Pirtûka puxteyê li ser hesaba cebîr û beramberiyê: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
MikaelF (gotûbêj | beşdarî)
MikaelF (gotûbêj | beşdarî)
B →‎Pirtûk û Naveroka wî: Ji kerema xwe re: çavkaniyê bide vê gotarê!
Rêz 24:
Wateya erebîya ''el-Cebr'' (bi erebî الجبر, "tunî kirin") ew kirarîyê birina elemanekî negatîfî ji hêlekê wekhevîyê de hêla dinê wekhevîyê û guhertina nîşanê wê ye. Mînakê Xwarêzmîya bi nîşanên îroj wiha bû "x<sup>2</sup> = 40x - 4x<sup>2</sup>" bi kirarîyê ''El-cebr'' tê halî "5x<sup>2</sup> = 40x" û pê re tê çareser kirin. Bo ko dema Xwarizmî de hejmêrên negatîf tunebûn û wî di çareserên xwe de kokên negatîf bikarnedianîn bi vê kirarîyê elemanên negatîf ji wekhevîyê dihatin derxistin.
 
'''''El-Muqabele''''' (bi erebî: المقابله), ("beramberî") tê maneyê derxistin an îhmal kirina hejmerên pozîtîfên ji herdu hêlên wekhevîyê bû. Minakê Xwarêzmîyê bi nîşandinê îroj wiha bû: "''x''<sup>2</sup> + 5 = 40''x'' + 4''x''<sup>2</sup>" bi elmuqqbela''el-muqabele'' tê vî halî "5 = 40''x'' + 3''x''<sup>2</sup>" û tê çareser kirin.
 
==Girêdanên Derve==