Xaç (komstêr): Cudahiya di navbera guhartoyan de

 

Xeç ne ji 48 komstêrên ji hêla [[Batlamyûs]] ve qal bûye. Ew di wan deman de li [[Yewnanîstan]]a kevnare dihat dîtin, lê bi ser Kenaturî ve dihat hesibandin. Lê ji ber ''liva tewereya dinê''(Axial precession) ew bi başûr ve liviya.

Gava deryavanên ewropî di [[sedsala 16'an]] de ber bi başûr ve derketina gerr û seyehatan Xeçê bala wan kişand û wan bawer kir ku ew Xeça pîroza xristiyaniyê dibînine. Tewereya wê ya tîkane(emûdî) başûr nîşan dide û ew bona dîtina aliyên erdnîgarî gelek muhîm e. Di sala 1501'ê de [[Amerigo Vespucci]] giringiya wê ya bo dîtina aliyan dîtibû û cara siftê [[Andrea Corsali]] di sala 1515'ê de ew bi dirêjî tearîf kiriye. Wek komstêr cara siftê di sala 1589'a de ji hêla [[Petrus Plancius]] wek komstêrek li ser giroverek hat nîşan dan.

Stêrên [[Acrux]](α Crucis) û [[Gacrux]](γ Crucis) dikare alîya başûr nîşan bide. Gava merîv xêza ji Gacrux de dertê û ber bi Acrux ve dihere teqîb bike ew hema hema qutba başûr nîşan dide.

 

{| class="wikitable" width="400" style="margin-left: 1em"

 

Navên çar stêrên geştir [[Acrux]], [[Becrux]], [[Gacrux]] und [[Decrux]] ji navên wan ên [[binavkirina Bayerê]] Alpha, Beta, Gamma û delta û kurtkirina navê komstêrê Crux de tê.

 

Acrux sîstemeka stêran a ji sê stêran pêk tê ye.

</gallery>

 

{{Komstêrên îroyîn}}