'''ÇaxSerdem''' pîvanakean jî '''çax''' pîvaneke demê ye. [[Dîrokzan]] dîrokê gorî şarmendîyanşarmendî û bûyeran, parve çaxan dikin. ÇaxênSerdemên dîrokdîrokî wek [[çaxênSerdemên ber dîrokîBerdîrokî]] (îng. prehistoric:weke [[paleolîtîk]], Neolîtîk..[[neolîtîk]] û hwd) û [[ÇaxênSerdemên Dîrokî]] ([[ÇaxaSerdema AntîkKevnare]], [[ÇaxaSerdema Navîn]], [[ÇaxaSerdema Nû]]) tê parvetên kirinparvekirin.