Omer: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
Haco (gotûbêj | beşdarî)
Haco (gotûbêj | beşdarî)
Rêz 72:
== Hinek nûzayiyên di dewra Omer de ==
 
* TeşkîlataDezgeha Dîwanîdîwanî hate saz kirin û qeydê leşkeran û meaş û hatiniyên wan ên cengê hatin nivîsandin.
 
* Heya Hz. Omer wezîfaerk qazîtiyê di dest waliyanparêzgar de bû. Lê Hz. Omer teşkîlatekdezgehek Edliyadadwerxane serbixwe saz kir û ji serê teşkîlatêdezgehê re qazî te'yînve guhêztin kir. Hz. Omer te'lîmatrêwerz dida qaziyan da ku di biryarênbîryarên xwe de ji qanûnazagona Îslamê dernekevin. EdliyeDadwerxane raste dîrektrast giredayêgirêdayê bi xîlafetêXîlafetê ve bû. Bi vê teşkîlatêdezgehayê, wekheviya hemî hemwelatiyan zêdetir kete rewacê.
 
* Di alîkariya bêçaran da ferqa navbera mislimanMisilman û ne mislimananMisilmanan rakir, hemwelatiyên bêçar ji kîjan dînî ba jî, ji dewleta Îslamê alîkariyê distendin.
 
* Girîngiyek pirrpir mezin da ser perwerdêperwerdêhi. Di hemî herêmên fetihkirîve girtin kir de mizgeft û pê ve girêdayî medresexwendegeh ava kiravakir. Ji bo medresanxwendegehan alimferzende ve te'yînguhêztin kir û meaşek zêde da wan, da ku xelkêgelê perwerdeperwerdehiya bikin, kesek cahîlnezan nemîne. Wek tê gotin ku di dema Hz. Omer de çar hezar [[mizgeft]] hatine avakirin(7)
 
* TeqwîmRojmêr di dema Hz. Omer de hate pêkanînpêk anîn. Hz. Omer hicreta Pêxember esasbingeh girt û di karên dewletê de teqwîmrojmêr bikar anîanîn.
 
* Ta dewraheyama Hz. Omer de, perên biyaniyan di tedawulêrayîcê da bûn, li alî Iraq û Îranê [[dîrhem]]ên Farisan, li alî Sûriyê û Misrê jî [[dînar]]ên [[Bîzans]]a dihat bikaranînbikar anîn. Her çiqas [[Xalidê kurê Welîd]] di sala 15 hicrî de, li herêma Taberiyeyê dînarê Îslamî çêkiribinçê kirî bûn jî ewqas di rewacê de nebû. Hz. Omer di sala 17 hicrî de perê Îslamê kir tedawulêrayîcê{{Çavk}}.
 
* Hinek bajarênbajerên nû hatin ava kirinavakirin wek [[Fûstat]], [[Kufe]] û [[Besra]].
 
* Hz. Omer tebdîlaguhartina qiyafetkizwet dikir û di nava gel de digeriya. Her wiha halên gel baştir fêmfêhm dikir û pirsgirêkên wan çareser dikir.
 
* Ji memûrênfermanberên xwe re gellekgelek bi disîplînrêzkarî bû.
 
Di sala 644'an de ji aliyê [[xulam]]ê [[xiristiyanXiristiyan]] ê farisîFarisî [[Ebū Lu'lu'a Feroz]] ve hat kuştin{{Çavk}}.
 
== Çavkanî ==