Elî

Elî ibn Ebî Talib, Îmam Elî an jî bi tenê Elî (bi erebî: علي بن أﺑﻲ طالب‎, lat. ʿAlī ibn Abī Ṭālib), (598, li Mekeyê hatiye dinê - 661, him pismamê Muhemmed Pêxember (lawê Ebû Talib ê ap) û him jî zavayê wî (mêrê Fatma ya keç) bû. Li cem wî mezin bûyî û yekemîn kesên ku berê bi pêxamberiya Muhemmed ra bîad kiriye ew e, di nav 12 îmaman da îmamê pêşîn bû.

Elî - علي
Elî
Navê rastî	Elî ibn Ebû Talib علي بن أﺑﻲ طالب
Bernavk	Şêrê Xwedê, Îmam Elî, Heyder, Şahê Merdan, Qur'anî Natik
Zayîn	23 Kewçêr 598 Mekke Erebistana Siyûdî
Mirin	28'ê Çile 661 (62 Salî) Kufe / Iraq
Hemwelatî	Dewleta Îslam
Esil	Ereb
Dîn	Îslam
Bav	Ebû Talib
Hevjîn	Fatima
Zarok	Law Hesen bin Elî Huseyn bin Elî Mûhsîn ibn Elî Muhemmed ibn Elî Hîlal ibn Elî El-Ebbas ibn Elî Ebdullah ibn Elî Cafer ibn Elî Ubeydullah bin Elî Eba Bekr ibn Elî Omer ibn Elî Osman ibn Elî Keç Zeyneb bint Elî Ummu Gulsim bint Elî
Pîşe	Xelîfeyê Îslamê yê 4'an
biguherîne

Wek serleşkerîkî belavbûyîna ola Îslamê da ristek girîng lîstiye û tev li hemû (bê şerê Tebûk ê) şeran bûyî, ji xwe ji ber van sedeman wek şêrên Xwedê an jî Şûrên Îslamê tê nasîn.

Piştî kuştina xelîfeyê sêyem Osman Elî bû xelîfe (656-661). Bi tevahî 4 sal 9 meha li ser hev xelîfetî kir. Dema xelîfetiya wî mirov dikare bibêje bi şerê navxwûyî derbaz dibe. Şerên wê dewrê ev bûn:

1. Şerê Cemel (di navbera wî û Muawiye û Zubeyr da bû)
2. Şerê Siffin (di navbera wî û Muawiye da bû)
3. Şerê Nehrevan (di navbera wî û Xariciyan da bû)

Di 63 saliya xwe da li bajarê Kufê dema nimija sibe pêk dianî di mizgeftê da ji hêla xarîciyan ve hat kuştin.

Girêdanên derve

 Li Wikimedia Commons medyayên di warê Elî de hene.