Berlîn: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
Etîket: Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl Guhartina mobîl a pêşketî |
Etîket: Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl Guhartina mobîl a pêşketî |
||
Rêz 7:
===Sedsalên 12an û 16an===
Delîlên herî kevn ên niştecihbûnên li devera Berlîna îro bermahiyên bingeha xaniyekî ye ku di sala 1174an de ye, ku di kolandinên li Berlînê Mitte de hatine dîtin.<ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20120824212016/https://www.berlin.de/aktuelles/berlin/2674414-958092-berlin-ist-aelter-als-gedacht-hausreste-.html|title=Berlin ist älter als gedacht: Hausreste aus dem Jahr 1174 entdeckt - Berlin.de|date=2012-08-24|website=web.archive.org|access-date=2022-06-26}}</ref> Delîlek din jî situnekî darîn e ku tê pêşbînîkirin ji sala 1192an ve maye.<ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20180102013454/https://www.nbcnews.com/id/22920517/ns/technology_and_science-science/t/berlin-dig-finds-city-older-thought/|title=Berlin dig finds city older than thought - Technology & science - Science {{!}} NBC News|date=2018-01-02|website=web.archive.org|access-date=2022-06-26}}</ref> Yekem tomarên nivîskî yên bajarên li devera Berlîna îro di dawiya sedsala 12an de pêk hatine. Beşa navendî ya Berlînê mirov dikare heta dema 2 bajarokan bişopîne. Cölln li ser Fischerinsel yekem car di belgeyên sala 1237an de tê behs kirin û Berlîn, li seranserê Spree ya ku niha jê re Nikolaiviertel tê gotin, di belgeyên sala 1244an de tê behskirin.<ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20180102013454/https://www.nbcnews.com/id/22920517/ns/technology_and_science-science/t/berlin-dig-finds-city-older-thought/|title=Berlin dig finds city older than thought - Technology & science - Science {{!}} NBC News|date=2018-01-02|website=web.archive.org|access-date=2022-06-26}}</ref> Sala1237 wekî sala damezrandina bajêr tê pejirandin. Her du bajarok despêkê bi demê re têkiliyên aborî û civakî yên nêzîk ava kirin û ji du rêyên girîng ên bazirganiyê Via Imperii û ji Bruges berbi Novgorodê ve sûd wergirtin.<ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20151122025717/https://www.diegeschichteberlins.de/geschichteberlins/berlin-abc/stichwortehn/599-niederlagsrecht.html|title=Niederlagsrecht|date=2015-11-22|website=web.archive.org|access-date=2022-06-26}}</ref>
Di sedsala 15an de, şûngirên wî Berlîn-Cölln wekî paytexta margarî ava kirin û endamên paşîn ên malbata Hohenzollern, pêşî wekî hilbijêrên Brandenburgê, paşê wekî qralên Prûsyayê û di dawiyê de wekî împaratorên Alman, heya sala 1918an li Berlînê hikum kirin. Di sala 1443an de, Frederick II Irontooth dest bi avakirina qesra nû ya padîşahiyê li bajarê duwemîn Berlîn-Cölln kir. Xwepêşandanên welatiyên bajêr ên li dijî avahiyê di sala 1448an de, di "Xemgîniya Berlînê" de ("Berliner Unwille") bi dawî bû. Ev xwepêşandan bi ser neket û welatiyan gelek îmtiyazên xwe yên siyasî û aborî ji dest dan. Piştî ku qesra padîşah di sala 1451an de qediya, hêdî hêdî dest bi kar kir. Ji sala 1470an pê ve, Albrecht III Achilles, Berlîn-Cölln bû rûniştgeha nû ya padîşahiya bajêr.
===Sedsalên 17an û 19an===
| |||