê çêbûn, yên din jî jinên qesrê dane min. [1]
Hekabê di wêjeya Antîk de dayikek dewlemend û bêbext nîşan dide. Ev karekterê ku di destanên Homeros de derketiye holê, ji aliyê trajediyan ve piştre hatiye zêdekirin û piştî ku Hekabê yek bi yek zarokên xwe winda kirine û bûye şahidê êşkenceyên wan ên hovane, bûye sembola dayika hov û êrîşkar. Di hin efsaneyan de hatiye nivîsandin ku wî nekariye êşa zarokê xwe ragire û bi şev û roj bûye kûçikê mê ya qîrîn. Dema ku ew yekem car di Îlyadayê de derdikeve, ew dayikeke nerm, dilnizm û dîndar e. Hektor ji şer vedigere bajêr, Hektor dixwaze ku Hektor hinekî bêhna xwe bigire, şerab vexwe û xwe hênik bike, lê gava kurê wî vê yekê qebûl nake, ew daxwaza wî pêk tîne: Ew diçe perestgeha Atênayê ji bo pêşkêşiyê bike. Paşê di hemû beşan de behsa Hekabê nayê kirin, heta ku ew tê şerê Axîlêus û Hektorê li ser deriyên rojava temaşe bike. Paşê bang dike ku bila kurê xwe yê ku li derveyê suran bi tena serê xwe li hember dijmin rawestiyaye, bikeve hundir:
Hektor ferxika min, hurmeta vê pêsîrê bigire, bifikire rojên ku min ew xiste devê te, tuyê hemû derdên xwe di hembêza min de ji bîr bikî, hewl bidî ku vî berazê di nav surên me de têk biçî. Were hundir lawikê min ê delal, li derve nesekine. Heger ev mêrik te bikuje ey serhişk, em miriyên te nedin ser doşekê, ne ez li ber te bigirim û ne jî jina te ya dilnizm a ku te dayê, wê bigirî, ronahiya çavê min. ew ê we kûçikên çeleng bixwin, ji me dûr keştî hene [1]
Gava Hektor guh neda lavayên dê û bavê xwe û di şerê bi Axîleus re mir, li Troyayê qêrînek derket, key, xatûn û hemû gel dest bi şîn û giriyê kirin û Priamos wek nîşana serê xwe di nav axê de kir. şûn:
. . . Diya wî jî porê xwe derdixist, şapikê xwe yê biriqandî avêtibû, nalîn û hawar li kurê xwe dikir. . . [1]
Hekabê bi girîneke dirêj dest pê dike:
Binêre diya xwe, zarokê min, li diya te ya bêbext, ez derdê te bibînim, bibînim ku tu bimirî, ji niha û pê de çawa bijîm? Tu şev û roj li vî bajarî bûyî ronahiya dilê min, hêz û piştevaniya jin û mêrên Troyayê, wan wek xwedayekî silav li te kirin, zarokê min, heya sax tu rûmeta wan a mezin bû, lê niha tu li nav destên mirinê bi qederê. [1]
Hekabê li ser navê aqil û aqilê xwe hewl dide qral Priamos, ku hewl dide here cem dijmin û hêvî bike, bigire, lê bi ser nakeve. Û dîsa diçe ji xwedayan re diyariyek pêşkêş dike. Dema ku cesedê kurê wî yê delal Hektor li ber wî tê danîn, ew naqîre û hêsir jî narijîne.
Helbestvan Homêros Hekabê bi vî rengî nîşan dide. Nivîskarê trajîk yê atînayî Eurîpîdês ew kir lehenga Jin û Hekabê ya Troyayê û drama wî kûrtir kir. Di van şanoyan de, em dibînin ku Hekabe piştî ku Troya hatiye xirabkirin, wekî kole digere.