Hîpertansiyon: Bilindiya pesta/pestoya xwînê, bilindiya xwînpestê(zêdebûna çewisandina'zexta' xwînê di rehan de(damaran de).) nexweşiyek pirbelavbûyî ye. faktorên metîrsdariyê yê ku dihêlin derkeve holê ev in: 1. qelewbûn.'obezîte' 2. kêm hereketkirin. 3. çixare. 4. nexweşiya şekir'diyabitis melitus' 5. dîslîpîdemî 6.temen. jibo mêr >55 jibo jinan >65. 7. di malbatê de hebûna heman nexweşî.

DERMANKIRINA VÊ NEXWEŞIYÊ bê derman: _kêmkirna xwarina xwê _zeyîfbûn berdana çixarê û alkolê:(terkkirin) _kirina werzîşê Derman: 1. dîuretîk 2. înhbîtorên ACE 3. blokkerên(astengkerên) qenalên kalsiyumê 4. blokerên reseptorên anjiyotensînê. û hwd..