Okyanûsa Hindî: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
Kurteya guhartinê tine Etîket: Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl Guhartina mobîl a pêşketî |
BKurteya guhartinê tine Etîket: Guhartina dîtbarî Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl Guhartina mobîl a pêşketî |
||
Rêz 16:
Okyanûsa Hindî okyanûsa herî germ a [[Cîhan|cîhanê]] ye.<ref>{{Cite web|url=https://www.worldatlas.com/articles/which-ocean-is-the-warmest.html|title=Which Ocean Is The Warmest?|date=2020-08-20|website=WorldAtlas|language=en-US|access-date=2022-01-25}}</ref> Tomar ên germahiya okyanûsê yên demdirêj germbûnek bilez û domdar li Okyanûsa Hindî destnîşan dikin. Di salên 1901–2012 germahiya okyanûsê bi qasî 1.2°C, ji bo herêma hewzeya germ hatiye pîvan.<ref>{{Cite book|url=http://dx.doi.org/10.7312/columbia/9780231159050.003.0007|title=“It’s the Roxy and I’m Roxy”|last=Melnick|first=Ross|date=2014-06-17|publisher=Columbia University Press|pages=251–305}}</ref>
==Oşînagrofî==
Ji sedî 40, ji bermayên Okyanûsa Hindî di fanên Indus û Ganges de tê dîtin. Hewzeyên okyanûsê yên ku li tenişta quntarên parzemînê ne, bi piranî tort ên bejahî hene. Okyanûsa başûrê eniya polar (nêzîkî 50° firehiya başûr) di hilberîna biyolojîkî de pir zêde ye û ji hêla tort ên ne-stratîfîk ên ku bi piranî ji tort ên silicî pêk tê, serdest e. Li nêzî qadên bilind ên mezin ên navîn a sê okyanûsan, ji ber rêjeya belavbûna wê ya pir hêdî, ji bilî Başûrê rojavayê Hindistanê, qata binê okyanûsê bi kêmasî ciwan e û ji ber vê yekê tort ên avê kêm e.<ref>{{Cite book|url=http://dx.doi.org/10.2973/dsdp.proc.1.1969|title=Initial Reports of the Deep Sea Drilling Project, 1|last=Ewing|first=M.|last2=Worzel|first2=J.L.|date=1969|publisher=U.S. Government Printing Office|series=Initial Reports of the Deep Sea Drilling Project}}</ref>
Herikînên okyanûsê bi giranî ji hêla mûsonê ve têne kontrol kirin. Du gerokên mezin, yek li nîvkada bakur ku li gorî hêla demjimêrê diherike û yek jî li başûrê ekvatorê berevajiyê demjimêrê diherike (tevî Keyana Agulhas û Herika Vegerê ya Agulhas), modelên herikînên serdest pêk tînin. Di demsala mûsonê ya zivistanê de (Mehên Mijdar-Sibat) gerguhêz li bakur 30°S berevajî dibe û di zivistanê û demên derbasbûyî yên di navbera mûsonan de ba lawaz dibin.<ref>{{Cite book|url=http://worldcat.org/oclc/1061272043|title=The monsoon currents in the north Indian Ocean|last=AS|first=Shankar, D Vinayachandran, PN Unnikrishnan,|publisher=Elsevier Science|oclc=1061272043}}</ref>
== Deryayên dighêne Okyanûsa Hindî ==
| |||