Kazan (bi tatarî: Казан, Kazan), paytexta Komara Teteristanê, benderekî mezin li berava çepê ya çemê Volgayê. Yek ji mezintirîn navendên aborî, siyasî, zanistî, perwerdehî, çandî û werzîşî yên Rûsyayê. Kremlîna Kazanê di lîsteya Nirxên cîhanî yên UNESCO'yê de cîh digire. Bajar di fermiyetê de wek paytexta Rûsyayê ya sêyemîn hatiye tomarkirin. Fermî û nefermî wek peytexta federalîzma Rûsyayê û paytexta teterên cîhanê tê binavkirin. Di sala 2005an de 1000-saliya bajêr hat pîrozkirin.

Kazan
Казань
Mertal Al
(Mertal) (Ala)
Kazan li ser nexşeya Rûsya nîşan dide
Kazan
Kazan
Kazan (Rûsya)
Kargêrî
Welat  Rûsya
Dûgel Rûsya
Oblast Teteristan
Demografî
Gelhe 1.143.535 (2010[1])
Berbelavî 1865 kes/km²
Erdnîgarî
Rûerd 425.3 km²
Koordînat 55°47′27″Bk 49°06′52″Rh / 55.79083°Bk 49.11444°Rh / 55.79083; 49.11444
Agahiyên din
Koda postayê 420xxx
Koda telefonê (+7) 843

Taybetmendiyên fîzîk-cografî yên bajêr biguhêre

 
Wêneya fêzayî ya bajarê Kazanê (NASA)

Erdnîgarî biguhêre

Dirêjahiya bajêr ji bakur heta başûr 29 km ye, berahiya ji rojava heta rojhilat 31 km ye. Li rojava, navend û başûrê rojavayê xwe bajar xwe disipêre çemê Volga. Li Kazanê pireyeke ku li ser çemê Volga re derbas dibe, heye. Di nav bajêr re çemê Kazanka derbas dibe û bajar dike du paran. Herdu parên bajêr bi pireyan û xetên metro ve tên girêdan.

Erdê bajêr raste û girî ye. Li navenda bajêr rasteyên bi navê Zabûlaçyê, Prêdkabanyê, Zakabanyê, Arskoyê polê û girên bi navê Kremlyovskî, Marûsovskî, Fêdoseyevskî, Ametyevo, Çiyayê yekemîn û duyemîn û her wek din, hene.

Bajar pirr avî ye, ji derveyî çemên Volga û Kazanka û şaxên wan gelek gol û lîtav hene. Sê golên herî mezin: Kabana jorîn, Kabana navîn û Kabana jêrîn; golên din: gola Lêbyajyê, gola Glûbokoyê, gola Hêşîn, golên sunî: gola Îzûmrûdnoyê, gola Komsomolskoyê û yên din.

Avhewa biguhêre

Avhewaya Kazanê kontînental û navîn e. Di taybetmendiyên avhewaya bajêr de qers û germahiyên mezin tune ne, lewma kêm caran çêdibin. Herî pirr ba ji başûr û ji rojava tên. Bilindahiya berfê navîn e, herî pirr di mehên sibat û adarê de berf bilind dibe û digihîje 38 sm. Hejmara rojên sayî, ewrahî û girtî, 40, 169 û 149 e. Meha herî ewrahî çiriya paşîn e, yên herî sayî tîrmeh û tebax in. Biharê û payîzê mij çêdibin, di tevahiya salê de mij 16 rojan didomin. Germahiya navîn havînê +17-20 °C, zivistanê −12-9 °C.

Kazan
Diyagrama avûhewa
RRAAGPTGRKSB
 
 
33
 
−9
−16
 
 
27
 
−8
−15
 
 
27
 
−2
−9
 
 
37
 
9
1
 
 
37
 
19
8
 
 
70
 
23
12
 
 
68
 
25
15
 
 
68
 
23
13
 
 
52
 
16
7
 
 
48
 
7
1
 
 
44
 
−1
−5
 
 
37
 
6
−12
Germahî bi °C, Barîn bi mm
Çavkanî: wetterkontor.de
Germahî û barîna nîvekî ya mehane ji bo Kazan
Rêb. Reş. Ada. Avr. Gul. Pûş. Tîr. Gel. Rez. Kew. Ser. Ber.
Bilindtirîn germahî (°C) −9,0 −8,1 −1,5 9,1 18,7 23,0 24,7 23,0 16,1 6,6 −1,0 6,1 Ø 9
Nimztirîn germahî (°C) −16,4 −15,3 −9,0 0,6 8,0 12,1 14,5 12,5 7,2 0,8 −5,4 −12,3 Ø −0,2
Barîn (mm) 33 27 27 37 37 70 68 68 52 48 44 37 Σ 548
Saetên bi tavik (st/r) 1,6 3,2 4,8 6,8 9,1 9,8 9,4 8,2 5,3 2,7 1,4 1,1 Ø 5,3
Rojên bi baran (r) 10 8 7 7 6 8 9 8 9 11 10 10 Σ 103
Hêwîtî (%) 84 82 81 72 60 65 68 71 75 80 86 84 Ø 75,6
G
e
r
m
a
h
î
−9,0
−16,4
−8,1
−15,3
−1,5
−9,0
9,1
0,6
18,7
8,0
23,0
12,1
24,7
14,5
23,0
12,5
16,1
7,2
6,6
0,8
−1,0
−5,4
6,1
−12,3
Rêb. Reş. Ada. Avr. Gul. Pûş. Tîr. Gel. Rez. Kew. Ser. Ber.
B
a
r
î
n
33
27
27
37
37
70
68
68
52
48
44
37
  Rêb. Reş. Ada. Avr. Gul. Pûş. Tîr. Gel. Rez. Kew. Ser. Ber.


Çavkanî: wetterkontor.de

Çavkanî biguhêre

Girêdanên derve biguhêre