Komara Kurdistanê: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
Minnji bo peyva hereket peyva tevger nivîsand. Min ji bo peyva qebûlkirin peyva pejirandin nivîsand. Min navê Qazî Mihemed rast nivîsand . Ji bo peyva xelk min peyva gel nivîsand. Etîket: Guhartina dîtbarî Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl |
Ji bo peyva edebî min peyva wêjeyî nivîsand. Min ji bo peyva qebûlkirin peyva pejirandin nivîsand. Etîket: Guhartina dîtbarî Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl |
||
Rêz 53:
Li ser avabûna Komara Kurdistanê McDowell wiha dibêje: ''Di dawiya sala 1945an de desthilata Tehranê li Azerbaycanê kontrola xwe winda kir, leşkerên girêdayî [[Partiya Demokratîk a Azerbaycanê]] leşkerên Îranê ji Azerbaycanê derxistin. Piştî vê derxistinê ''Hikûmeta Xelkê Azerbaycanê'' kontrola xwe li hemû rojhilatê Azerbaycanê kir. Di vê rewşê de Qazî Mihemed jî mecbûr ma ku li rojavayê Azerbaycanê serxwebûna xwe îlan bike. 15 Berfanbara 1945ê de bi merasîmeke biçûk Hikûmeta Gelê Kurd hate ava kirin. Hikûmeteke 13 endam hate ava kirin û 22 Çileya 1946an de bi serokkomariya Qazî Mihemed li Mahabad, Bokan, Nexede, Şino Komara Mahabad hate ava kirin. Partiya Demokratîk ya Azerbaycanê nedixwast bêyî wan Kurd serxwebûna xwe îlan bikin û ji ber vê Qazî Mihemed ji aliyê Partiya Demokratîk ya Azerbaycanê hate vexwandin ji bo ku jê re bêjin; Hûn dikarin hikûmeteke herêmî ya girêdayî PDAyê ava bikin. Lê ji bo ku Sovyetan alikari dida Qazî Muhemmed, PDA mecbûr ma û hebûna Kurdan a xweser qebûl kir. Paşî ji bo ku yekitiya Azerbaycanî û Kurdan 23yê Nîsanê de di navbera Kurd û Azerbaycaniyan de hevpeymaneke aşitî hate destnîşan kirin.''<ref>McDowell,Modern History of Kurds,London,Tauris 2000, r.242</ref>
13 wezîrên ku di komara Mehabadê de cih girtin, piştî demekê Destûra bingehîn a komarê zelal kirin. Her çiqas Komara Mehabadê heta demeke kin berdewam kir jî, di wê demê de bû navenda siyaset û ronahiyê. Komara ku li Mehabadê hate sazkirin, ala netewî ya Kurdistanê hilda û gel jî artêşa welêt sazkir. Hikûmeta Komarê herwiha rêxistinên aborî, civakî,
Piştî îlankirina Komarê, Yekîtiya Sovyetê desteka ku dida Qazî Mihemed paşve kişand û di 16'ê mijdara sala [[1946]]'an de, hêzên Artêşa Îranê Paytexta [[Azerbaycan]]ê bi destxistin û ber bi Mehabadê ve meşiyan. Hêzên Rejîma Îranê, bi desteka [[Brîtanya]], di 17'ê kanûna sala 1946'an de, Komara Kurdistanê ya li Mehabadê hilweşand. Li Mehabadê di merasîma sazkirina Komara Kurdistanê de, Qazî Mihemed wiha sond xwaribû{{Çavk}}:
Rêz 59:
:"Bi mezinahiya Xwedê, rumetiya Qur'ana Kerîm, li ser welat û ala min, ez sond diwxim, heta dilopa dawî ya xwîna min û nefesa min a dawî, bi can û malê xwe, di rêya azadiyê de, ji bo alên me li azamanan pêl bidin, ez'ê têbikoşim".
Qazî Mihemed, Wezîrê Parastinê [[Seyfî Qazî]] û birayê wî [[Sadrî Qazî]], li meydana
== Hikûmeta Komara Kurdistan ==
|