Rehîm Luqmanî

Rehîm Luqmanî
Rehîm Luqmanî
Jidayikbûn	21ê hezîrana 1959an; Seqiz, Rojhilata Kurdistanê
Pîşe	Helbestvan û nivîskar
Zimanê nivîsinê	Kurdî, farsî
Netewe	Kurd
Hevwelatî	Îran
	biguhêre

Rehîm Luqmanî (jdb. 1959 li bajarê Saqizê, Rojhilatê Kurdistanê) helbestvan û nivîskarekî kurd ê rojhilatê Kurdistanê ye. Li ser piraniya qalib û giraniya helbesta kurdî kar kiriye û helbestên wî hene.^[1]

Jiyan

Rehîm Luqmanî di sala 1959 'an de li gundê Selatkaltû yê ser bi navçeya Seqizve ji dayik bûye. Pêşî ji gundê xwe xwendiye, paşê li Daneşsara bajarê Seqizê dîploma wergirtiye û li gundên Xurxora, Sara, Mirada û Seqiz mamosteya dibistanê bûye û paşê jî li Zanîngeha Peyam Nûr li wir lîsansa edebiyata farisî wergirtiye û niha li bajarê Sinê mamosteyê dibistanê ye.^[2] Di dema şoreşa Îranê de xort bû, lê di civînên dema şoreşê de helbestên şoreşgerî xwendin û paşê di radyo û kovarên kurdî de bi navên Nakaroz û Şîrwan hate weşandin.

Di sala 1982an de li ser hin ji wan helbestan ji kar hate dûrxistin û piştre di sala 1983 û 1984an de gelek caran pirsgirêk derketin û heta demekê di girtîgeha Seqiz de jî hate girtin. Di sala 1985 ' an de bi kefaletê hate berdan û piştre çû peymangeha Selahaddîn Eyûbî El-Srwa ya urmiyê û li wir bi endam û kadroyên nivîskaran re dest bi kar kir. Di sala 1987 'an de dema nekarî ji malbata xwe derkeve, li dibistanan weke mamoste hat vexwendin, lê piştî darizandina li Tehranê bi kêmkirina yek ji sê parên mehane mehkûm bû û bi pereyekî kêm vegeriya karê xwe.

Tevî ku her sal li gundekî Seqiz mamostetî dikir jî, dest bi berhevkirina çîrok, nivîs, mijar û mijarên wêjeyî yên Kurdî kir. Her tim beşdarî çalakî û merasîmên Kurdan bûye û merasîmek pêşkêş kiriye. Xwendina xwe li ser erk, westan û bêrîkên vala domandiye û ji Zanîngeha Payame Nûrî Seqiz bawernameya bekeloryayê di ziman û wêjeya farisî de wergirtiye.

Bi hin pirsgirêk û bangewaziyan di sala 1999'an de neçar ma ku biçe mala xwe û li wê derê çiyayê Awerê bajarê Sinê û li wir tevî ku jiyana wî tehl û dijwar derbas bû jî lê wek her tim ji bo zarokên Kurd bû mamosteyê lîseyê û dersdarê farisî û got, "Her çendî her tim rêya perwerde û nivîsandina Kurdî ji bo zarokên Kurd rave dike." Piştî ku li bajarê Silêmaniyê tevlî festîvala Baba Tehrî bû û vegeriya Seqiz, li bajarê Seqiz ji aliyê rayedarên asayîşê ve hate girtin.

Rehîm Luqmanî jî fêrî lêdana muzîkê, lêdana amûrên Tembûrê bû û xwendekar ji mala xwe wergirtin.

Konferans û semîner

Beşdarî gelek konferans û semînerên kurdî û wêjeyî bûye.

Di Kongreya Mewlewî ya Kurd a li Seqzê de
Her wiha di merasîma Mewlewî ya sala 2000 'î ya li bajarê Silêmanî de, li ser helbesta Mewlûdî axaftineke xweş kir.
Li bajarê Sîna beşdarî kongreya Hewraman û semînerên helbest û wêjeya Kurdî bû û pêşkêşî wê kir.
Di sala 2006 'an de beşdarî gotara li Kongreya Nalî ya li Navenda L Bagî Ceff a li Silêmaniyê bû.

Berhem^[3]^[4]

Di sala 2003an de, di çend defteran de beşeke biçûk bi navê "Zamstan" hat çapkirin û weşandina pirtûkên kurdî wek niha ne asteng bû! Berê enstîtuya Goran a li Sîna bêyî razîbûna helbestvan helbestên xwe li "risografiyê" çap kiribû û bi rêya saziyên xwe weşandibû Lê piştre bi rêk û pêk "mexlûqên belavbûyî" çap kirin û di demeke kurt de li sûkê bi dawî bûn.

Çend ji van ev in:

Şemşalî Sehrawî, Mihemed Nusrat, Rehîm Luqmanî, Navenda Weşangeriya Zanistê, 2015
Zemestan, Rahîm Luqmanî, Navenda Weşanên Zanistê, 2015
Paşkoy Hawar, Rehîm Luqmanî, Navenda Weşangeriya Zanistê, 2015
Baba Tahirê Hemedanî , Rehîm Luqmanî , Navenda Weşanxaneya Zanistê , 2015^[5]
Faşîzma li Yilmaz Gunay a bi Kurdî ji bo mêran çi ye

Mesela helbesta soranî ^[6]


Taqa dar Taqa darî bê baharm palk û barm har khama lav damaî chavm halêna asmanî mn tama lav damaî rîsham ba jargî shakhî barza rochûva har haras bashma û nahatî barî shanî mn bûva namoradîm ta ba kai bê ay galî pr dardî mn paeîza daîm hanasaî sard û rangî zardî mn bo nada lêm satê srvaî kamaranî û tîshkî gash chashni ala raînshkênm bskî jêr havranî rash bazî avatm nadîva bêta yar û dlbarm ta ba lanaî sarfarazî daibnê tajî sarm arazûma bo haloî shakhanî khom hêlana bm nak makoî qalav û rêvî û qshqraî bêgana bm kona darî sar ba shînm rag la khak û avî khom salhaya lêm harama chavga asrî chavî khom mn lashêki pr brînî kon û tazaî pr ba som nabûva dermanm da boyê gosht û khvênî khom dakhom lav damaî pêî ranjaroîîm navata maydanava nabûva satê bsravm bav dardî kona janava tof û agr tavr û havra zamî psht û jargî mn salhaya bêkh û rîsham haldakoln vak harêz tû blav û lanavaz û bê khûdan û bê parêz rojê dabê dêta gorê bo la rag havrdnm satê jarav, satê bêvar das danêna gardnm chi nama krdyan ba halm bo avaî btvêmava har dajîm û har la pêshû chaktrîsh darvêmava — Rehîm Luqmanî

Çavkanî

^ رەحیم لوقمانی ^{Girêdana arşîvê 2022-01-23 li ser Wayback Machine}، شارنیوز، 2009
^ تجلیل از رحیم لقمانی شاعر، مترجم و ادیب کردستانی، خبرآنلاین، ۱۳۹۶
^ بەرھەمە لە چاپ دراوەکانی رەحیم لوقمانی، ماڵپەری کتاب سیتی
^ شمشاڵ سێحراوی و زامستان و پشکۆی ھاوار^{[girêdan daimî miriye]}Şablon:بەستەری مردوو، کوردپارێز، ٢٠١٥
^ اشعار باباطاھر از منظر محقق کُرد رحیم لقمانی ^{Girêdana arşîvê 2022-01-23 li ser Wayback Machine}، کوردپا، ٢٠١٢
^ Pirtûka Zemestan û Peşkoyê Hawarê ^{Girêdana arşîvê 2022-01-23 li ser Wayback Machine}, Rahîm Luqmanî, 2015

[1] رەحیم لوقمانی ^{Girêdana arşîvê 2022-01-23 li ser Wayback Machine}، شارنیوز، 2009

[2] تجلیل از رحیم لقمانی شاعر، مترجم و ادیب کردستانی، خبرآنلاین، ۱۳۹۶

[3] بەرھەمە لە چاپ دراوەکانی رەحیم لوقمانی، ماڵپەری کتاب سیتی

[4] شمشاڵ سێحراوی و زامستان و پشکۆی ھاوار^{[girêdan daimî miriye]}Şablon:بەستەری مردوو، کوردپارێز، ٢٠١٥

[5] اشعار باباطاھر از منظر محقق کُرد رحیم لقمانی ^{Girêdana arşîvê 2022-01-23 li ser Wayback Machine}، کوردپا، ٢٠١٢

[6] Pirtûka Zemestan û Peşkoyê Hawarê ^{Girêdana arşîvê 2022-01-23 li ser Wayback Machine}, Rahîm Luqmanî, 2015

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Rehîm Luqmanî
Jidayikbûn	21ê hezîrana 1959an Seqiz, Rojhilata Kurdistanê
Pîşe	Helbestvan û nivîskar
Zimanê nivîsinê	Kurdî, farsî
Netewe	Kurd
Hevwelatî	Îran
biguhêre