Çiyayê Perestgehê
Çiyayê Perestgehê (bi îbranî: הַר הַבַּיִת, Har HaBáyit, "Çiyayê malê [ya Xwedê, di Perestgehê de]"), Ji aliyê Misilmanan re wek Harem-î Şerîf tê zanîn (bi erebî: الحرم الشريف, al-Ḥaram al-Šarīf, "Perestgeha esîl", an الحرم القدسي الشريف, al-Ḥaram al-Qudsī al-Šarīf, "Perestgeha eslî ya Orşelîmê"), çiyayê li ser Orşelîma kevn e, ku li cîhanê yek ji navnîşên dînî yên girîng e. Ew bi hezar salan ji aliyê kesên Cihû, Xiristiyan û Misilmanan ve hate pîroz kirin. Di vê malperê de sê serdestên avahiyên sereke yên ji destpêka Heyama Emewiyan heye: Mescîda Eqsa, Qubeya Zinarê, Qubeya Xelekê û herwisa jî çar mînare hene. Herodiyan dîwar û dergehên nû yên paşîn diavêjin Bîzansiyan û demên îslamî yên di nav hestiyên Çiyayê de mane. Niha mirov dikare bi riya gihîştin yanzdeh dergeh, deh mîsogerkirî ye ji bo misilmanan û yek ji bo kesên ne-misilman in, di nav deverên cerdevan ên [[polîsên Îsraîlê] di her deverê de hatine parastin.
| Çiyayê Perestgehê הַר הַבַּיִת, Har HaBayit الحرم الشريف, al-Ḥaram ash-Šarīf, | |
|---|---|
-Aerial-Temple_Mount-(south_exposure).jpg) Nêrîna ji ezmanê ya başûrê Çiyayê Perestgehê | |
| Bilindayî | 740 m |
| Cih | Orşelîm |
| Zincîreçiya | Cihûstan |
| Koordînat | 31°46′40.7″Bk 35°14′8.9″Rh / 31.777972°Bk 35.235806°Rh |
|
Nexşeya cihan Orşelîma kevn
  Çiyayê Perestgehê | |
| Cure | Semeberd[1] |
Li gor Încîlê, Cihûyan Perestgehên li ser Çiyayê Perestgehê rawestandin.[2] Li gor kevneşopiya Cihûyan û Nivîsara Cihûyan,[3] perestgeha yekemîn Keya Pêxemberê Dawid li Qudaxa 957 BZ çêkirin û di 586 BZ de li [Babîl]]ê hatiye winda kirin. Di duyemîn perestgeha di bin sîwanê Zerûbabîlê ya di 516 BZ de hatibû avakirin û ji aliyê Împaratoriya Romê ya li 70 CE rûxandin. Kevneşopiya cihûyan dipeyivîn, ku ew Perestgeh û sernavê dawîn wê ava kirin. Cihê di Cihûstanê de cihan eşkere ye û ew e cihûyên li ser dua bikin. Ji ber ku pîrozbahiya xwe ya tundî, gelek Cihûyan dê di çiyayê xwe de ne, da ku ji derveyî herêman ketin cihê li Pîrozweriya Pîroz û rawestandin, ji ber ku hiqûqê Rabînîkal hinek perçeya pêşengiya devê li ser vê malperê ye.[4]
- Çiyayê Perestgehê
-
-
-
-
-
-
-
-
Çavkanî
biguhêre- ^ "New Jerusalem Finds Point to the Temple Mount". cbn.com.
- ^ "BBC - Science & Nature - Horizon". bbc.co.uk.
- ^ 2 Chron. 3:1–2.
- ^ Maimonides, Mishneh Torah, Avoda (Divine Service): The laws of the Temple in Jerusalem, chapter 6, rule 14
 | Ev gotara têkildarî Îslamê şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |