Xuriya meymûnan
Xuriya meymûnan nexweşiya infeksiyona ji aliyê vîrusa xuriya meymûnan ya hin heywanan ve derbasî nav mirovan çêdibe.[2] Nîşan bi taya, serîşê, êşên masûlkeyan, girêkên lenfê werimî dest pê dikin û paşê ew wekî bilbilî û qalik li ser çêdibe. Dem ji nîşanbûnê heta destpêka nûveyê li dora 10 rojan e. Demjimêra nîşanan bi gelemperî du û çar hefte ye.[3]
| Xuriya meymûnan | |
|---|---|
 | |
| Taybetî | Nexweşiya infeksiyonê |
| Berjeng | Ta, serêş, êşên masûlkeyan, rijandina bilbil, girêkên lîmfê werimî |
| Destpêk | 5-21 roj piştî vegirtinê |
| Demajok | 2 heta 4 hefteyan |
| Sedem | Vîrusa xuriya meymûnan |
| Teşhîs | Testkirina ADN-ya vîrusê |
| Teşhîsacûdaker | Xuriya mirîşkan, Xurîk |
| Bergirtin | Vaksîna xurîkê |
| Derman | Tecovirimat |
| Frekans | Kêm |
| Mirin | kêmtir ji 1% (Baskê Rojavayê Afrîkayê), heta %10 (Baskê Tejaneya Kongo, bê dermankirin) [1] |
Xuriya meymûnan dikare ji goştê heywanên kovî yên Afrîkayê, gezkirina heywanan an xişandin, şilavên laş, tiştên gemarî an têkiliya nêzîk bi kesek vegirtî re were belav kirin.[4] Vîrus bi gelemperî di nav hin mişkan de belav dibe. Teşhîs dikare bi ceribandina birînek ji bo DNA'ya vîrusê were piştrast kirin.[5] Dibe ku nexweşî bişibihe xuriya mirîşkan.
Xuriya meymûnan yekem car di sala 1958an de di nav meymûnên laboratîfê ya li Kopenhag, Danîmarka hate vegotin.[6] Yekemîn bûyerên di mirovan de di sala 1970an de li Komara Demokratîk a Kongoyê hatin dîtin.
Çavkanî
biguhêre- ^ Osorio, J.E.; Yuill, T.M. (2008). "Zoonoses". Encyclopedia of Virology. rr. 485–495. doi:10.1016/B978-012374410-4.00536-7. ISBN 9780123744104. S2CID 214756407.
- ^ "About Monkeypox". CDC (bi îngilîziya amerîkî). 11 gulan 2015. Ji orîjînalê di 15 çiriya pêşîn 2017 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 15 çiriya pêşîn 2017.
- ^ "Signs and Symptoms Monkeypox". CDC (bi îngilîziya amerîkî). 11 gulan 2015. Ji orîjînalê di 15 çiriya pêşîn 2017 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 15 çiriya pêşîn 2017.
- ^ "Monkeypox". CDC (bi îngilîziya amerîkî). 11 gulan 2015. Ji orîjînalê di 15 çiriya pêşîn 2017 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 15 çiriya pêşîn 2017.
- ^ "2003 U.S. Outbreak Monkeypox". CDC (bi îngilîziya amerîkî). 11 gulan 2015. Ji orîjînalê di 15 çiriya pêşîn 2017 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 15 çiriya pêşîn 2017.
- ^ Biswas, Sayantani (22 gulan 2022). "Monkeypox cases reported in these countries so far. Check full list here". mint. Roja gihiştinê 22 gulan 2022.
Ev rûpel bêkategorî ye. Ji kerema xwe kategoriyan li vê rûpelê zêde bike û alîkariya Wîkîpediyaya kurdî bike. (nîsan 2024) |
| Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |