Commelinaceae
(Ji Famîleya komelînayan hat beralîkirin)
Commelinaceae | |
---|---|
Tradescantia virginiana | |
Dabeşandina zanistî | |
Cîhan: | Plantae |
(ne aşkera ye): | Angiosperms |
(ne aşkera ye): | Monocots |
(ne aşkera ye): | Commelinids |
Kom: | Commelinales |
Famîle: | Commelinaceae Mirb. (1804) |
Commelinaceae (famîleya komelînayan), famîleyeke riwekan ji desteya komelînayan (komelinakî) Commelinales e. Navê xwe ji riweknasên holandî Jan Commelin (1629–92) û Caspar Commelin (1667–1731) girtiye. Çend ji celebên vê famîleyê li Kurdistanê digihên ne diyar e.
Li cihên subtropîk û tropîk cihwar e. Çandiniya hin endamên vê malbatê tê kirin. Herwiha hinekên wan jî baxçeyan dixemilînin.
Sîstematîk
biguhêreDu binekomên vê famîleyê hene. Her yek ji wan du şax û bi qasî 40 celeban dihewînin. Bi giştî 652 endamên vê famîleyê hene (agahiya dawî, tîrmeh 2009):
- Commelinoideae Eaton: Du şax, 38 celeb, 640 endam:
- Şaxa Commelineae(Meisner) Faden & D. Hunt: Pênc celeb:
- Aneilema R.Br.: Bi 65 endaman.
- Anthericopsis Engl.
- Buforrestia C.B.Clarke
- Tagblumen (Commelina L.): (bi tevî Phaeosphaerion Hassk., Commelinopsis Pichon) bi 170 endaman.
- Dictyospermum Wight: Çar heya pênc endam, li deverên tropîk ên Asyayê.
- Floscopa Lour.: Pantropîk, bi qasî 20 endaman.
- Murdannia Royle: Bi 50 endaman li Asyayê.
- Pollia Thun.: Bi qasî 17 endaman.
- Polyspatha Benth.
- Pseudoparis H.Perrier
- Rhopalephora Hasskarl: Bi 4 endaman li Madagaskar û başûrê Asyayê.
- Stanfieldiella Brenan
- Tricarpelema J.K.Morton: Bi qasî 7 endaman li Hîmalaya, Îndonêzya û Filîpînan.
- Şaxa Tradescantieae (Meisner) Faden & D.Hunt: Bi 7 celeb û bi qasî 25 heya 34.
- Binekom Palisotinae Faden & D.Hunt: Tenê yek celebek:
- Palisota Reichb.
- Binekoma Streptoliriinae Faden & D.Hunt: Bi sê celeban:
- Aetheolirion Forman
- Spatholirion Ridl.: Bi sê endaman li Viyetnam, Tayland û Çînê.
- Streptolirion Edgew.: Tenê yek celebek:
- Streptolirion volubile Edgew.: Li rojhilat û başûrê rojhilata Asyayê.
- Şaxa Cyanotinae (Pichon) Faden & D.Hunt: Du celebên monofîletîk:
- Cyanotis D.Don (tevlî Amischophacelus R.Rao & Kamm.): Bi 50 celeban li Afrîka, Asya û Awistraliyayê.
- Belosynapsis Hassk.: Sê celeb li Asyayê.
- Binekoma Coleotrypinae Faden & D.Hunt: Bi sê celebên monofîletîk:
- Amischotolype Hassk.: 20 endam, Afrîka, Asya.
- Coleotrype C.B.Clarke
- Porandra D.H.Hong: Sê endam li rojhilatê Asyayê.
- Binekoma Dichorisandrinae (Pichon) Faden & D.Hunt: Pên celeb:
- Cochliostema (Lem.): Du endam.
- Dichorisandra J.C.Mikan
- Geogenanthus Ule
- Plowmanianthus Faden & C.R.Hardy: Pênc celeb.
- Siderasis Raf.
- Binekoma Thyrsantheminae Faden & D.Hunt: Pênc celeb:
- Gibasoides D.Hunt
- Matudanthus D.Hunt
- Thyrsanthemum Pichon
- Tinantia Scheidw.: Bi 14 endaman.
- Weldenia Schult. f.
- Binekoma Tradescantiinae Rohw.: Bi 6 celeban:
- Gibasis Raf.: Bi 11 endaman.
- Elasis D.Hunt
- Tradescantia ( L.): Bi 70 endaman.
- Callisia Loefl. (inklusive Aploleia Raf., Cuthbertia Small, Hadrodemas H.Moore, Leiandra Raf., Leptorhoeo C.B.Clarke ex Hemsley, Phyodina Raf.): Bi 20 endaman li Amerîka.
- Tripogandra Raf.
- Sauvallea Wright
- Binekom Palisotinae Faden & D.Hunt: Tenê yek celebek:
- Şaxa Commelineae(Meisner) Faden & D. Hunt: Pênc celeb:
- Cartonematoideae G.C.Tucker: Du şax, her yek ji wan bi ceebek, tevî hev 12 endam:
- Şaxa Cartonemateae:
- Cartonema R.Br.: Awistraliya.
- Şaxa Triceratelleae:
- Triceratella Brenan: Li Zîmbabwe.
- Şaxa Cartonemateae:
Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |