Pawlos
Pawlos (bi yewnaniya kevn: Παῦλος, lat. Paûlos; bi latînî: Paulus) an jî Pawlosê Tersûsî, tê bawer kirin ku li Tersûsê jidayikbûya di navbera ji dema bûyîna Îsa û heta sale 10´min de. Navê wî yê rast Saul a. Weke Şaîr û yek bizane, gelek name nivîsand. Nameyên ku wî nivîsandin jî, di xiristiyaniyê de bandora wan pirr mezin bû. Weke "mîsyonarê pêşî" û "teologê pêşî" yê ola xiristiyeniyetê jî tê zanîn.
Jîyangerî
biguhêreBi eslê xwe yekî cihû bû. Lê yekî ku hemwelatiyê roma bû. Ji bili zimanê îbranî, zimanên grekî û aramî jî tê gotin ku dizanî. Li Orşelîmê ma û di ciwaniya xwe de li wir perwerdehîya xwe hilda. Di ciwaniya xwe de di nava mezhebekî cihûtiyê ê hişk de mezin bû. Dijberî Xiristiyannan bû. Ew bixwe, di gertin û kuştina gelek xiristiyan bixwe jî de rol leyistiya. Berî ku ew bibe xiristiyan, tê gotin ku yekî ku di nêçîra xiristiyanan de bû. Heta ku tê gotin ku Yê ku Stefanûs, piştî girtina wî dayî kevirkirin û kuştin Paûlûs bûya. Tê gotin ku wî pêşî, dema ku diçû Şamê de di rê de dengek bihstîya û gotîya "tu kî yî?" Deng gotiîyê de "ez Îsa me, yê ku tu wî dişopêne, Rabe ser xwe û herê nava bajêr û weke ku min gotî wusa bike". Pawlos, di nameyên xwe yên ku têkilî û axistina xwe ya bi Îsa re têde nivîsandina, vê têde dinivîsêne.
Piştre tê gotin ku ji çavên xwe jî bûya û kor jî bûya. Li Şamê ji aliyê bawermendekî bi navê Ananîas hatîya waftiz kirin. Di nava cihûyan de xwest bide bawer kirin û got ku "Isa mesîh a." Lê pirraniya wan jê bawer nekirin. Gelekan jî, ew êdî weke dijiminê xwe dît in. Demek dirêj Paûlûs li Şamê dimîne. Piştre divegerihê li Orşelîmê. Li wir, bi Peter re tê cem hevdû.
Rola Pawlos
biguhêrePawlos, xiristiyanî di jiyanê de bi awayê bergkirina wê bi pergalî ava kir. Wî, şeklê baweriya wê da rûnandin di nava xalkê de. Weke yekî teolog ê pirr giring ew dibê. Li dûv xwe jî, gelek name hiştin. Ew nameyên wî, weke pirtûkek pîroz di jiyane xiristiyanê de rol leyistin. Bi navê "name ji romayiyan re", "Name ji Galateyiyan re", Name ji Filipiyan re", "name ji Tessanokîyan re", "name ji flemon re", û hwd birên wî hena. Ser 13 nameyan re nameyên wî hena.
Rêwîtiyên wî
biguhêreLi Orşelîmê, Roman, Malta Şamê, Tersûs, Hellasê û hwd, hê li gelek deverên din rêwîtiyên wî bûna. Tevî ku di derbarê rêwîtiya wî hemûyî de pirr nayê zanîn jî, lê tê bawer kirin ku ew li gelek deveran geriyaya.
Mirina wî
biguhêreLi roma di di dema Neron de, weke yekî ser bixwe ma Lê zêde ji malê derketina wî jî, maf jê re ne hat hiştin. Di dema Nero de, bi cezayê mirinê hat ceza kirin. Ser 9 mehan re di zindanekê girtî ma. Împeratorê Romayê Konstantîn piştî ku ew hat ceza kirin li ser tirba wî dêrek ava kir. Ew jî, î ro li Roma, weke "Dêra Pawlos" tê zanîn.
