'''Yosîf Stalîn''' (bi [[gurcî]]: იოსებ სტალინი, ''Îoseb Stalînî''; bi [[rûsî]]: Иосиф Сталин, ''Yosîf Stalîn''; [[z.]] [[6ê kanûna pêşîn]] a [[1878]] li [[Gorî]], [[Gurcistan]] - m. [[5ê adarê]] [[1953]] li [[Kunzewo]] ber [[Moskow]]), duyemîn sekreterê giştî yê [[YKSS]]ê û yek ji [[Siyasetmedar|ramyar]] û [[Îdeolojî|îdeologê]] navdar ê sedsala 20em ebû.
Ew bi xwe ji gelê gurcî yebû. Di zaroktiya xwe de perwerdeya olî dîtiye. Hêj di ciwaniya xwe de tevlî tevgera sosyalîst dibe û gelek caran tê zîndanîkirin. Navê wî yê orgînalresen Îoseb Besarîonîs dze Cûẍaşvîlî (bi [[gurcî]]: იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი; bi [[rûsî]]: Иосиф Виссарионович Джугашвили) ye. Navê "Stalîn" tê wateya "pola" û kodnavê wî ye. Bi [[Gurcî|gurciya]] kevn "cûẍa" jî tê wateya "pola"{{Çavk}} û "-şvîlî" paşbendikeke belav e di paşnavên gurcî de.
Stalîn, piştî mirina serokê şoreşa Bolşevîkanbolşevîkan Lenîn, tê ser desthilatiyê. Şerê navxweyî bidawîdike, hêza [[YKSS]]´yê ji bo sazûmanbûnê, pêşdebirina alavên hilberînê birêxistin dike. Polîtîkayeke taybet a nateweyan dimeşîne. [[Kurdistana Sor]] a ku [[Lenîn]] ji bo Kurdan avakiribû bo xatirê [[Tirkiyê]] û [[Îran]]ê ji holê radike. Kurdên YKSS´êYKSSê dihêle bin desthilatiya [[Azerbeycan]] û [[Ermenistan]]ê ku ew jî pirranî li pişavtina Kurdankurdan digeriyan. Li Azerbeycanê nasnameya Kurdankurdan tê înkarkirin. Li ErmensitanêErmenistanê rewşa Kurdankurdan heya dawiya YKSSyê baş bû. Vêgav ew jî hebûna Kurdankurdan înkar dikin û dibêjin "li cem me miletê [[Êzîdîêzîdî]] hene, Kurdkurd nînin"{{Çavk}}.
Stalîn dema artêşên Almanyayê yên di bin serdariya faşîzmê de bûn êrîşî Rûsyayê dikin, hêza xwe vedikişîne, dihêle ku Elman heya derê [[Moskow]] werin. Wê demê li amadekariyên şer dixebite. Bi şikestina "[[Parastina Stalîngradê]]" pişta artêşên [[Nazî]]yan dişkîne. Ev yek rewşa şer jî kivşe dike. YKSS dibe yek ji serdestên [[Şerê DinyayêCîhanî yê II.duyem]].
Ji bo hinek Rûsan Stalîn wekî lehengekî ye. Lê ji bo gelekan jî polîtîkayên wî şaş bûn û Stalîn bi xwe jî dîktatorek ku dawî li sazûmaniya Lenîn xeyal dikir anî ye.
== Stalîn û Kurdkurd ==
Stalîn di hilweşandina [[Komara Mehabadê]] de alîkarî dide [[Îran]]ê û Kurdankurdan difiroşe. Herwekî serhildanên Kurdistanê bi bikaranîna [[Partiya Komûnîst a Tirkiyê]] (TKP) di qada navneteweyî de wekî "tevgerên paşverû yên ku di xizmeta emperyalîzmê de li dijî Komara antî-emperyalîst û pêşverû ya Tirkiyê têdikoşin" dinirxîne. Bi vê yekê hêzên çepgîr, sosyalîst û pêşverû xwe ji alîkariya Kurdan vedikişînin. [[Komîntern]] li dijî Kurdankurdan raportên neyîni belavdike. Kurd wekî dijmin tên îlankirin. Heya bigire hin serbazên artêşa Tirkiyê ku endamê TKP´yêTKPyê bûn tevlî Komkujiya Dersîmê dibin û Kurdênkurdên [[Dêrsîm]]ê dikujin. Di [[Serhildana Şêx Seîd]] û ya Agiriyê de jî heman helwestê digirin. Stalîn di dîroka Kurdkurd ya nêzîk de wekî kesekî nexêr tê bibîranîn.
