Kiyaksar: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
BKurteya guhartinê tine |
Kurteya guhartinê tine Etîket: Guhartina dîtbarî Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl Guhartina mobîl a pêşketî |
||
Rêz 1:
'''Kiyaksar'''<ref>[[Mihemed Emîn Zekî Beg]] (2002). Dîroka Kurd û Kurdistanê, r. 292-298. Avesta, Stembol.</ref><ref>[[Elî Teter Nêrweyî]] (2010). Kurd û mêjû (Çend vekolînek li dor mêjûya kevin a kurd û Kurdistanê). Spîrêz, Dihok.</ref>, '''Key Xusrew'''<ref>[[Elî Teter Nêrweyî]] (2010). Kurd û mêjû (Çend vekolînek li dor mêjûya kevin a kurd û Kurdistanê). Spîrêz, Dihok.</ref><ref>[[Dildar]] (1946). ''Ey Reqîb''.</ref> (bi înglîzî: ''Cyaxares'', bi yewnaniya kevn: Κυαξάρης, ''Kyaksáres'', bi îraniya kevn: 𐎢𐎺𐎧𐏁𐎫𐎼, ''Uvaxştra''<ref>{{cite book|last=Akbarzadeh|first=D.|author2=A. Yahyanezhad|title=The Behistun Inscriptions (Old Persian Texts)|publisher=Khaneye-Farhikhtagan-e Honarhaye Sonati|year=2006|language=Persian|isbn=964-8499-05-5|pages=87}}</ref><ref name="kent-p406">{{cite book|last=Kent|first=Ronald Grubb|others=translated into Persian by S. Oryan|title=Old Persian: Grammar, Text, Glossary|isbn=964-421-045-X|date=1384 [[Kurdish calendar|AP]]|language=Persian|pages=406}}</ref>, bi avestayî: ''Huxşaθra'' "Hukumdarê baş"{{Çavk}}, bi akkadî: ''Umakiştar''<ref>https://www.livius.org/articles/person/cyaxares/</ref>, bi frîgiya kevn: ''Ksuwaksaros''{{sfn|Diakonoff|1993|pages=478-479}}, navbera li dor 625–585 berî zayînê),
Li gorî ''Herodot keyê'' sêyem yê [[Med]]. Gor bavê xwe [[Frawartiş]] (Fare-Var-Tishk, Phraortes) an kalikê xwe [[Deyoses]] (Diyako, Deioces) ji alîye leşkerî ve Ew bêhtir bi navûdeng bû. Ew yekem kes bû, yê ku leşkerên xwe gor çeqên/beşên cuda wek serbazên rimbaz, Tîrhvêj û Siwarî Dabeşkirî.
▲'''Kiyaksar'''<ref>[[Mihemed Emîn Zekî Beg]] (2002). Dîroka Kurd û Kurdistanê, r. 292-298. Avesta, Stembol.</ref><ref>[[Elî Teter Nêrweyî]] (2010). Kurd û mêjû (Çend vekolînek li dor mêjûya kevin a kurd û Kurdistanê). Spîrêz, Dihok.</ref>, '''Key Xusrew'''<ref>[[Elî Teter Nêrweyî]] (2010). Kurd û mêjû (Çend vekolînek li dor mêjûya kevin a kurd û Kurdistanê). Spîrêz, Dihok.</ref><ref>[[Dildar]] (1946). ''Ey Reqîb''.</ref> (bi înglîzî: ''Cyaxares'', bi yewnaniya kevn: Κυαξάρης, ''Kyaksáres'', bi îraniya kevn: 𐎢𐎺𐎧𐏁𐎫𐎼, ''Uvaxştra''<ref>{{cite book|last=Akbarzadeh|first=D.|author2=A. Yahyanezhad|title=The Behistun Inscriptions (Old Persian Texts)|publisher=Khaneye-Farhikhtagan-e Honarhaye Sonati|year=2006|language=Persian|isbn=964-8499-05-5|pages=87}}</ref><ref name="kent-p406">{{cite book|last=Kent|first=Ronald Grubb|others=translated into Persian by S. Oryan|title=Old Persian: Grammar, Text, Glossary|isbn=964-421-045-X|date=1384 [[Kurdish calendar|AP]]|language=Persian|pages=406}}</ref>, bi avestayî: ''Huxşaθra'' "Hukumdarê baş"{{Çavk}}, bi akkadî: ''Umakiştar''<ref>https://www.livius.org/articles/person/cyaxares/</ref>, bi frîgiya kevn: ''Ksuwaksaros''{{sfn|Diakonoff|1993|pages=478-479}}, navbera li dor 625–585 berî zayînê), li gorî Herodot, keyê sêyem û jêhatî yê [[Med]] bû. Gor bavê xwe [[Frawartiş]] (Fare-Var-Tishk, Phraortes) an kalikê xwe [[Deyoses]] (Diyako, Deioces) ji alîye leşkerî ve bêhtir yê bi navûdeng bû. Ew yekem bû ku leşkerên xwe gor çeqên/beşên cuda wek serbazên rimbaz, tîrbaz/tîravêj û siwarî dabeş kir.
Keyxusrew bi yekkirina piraniya êl û hozên
Pîştê kuştîna Frawartiş.
Ew bû ku
{{Soranî}}
Ji berkû welatê mad welatekî ji hajî bû sebarat Hespsûriyê û karûbarên şervaniyê de. madekan her ji bajarê mindaliy pisporên pir baş bûn di bwarê Hespswarî u tîrhavîştin de, lewme jî karê '''Huxşter''' Bisanhîtir dibû ji bo afraindinvaniya leşkerekî pispor û şarezara. '''huxşter''' karî xwefîdayên bi cûrat û ji hajî li xwe kombike ku ew ji çû kesan û çû şeran ne di tirsan. Bi dirstikirine wî leşkerî û şervanên xweragir wan karîn '''skayiyekan''' ji nav bibin. ku ew Demêk bû ewan li wilatê maddiya de kuştin û talin dijî xelkên sivîl dikirin. Bi wê serkeftinê jî wî karî Heyfa bavê xwe wilatê xwe ji '''skayiyekan''' vekit.
Di dawiyê jî de têkîldarî û havgirtinê bi paşayê bajarê babil ra çêdike. Li hajî gotinê ye ku babilya bi havkariya madd karî bûn ji bin destiyê xilsa bibin. Bi havgirtin madda û babilya karînaşûriyan bişkînin û bajarê Neynewa li sala 612ê berî zayînê dagîrbikin. '''sarakus''' berî mirin xwe Ew paşay Îmbirtoriya aşûrîya bû xwe û jin û zarokên xwe dike dinav agir de eva jî diba dawiya hûkmê hezar salî ya împiratoriya aşûr .
di serdemê hûkmê '''huxşterda''' de wilatê maddiya gelêk pêşket. Huxşter di sala 584ê ya berî zayînê qedam gûhstî ye{{Çavk}}.
== Çavkanî ==
| |||