Guhartoya 06:33, 27 tebax 2021 biguhêre GPinkerton (gotûbêj \| beşdarî) 6523 guhartin Kurteya guhartinê tine Etîket: Guhartina dîtbarî ← Cudahiya kevntir		Guhartoya 05:07, 9 îlon 2021 biguhêre betal bike GPinkerton (gotûbêj \| beşdarî) 6523 guhartin BKurteya guhartinê tine Etîket: Guhartina dîtbarî Cudahiya nûtir →
Rêz 6: [[Qudis\|Qûdis]] û [[Felestin]] pê [[împeratoriya Romê]] bû du paran re heta [[637]]an de kete dest [[Ereb]]an. Pê ku di sala 637'an Ereban ket re, di [[sedsala 11'an]] de êdî Xristîyanan bo şunda dest xwe xistinê wê de re li fersenda digeriyan. Di wê demê de bajar û xakên [[Rûm (kes)\|Romê]] li [[Anatoliya]] (li [[Împeratoriya Bîzansê]]), ji pê binketina di {{Girêdan\|Cenga Malazgirtêyê\|tr\|Malazgirt Meydan Muharebesi\|en\|Battle of Manzikert}} di [[1071]]an re yek bi yek bi destên [[Selçûqan\|Selcuqan]] diketin. Ji bo artêşa Romê êdî gelek lawaz bûbû û ji hêz de ketîbû, împaratorê Romê {{Girêdan\|Aleksios I Komnênos\|en\|Alexios I Komnenos}} ji dewletên Ewropayê, li hemberî Selçukan alîkarî dixwest. Selçukan wê demê de Anatoliya, [[~~Antioxeia~~Antîoxeia]] (îroj [[Antakya]]) û Qûdis dest xwe xistibûn. Bîzansan jî ser van binketinan re, ji bo alikariyên wan bixwazin propogandaya xakên pîroz û qala zehmet kişandina xiristiyanên wan deveran dikirin. Dîsa bi armanca vê împaratorê Aleksios I bo yekkirina mezhebên Roma-[[Katolîk]] û [[Ortodoks]] pêşniyaz da. Di wan deman de 18-[[28'ê sermawezê]] [[1095]] li bajarê [[Clermont-Ferrand\|Clermont]] ji bo yekkirina wan du mezheban civînek di serokiyê Papa Urbanus II de bû. Di wê civînê de gelek welatan de gelek [[kardînal]] û [[episkop]] hatîbûn Clermontê. Di dawiya civînê de [[Papa]] axaftinake di dîrok de gelek mihîm û navdarê ku wek {{Bi-la\|{{ill\|Deus Vult\|en}}}} (an ''Deus lo vult!'': "Xwedê wê daxwaze") tê navkirin kir. Di wê axaftinê de Papa qala zehmetiyên xiristîyanên xakên Pîroz û lazimiya dest xwe xisitna wan deveran kir. Êdî bi slogana ''Deus vult!'' propagandayake ji bo seferake pîroz li hemû Ewropayê dest pê kir. Rêz 16: Ji pê re artêşake dina vê gavê hîn organîze û hîn mezinê bi bingehî ji [[Fransî]]yan pêk dihatî ji Ewropayê birê ket. Leşker û [[Şovalye]]yên gelek welatên Ewropayê de dihatinî di meheya adarê [[1097]]an de li [[Konstantinopolis]]ê gêhiştine hev. Mezinahiya wê artêşa texmînî nêzî 50.000-6000 esker bû. Artêşa Xaçperestan derbaza Anatoliyayê bû û di [[19'ê pûşperê]] [[1097]]an de siftê bajarê [[Nikaia]] (îroj [[Îznîk]]) ji [[selçuk]]an stand. Di [[1'ê tîrmehê]] de jî Selçuqên di serdariyê {{Girêdan\|Kiliç Arslan I\|tr\|I. Kılıç Arslan\|en\|Kilij Arslan I}} de li nêzî [[Dorîlaion]] ([[Eskişehir]]ê) îroj bin xistin. Paş van serfiraziyan re Xaçperestan Anatoliya serbiser bi hêsanî derbaz kirin û gêhiştine Kurdîstanê. Wan di [[1098]]an de Edessaya (îroj [[Riha]]) dagir kir û li wir [[Dewletên Xaçperestan]] herî pêşinê bi navê {{Girêdan\|Wîlayet Edessa\|tr\|Urfa Kontluğu\|en\|County of Edessa}} tê zanîn saz kirin. Xaçiya pê re bajarên dinên [[Mezopotamya]] û Kurdîstanê dagir kirin û berê xwe dane ser ~~Antioxeia~~Antîoxeia yê. Wan Enteqya pê rapêçaneka heft mehan re di pûşperê [[1098]]an de dest xwe xistin û niştiyên wir bi tunî kuştin. Wan li wir Dewleta Xaçperestanê yekî din {{Girêdan\|Mîrîtiya ~~Antioxeia~~Antîoxeia\|tr\|Antakya Prensliği\|en\|Principality of Antioch}} saz kirin. Ji pê ~~Antioxeia~~Antîoxeia re jî bi armancê dest xwe xistinê Qûdisê dewama meşînê xwe kirin. Ew bajara nêzî saleke ku ji [[1098]]an virve di destên [[Fatimî]]yan de bû. Di [[13'ê pûşperê]] sala 1099'an de Xristiyan bi artêşake nêzî 14.000 leşker de pêkdihatî dorpêç kirin. Ji ber ku sûrên bajaêr saxlem bûn û Fatimiyan bajar bi serfirazî diparastin ceribandinên pêşin Xaçpêrest bêserfiraz dibûn. Lê bi dirêjbûna rapêçanê re di dawiyê de, pê rapêçanê 5 heftan re wan Qûdis dest xwe xistin. Pê Xaçperestan Fatimî li Qûdisê bêhtir li derên din jî, bi tunî bin xistin re, {{Girêdan\|Godefroy de Bouillon\|fr\|\|en}} xwe wek keyê {{Girêdan\|Keyatiya Orşelîm\|ar\|مملكة بيت المقدس\|en\|Kingdom of Jerusalem}} û dewleta Xaçiyayê Orşelîmê da zanîn. Wan ji pê sefer xelas bû re di [[1109]]an dewletake dina bi navê {{Girêdan\|Wîlayet Tripolisê\|en\|County of Tripoli}} (îroj [[Trablûs, Libnan]]) saz kirin. ==Dawî==

Sefera xaçperestan a yekem: Cudahiya di navbera guhartoyan de