Şebek (eşîr)

Şebek êleke û terîqeteke xûlatî li herêma Behdînan e. Zaravayê wan a ku wek Şebekî bi nav dibe, gelek nêzîke zaravaya Hewramî ye. Êla Şebek oleke taybetmendî ya ku navê xwe ji vê êlê girtiye dihabîne. Şebek xwe misilman fembikin jî kurdnas wan yek ji terîqetên xûlatî di nava kurdan de dijimerin. Şebek li Iraqê bi fermî wek gelekî kêmjimar têne naskirin.

Êla Şebek
Agahiyên gelemperî
Hoz	Gergerî/Şikak Harirî Mûsilî
Esil	Kurd
Ziman	Hewramî (Şebekî)
Herêmên dîrokî	Behdînan
Belavbûn	Mûsil Topzawa Deşta Xoşarê Zara Xatûn Eski Kalak Elîreş
Demografî
Gelhe	100.000
Bawerî
Dîn	Şebektî û Sûnî
biguhêre

Dîrok

Kurdên behdînan ên cîranên şebekan an kurmancî an jî soranî diaxivin. Belê paralel di navbera zaravayên şebekan û cîranên wan de hebin jî, zaravayê şebekî bi rastî ne kurmancî ne jî soranî ye. Beyan e ku zaravayê şebekan di cografiya zaravayên kurdî de zêdeyî nêzîkê kurdiya hewramî, ya ku li navenda Kurdistan belavî ye. Hinek kes diyar dikin ku pêwist e ku pêwendiyek wanan bi hewramîaxivan re hebe. Şebek bi xwe bawer dikin ku di sedsala 17an de ji Îranê koçberê Mûsilê bûne.
Neyê be zanîn jî şebek çi wextê û çawa hatine warê xwe yê îroyî, di derheqê bicîhbûna şebekan li deşta Xosarê û eslê wan ve çend teoriyên cûda, yên ku balê dikişînin ser şûna nasnameya şebekî ya olî û etno-lenguîstî, hene. Koka navê Şebekan di zimanê erebî de ye. Şebekî bi erebî tê wateya "lihevxistin". . Îbadet û diayên şebekan di formeke tevlihevxistî ya,bi gelekî jêgirtiyên farisî, kurdî û erebî, de tên afirandin.

Çand

Ol

 Gotara bingehîn: Şebektî

Şebek bingehîn hemî endamên oleke taybetmend bin jî, di van salên dawîn de gelekî ji wan bûne misilman. Ola şebekan a bingehîn dikare wek senkretizmî bêye binavkirin, ji ber ku tê de hêmanên olên îslamê, elewîtî, êzîdîtî, yarsantî û xiristiyanî hene.

Pirtûk

• Between assimilation and deportation: history of the shabak and kakais in northern Iraq, M. Leezenberg