Aleksandr Pûşkîn: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
Avestaboy (gotûbêj | beşdarî)
Min ji bo lîteratûr an jî edebiyat peyva wêje nivîsand.
Etîket: Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl
Avestaboy (gotûbêj | beşdarî)
Kurteya guhartinê tine
Etîket: Guhartina dîtbarî Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl Guhartina mobîl a pêşketî
Rêz 12:
Di ve navbere de Pûşkîn dest bi nivisîna helbesten polîtîk dike. Giraniya naveroken wan li ser nakokiya xulam û dewleinendan e. Ev mijaren ku ew bi lev dike, ne tene di nav radîkalan de, le li derûdora dewlemendan jî belav dibe. Malmezin û dewlemenden we roje, ji van helbesten wî yen polîtîk gelek nerihet dibin. Di vî warî de Çar bi xwe weha dibeje: «Nivîsaren Pûşkîn, li seransere Ûristane dibe sedema tevlihevî û aloziye.»
 
Henveha xebata efseren radikal, ristina Dekabrîstan (*) jî derdikeve hole. Li ser ve yeke hemû malmezin û devvlemenddewlemend peyva xwe yek dikin ku ji bo çareseriya ve yeke herişeke bibin ser radîkalan.
 
Ji van radîkalan gelek rewşenbîr û zana tene kuştin û pirî wan bi ber tawana dûrandine dikevin û heta Sibîryaye ten (*) Dekabrîst: Dekabr bi rûsînave meha zivistana peşîn e. Radikalin we roje, ji ber ku di ve mehe de serhildanek li darxistine, loma ev nava li wan bûye. şandin. Pûşkîn bi xwe jî di nav wan de ye. Le ji bo xatire ciwaniyawî û ew bandora ku ziman û şarizatiya klasîken fransî li wî kiriye, ew te bexişandin û ji dela Sibîryaye ve wî dişînin başûre Ûristane, cem generalekî kevn î bi nave însov ku çavderiya wî bike.
Rêz 30:
Henveha kul li ser kule di dile Pûşkîn de vedibe û jiyan le diherime. Hevale wî yen ku hatin kuştin, yen ku ketin bendîxanan, yen ku ji waren xwe hatin dûndstin û bi kare zore hatin arihandin; ev hemû li ber jiyana Pûşkîn dibin astengen reş û tarî. Di vî salî xwe î civvan de xwezila xwe bi mirine tîne. Piştî navnotiya jina xwe jî, edî nikare li ber xwe bide û Baron banî duelloye dike. Di roja 17 çele zivistana sala 1837'an de, di duelloye de ji zike xwe birîndar dibe. Û bi du rojan piştî ve birîna xwe ya giran, di ciwaniya sî û heştsah'ya xwe de dimire. Beriya hertiştî Pûşkîn di dema xwe de di wêjeya ûris de helbestvanekî mezin e. Heta dem xwe digehîne Pûşkîn jî, 8 edebiyata ûris li ser riya klasîzm û romantizme ye. Ev jî pirtirîn ji bandora niviskaren roavayî dihat.
 
Pûşkîn bi xwe jî gelekî van klasîkan dixwîne û heta demeke jî li ser riya [[Byron]], [[William Shakespeare|Shakespeare]] û [[Walter Scott]] dimeşe. Le ew ve riya wan, ji bo xwe wek ronahiyeke bi kar tîne û di dawiya dawîn de ji xwe re babete hunerek taybetî peyda dike. Û ev babete hunera ku te gotin, riyek realîst e. Ji xwe berhe ma Keça Kapîtan jî xweş dide xuyakirin ku PûşkînU ser riyek realîst bûyerek dîrokî bi pejnen evînek piçûk dide. Ev babete nivîse jî ne tene ji bo wî, henveha ji bo hemî niviskaren we roje jî dibe şopek nû. Hej di pey wî re jî U Ûristane niviskaren mezin wek Tolstoy û Dostoyevskî, car bi car vegeriyane ser berhemen wî û xwendine ku bizani bin ka çarçova çîroken weha çawa ne û bi çi awayî tene hûnandin.
 
Li Ûristana we roje gelek niviskar li ser sopa wî, xwe digehînin daraxa berhemen baştir. Rexnegîr î mezin Bîelînskî berhema Pûşkîn ya bi nave Yevgenî Onegîn wek ansîklopediya jiyana ûris bi nav dike.