Hilbijartina Parlamena Herêma Kurdistanê, 2024
Hilbijartina Parlamena Herêma Kurdistanê hilbijartineke parlamenê ye ku di 20ê cotmeha 2024an de hatiye lidarxistin.[1] Di vê hilbijartinê de ji bo Parlamena Herêma Kurdistanê ji bo çar salan endamên Parlamena Herêma Kurdistanê têne hilbijartin.[2]
Paşperdeh
biguhêreDi meha sibata sala 2024an de Dadgeha Bilind a Iraqê biryareke derxistiye ku çend xalên qanûna hilbijartinên Herêma Kurdistanê (qanûna jimare 1, 1992) betal bike û biguherîne. Biryara herî berçavê dadgehê ev bû ku 11 kursiyên ji bo hindikayiyan hatibûn veqetandin betal dike û endamên Parlamena Kurdistanê ji 111 kursiyan daxistiye 100 kursiyan e û ji bo çavdêriya hilbijartina Herêma Kurdistanê erkdar kirina Komisyona Bilind a Serbixwe ya Hilbijartinan a Iraqê ye ku li cihê Komîsyona Hilbijartinên Herêma Kurdistanê hatiye erkdar kirin.[3][4] Piştre şaxa hilbijartinê yê Konseya Bilind a Dadwerî ya Iraqê ferman dide ku ji 100 kursiyan 5 kursî ji bo hindikayiyên Başûrê Kurdistanê were veqetandin.[5][6] Ji 5 kursiyan 3 kursî ji bo xiristiyanan (2 asûrî û 1 ermenî) û 2 kursî jî ji tirkmenên Başûrê Kurdistanê hatiye veqetandin. Hatiye ragihandin divê endamên jin herî kêm %30 endamên hilbijartî parlamenê pêk bînin.[7]
Hilbijartinên parlamena Herêma Kurdistanê ya sala 2024an bi derengî ya du salan ku pêwîst bû di sala 2022an pêk bihata di 20ê cotmeha sala 2024an hatiye lidarxistin.
Hilbijartin
biguhêreLi Başûrê Kurdistanê 2 milyon û 899 hezar û 578 dengdêr hene.[8] Bi giştî 2 hevkarî, 13 partî û 124 namzetên serbixwe beşdarî hilbijartinê bûne.[8]
Dengdana taybet
biguhêreDi 18ê cotmehê de gera dengdana taybet ji bo endamên wezaretên pêşmerge û asayîşa navxweyî pêk hatiye.[9] Ji 215.560 dengên dengdêrên taybet bi bikar anîna 208.521 dengan %97 beşdarî ya hilbijartinê pêk hatiye.[10]
Encam
biguhêre| Partî | Birêvebir | Deng | Kursî | +/- | Rêje |
|---|---|---|---|---|---|
| Partiya Demokrat a Kurdistanê | Mesrûr Barzanî | 809,197 | 39 / 100
|
▼6 | 0,95 |
| Yekîtiya Niştimanî ya Kurdistanê | Bafil Talebanî | 408.141 | 23 / 100
|
 2
|
1,27 |
| Tevgera Nifşê Nû | Şaswar Ebdulwahid | 290.991 | 15 / 100
|
7
|
7,32 |
| Yekgirtiya Îslamî ya Kurdistanê | Selahadîn Bahaddîn | 116.981 | 7 / 100
|
2
|
1.14 |
Mijarên têkildar
biguhêreÇavkanî
biguhêre- ^ "Hilbijartina Herêma Kurdistanê".
- ^ "Hilbijartina Parlementoya Kurdistana 2024".
- ^ "المحكمة الاتحادية تصدر قراراً بعدم دستورية بعض من مواد قانون انتخاب برلمان كردستان العراق". www.iraqfsc.iq. Roja gihiştinê 20 çiriya pêşîn 2024.
- ^ "Iraq's Kurdistan region to hold delayed parliamentary election on Oct. 20".
- ^ "وثائق .. القضاء العراقي يمنح مكونات الإقليم 5 مقاعد ببرلمان كوردستان من أصل 100". شفق نيوز (bi erebî). Roja gihiştinê 20 çiriya pêşîn 2024.
- ^ ""Kurdistan Region to hold parliamentary elections October 20"". www.rudaw.net. Roja gihiştinê 20 çiriya pêşîn 2024.
- ^ "Iraqi Kurdistan sets October 20 for crucial parliamentary elections after delays".
- ^ a b ""Iraqi Kurdistan prepares for October elections amid simmering political tensions and Turkey's military offensive"".
- ^ "IHEC: 98% voter turnout in special voting for Kurdistan parliament elections". Shafaq News (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 20 çiriya pêşîn 2024.
- ^ "Hilberîna Başûrê Kurdistanê". www.rudaw.net. Roja gihiştinê 20 çiriya pêşîn 2024.