Hapsa Xan

Hapsa Xan (jdb. 1881 li Silêmanî, Başûrê Kurdistanê – m. 1953) yekemîn mamosteya jin a zimanê kurdî ye.

Hapsa Xan
Hapsa Xan
Jidayikbûn	1881 Silêmanî (Başûrê Kurdistanê, Împeratoriya Osmanî)
Mirin	1953
Esil	Kurd
Pîşe	Mamoste
biguhêre

Kurtejiyan

Hapsa Xan di sala 1881ê de wek keça malbata Xan a navdar li Silêmaniyê jidayik bû. Bi mezinbûna xwe ew digel Şêx Qadir re (ku birayê Şêx Mehmûd e) zewiciya û bû bûka malbata şoreşger a wê demê. Tê bawerkirin ku Hapsa Xan yekemîn jin bû ku bal kişande ser girîngbûna perwerdehiya jinan û vê yekê wek gaveke girîng ji bo azadî û serxwebûna gelê kurd anî ziman.

Wê di nava rêveberiya serbixwe ya Şêx Mehmûd a salên 1920'î de cih girt û piştgirî dabû mîsyona neteweyî. Herwiha, wê yekemîn rêxistina jinan a kurd ava kir û ev yek bûbû mînakek bo rêxistinên din ên jinzn li hemû Iraqê. Bi taybetî di mijarên serxwebûn û perwerdehiya jinên kurd de wê roleke gelek girîng lîstiye.

Di pirtûka Susan Meiselas a bi sernavê "Kurdistan in the Shadow of History" de wênekêşa elman Lotte Errell behsa wê dike û dibêje Hapsa ew jin e ku gava dikeve hindurê malê, hevjînê wê radibe ser piya.

Çavkanî

• Susan Meiselas (1997). Kurdistan: in the shadow of history. Random House, New York.