Elî

Elî bin Ebû Talib, Îmam Elî an jî bi tenê Elî (bi erebî: علي بن أﺑﻲ طالب‎, lat. ʿAlī ibn Abī Ṭālib), (598, li Mekeyê hatiye dinê - 661, him pismamê Muhemmed Pêxember (lawê Ebû Talib ê ap) û him jî zavayê wî (mêrê Fatimeya keç) bû. Li cem wî mezin bûyî û yekemîn kesên ku berê bi pêxamberiya Muhemmed re bîad kiriye ew e, di nav 12 îmaman de îmamê pêşîn bû.

Elî ibn Ebû Talib
Navê rastî	علي بن أﺑﻲ طالب
Jidayikbûn	23 Kewçêr 598 Mekke Erebistana Siyûdî
Mirin	28'ê Çile 661 (62 Salî) Kufe / Iraq
Netewe	Ereb
Bernav	Şêrê Xwedê, Îmam Elî, Heyder, Şahê Merdan, Qur'anî Natik
Hevwelatî	Dewleta Îslam
Pîşe	Xelîfeyê Îslamê yê 4'an
Dîn	Îslam
Hevjîn	Fatime bint Muhemmed
Zarok	Law: Hesen bin Elî Huseyn bin Elî Mûhsîn bin Elî Muhemmed bin Elî Hîlal bin Elî El-Ebbas bin Elî Ebdullah bin Elî Cafer bin Elî Ubeydullah bin Elî Eba Bekr bin Elî Omer bin Elî Osman bin Elî Keç: Zeyneb bint Elî Ummu Gulsim bint Elî
Dê û bav	Ebû Talib (bav) Fatime bint Esed (dê)
Şanenav
biguherîne

Wek serleşkerîkî belavbûyîna dînê Îslamê da ristek girîng lîstiye û tev li hemû (bê şerê Tebûk ê) şeran bûye, ji xwe ji ber van sedeman wek "Şêrên Xwedê" an jî "Şûrên Îslamê" tê nasîn.

Piştî kuştina xelîfeyê sêyem Osman, Elî bû xelîfe (656-661). Bi tevahî 4 sal 9 mehan li ser hev xelîfetî kir. Dema xelîfetiya wî mirov dikare bibêje bi şerê navxwûyî derbaz dibe. Şerên wê dewrê ev bûn:

1. Şerê Cemel (di navbera wî û Muawiye û Zubeyr da bû)
2. Şerê Siffin (di navbera wî û Muawiye da bû)
3. Şerê Nehrevan (di navbera wî û Xariciyan da bû)

Di 63 saliya xwe da li bajarê Kufê dema nimija sibe pêk dianî di mizgeftê de ji hêla xarîciyan ve hat kuştin.

Girêdanên derve

 Li Wikimedia Commons medyayên di warê Elî de hene.