Şerê sîbernetîk

Şerê sîbernetîk, şerê sîber, sîberterrorîzm, weke gotinaka ku di sadsale me de yanî di sadsale 21´ê de derketiya li pêş a. Bi teybetî, ev gotin, şerê ku li ser beşên teknolojiyên ên weke Înternetû û hwd re ku tê meşandin a. Minaq, avêtina vîrusran, sabotajkirina malperan, xûrûxandina pergel(sîstem)ên teknolojikî û hwd, dikevina nava vê gotinê de. Minaq, di roja me de, malperên ku bi kurdî weşanê dikin, rastî hêrîşên sîbernetîkî ên ku dewleta tirkî ji navendê xwe dike tên. Bi wê armanc, tê kirin ku bi kurdî hem gihiştina wê were astangkirin û hem jî pêşî li pêşiya were girtin û hem jî afirîna wê ji holê were rakirin.

Şerê sîbernetîk
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre

Bi teybetî ku mirov bibêje, ji navendên weke ên Emarika, Îseal, Ingilistan, Almanya û hwd, cihane înternetê hem ku weke jiyane taybet ku mirov karê wê bêne ser ziman û hem jî hemû karûbarên din ên li ser internettê dixwên in. Bi vê yekê re, mirov karê bibêje ku li ser internetê ti cihane veşartî tûneya. Ji bo Sehêt(kontrol)kirina wê jî, pergalên internetî ên taybet afirandina. dewletên weke tirkî jî ku xwe digihijênina van pergalan êdî bi vî rengî li dijî kurd û hwd bikar dihênin.

Şer û hêrîşên li sîbernetîkî ên li ser înternetê ku dibin

Bi teybetî, li ser internetê re ji bo kontrolkirin, astangkirin, binkontrolkirin ji holê rakirin, veşartina zanîna ji holê rakirin û hwd, ku mirov karê ji pirr aliyên din ve hê bêne ser ziman, kontrolkirina wê heya. Şerê ku pergalên dewletan di jiyane asayî de didin li cdijî xalkan barî vê navengê tê kirin.

Şerê sîbernetîkî ê li ser peykan re

Perk, ji bo avakirina pergala parastinê, kontrolkirina herêman. Fêrbûna çûn û hatina mirovan û hwd, di bin çav de digirê. Wekî din jî, bi armanca parastinê pergalên li ser temenê teknik û teknolojikê jê bi wê re li ser wê re tê ava kirin.

Di têkildanînê de teknolojî

Minaq, telefon û hwd, ku hê gelek cûrayên bi vî rengîn têkiliyê hatina kifşkirin li ser teknolojiyê re tê kirin. Bi vê yekê re, mirov karê bibêje ku ji aliyekî ve jiyane mirov bni têkildanîne re hesantir kir û ji aliyekî din ve jî bêhtirî kira bin sehêtê de. Hemû dan û standinên ku ser re tên kirin, tên kontrol kirin.