{{yekkirin|[[Jiyana fîlozofê kurd Feqiyê Teyran]]}}
Feqiyê Teyran li gundê [[Miks]]ê yê ko girêdayiyê [[Colemêrg]] (Hekarî) ye ji dayîk bûye. Lê Mikis an jî [[Miks]], nuha girêdayiyê [[Wan]]ê ye. Navê Feqiyê Teyran yê rastî jî, weka di çarînê de gotîyegotiye "Mihemed" (Mîr Mihemed) e. Feqî di helbestek xwe de jî navlêka xwe "Mîr Mihê" danîyedaniye. Ew bi xwe ji malbatek [[Mîrek|eşîrîye.]] Bavkalê wî ji [[Împaratoriya Osmanî|Dewleta Osmaniyan]] fermana mîrî yê girtine. Di diroka wêjaya[[wêjeya kurdikurdî]] de cihekî bêhempa digire. Helbestvan, destan-nivîs û çîrok nivîskekî mezin e. Kurê mirekî kurd yê ku di salên 1590-1660’an de jiyaye. Berhemên nivîskar wek Şêxê Senan, Qiseya Bersiyayî û Qewla Hespê Reş e. Her wiha di nav nivîskarên kurd de cara ewil pexşan nivîsiye (Ber Sîs)
Feqiyê Teyran perwerdeya medreseyê girtiye. Kesekî xwenda û zana ye. Di dema wi de axa Kurdistan û rojhilatê medreseyên olî hebû ne. Di van medreseyan de agahiyên olî, dersên ziman û wêjeyê hatine dayîndayin. Bi navê “feqFeqî” peyva ilm û şagirtiyê ya “teyrê” ji berhema bi navê mentiq et-teyrê têt in. Ev berhema ku pir tê zanin a [[Etarê Nîşabûrî|Feridedîn Etar]] e. Wateya wê axafitina çûka ye. Feqî hem ji aliyê şêwaza helbestnivîsê hem jî ji aliyê ramanî ve tesîr ji Feridedîn Atarî girtiye. Mewlana ji tesîr ji ferasate tesewufî ya Feridedîn Atarî girtiye. Feqî di wêjeya kurdî de helbestvaneki girîng yê ku li ser xweza, evîn û tesewûfî nivîsiye. Di nava gel de baş tê nasîn. Navê wî yê ku herî zêde tê zanîn Feqiyê Teyran e. Lê em dizanin ku di berhemên xwe de bi navên wek Feqê Tera, Feqiyê Gerok, Miski, Xoce, Mîr Mihê, Mim û hê ji bi kar aniye. Navê wî yê rastîn MuhammedMihemed e. Li gorî lêkolînan dibe ku Feqî ji malbateke mîran be. Tirbeya wî hê jî ji navçeya Miksê ya Wanê ye.
