Zimanê belûçî
Dibe ku islûb û şêwaza ku di vê gotarê de tê emilandin ne islûbeke ensîklopedîk be. (gulan 2024) |
Zimanê belûçî an jî zimanê beloçî, zimanek ji şaxa zimanên îranî yê bakurê rojavayê yê malbata hind û ewropî ye. Piraniya gelê Belûçistanê bi vî zimanî diaxivin û zimanê dayîkê yê piraniya belûçan ev ziman e.[çavkanî hewce ye]
Belûçî | ||
---|---|---|
بلوچی baločî Balóćí | ||
Welatên lê tê axaftin | Pakistan Îran Efxanistan Oman Tirkmenistan | |
Herêm | Belûçistan | |
Axiverên zimanê zikmakî | 7 milyon | |
Malbata zimanî | Zimanên hind û ewropî | |
Awayên kevn | ||
Sîstema nivîsê | Tîpên latînî, erebî | |
Kodên zimanî | ||
ISO 639-2 | bal | |
ISO 639-3 | bal – Macrolanguage individual codes: bgp – Belûçiya rojhilat bgn – Belûçiya rojava bcc – Balochiya başûr |
Zimanê belûçî
biguhêreZimanê belûçiyan li gorî çend zanistan zaravayekî zimanê kurdî ye[çavkanî hewce ye] û her wekî din bi genetîkî jî û bi dîroka kevnar jî ev derdikeve holê. Kurdî zimanekî ji 6 zaravayan pêk tê ye lê li gorî henek zanyaran dibe ku kêmtir an jî zêdetir be û ev her şeş zarava bi peyvên xwe û rêzimanên xwe jî dişibine hev. Belûçî jî zaravayekî zimanê kurdî ye[çavkanî hewce ye] û wekî kurmancî û soranî di nava pahlewanî de cî digire. Peyvên belûçî piranî wekî peyvên kurmancî û soranî ne lê gelek peyvên belûçî yên wekî zaza-goranî jî hene û ji zaravayên pehlewanî, yê herî zêde nêzî zaza-goranî belûçî ye.[çavkanî hewce ye]
Zavê navê tiştên ku ev sedsalan in hene hê jî di her şeş zaravayan de wekî hev in. Heke em li hejmarên belûçî binêrin, em ê bibînin ku hejmarên belûçî giş wekî hejmarên kurmancî ne û navên tiştan di xwezayê de jî hêj wekî hev in. Lê tiştên ku di sedsalên dawî de hatine dîtin dibe ku navên cuda li wan kiribin.[çavkanî hewce ye]
Zımanê belûçî u Braxweyi weki zımané Oseti u Tati,Mazanderani ewji zımanek jı zımané Kurdiye. Kurdi dü kısmın; Kısmek bı navé zımané kurdi té naskırın. Ev kısım lı ser Kurmanci,Sorani,Feyli u zaravén ditır avabuye. Jı vi kısmire té gotın Kurdiya ci-Merkezi. kısmé ditır; Zımanén kurdine. Oseti,Beluci,Mazenderani,Braxweyi u zımanén ditır evana ji zımanén kurdine. Lé ev zımanan édi serbıxwe bune. L" belé ev zıman tevda bınavé "Zımanén Kurdi" tén naskırın.[çavkanî hewce ye]
Çavkanî
biguhêreGirêdanên derve
biguhêre
Ev gotara têkildarî zimên şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |